Πρόωρη κούρσα για τη διαδοχή του στο τιμόνι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ώστε να μην καταλήξει στα χέρια του Βίκτορ Όρμπαν πυροδότησε η απόφαση του Σαρλ Μισέλ να κατεβεί υποψήφιος στις ευρωεκλογές του Ιουνίου.
Όπως δήλωσε ο Μισέλ στην εφημερίδα De Standaard, σε περίπτωση που εκλεγεί, θα εγκαταλείψει στα μέσα Ιουλίου το πόστο του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο κατέχει από το 2019, προσθέτοντας ότι θα είναι επικεφαλής του ψηφοδελτίου του βελγικού κεντροδεξιού κόμματός του Movement Réformateur (Μεταρρυθμιστικό Κίνημα).
Κούρσα για τη διαδοχή του Μισέλ
Η αιφνιδιαστική απόφαση του Μισέλ εντείνει την πίεση στους επικεφαλής των κυβερνήσεων των κρατών-μελών της ΕΕ, που ορίζουν από κοινού τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, να συναινέσουν στον διάδοχό του πριν την 1η Ιουλίου, όταν η Ουγγαρία αναμένεται να αναλάβει την εξάμηνη προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.
Σε αντίθετη περίπτωση, ο Μισέλ θα αντικατασταθεί προσωρινά από τον εθνικιστή Βίκτορ Όρμπαν, γνωστό για τις αντιευρωπαϊκές διαθέσεις και μοναδικό ηγέτη μεταξύ των 27 που διατήρησε δεσμούς με τη Ρωσία μετά την επίθεσή της κατά της Ουκρανίας. Έχει επίσης κατηγορηθεί ότι κρατά όμηρο την ευρωπαϊκή υποστήριξη προς το Κίεβο λόγω της κόντρας με τις Βρυξέλλες για τα κοινοτικά κονδύλια που πάγωσε προς τη χώρα του με αφορμή τη διαμάχη σχετικά με τη διάβρωση του κράτους δικαίου στην Ουγγαρία.
Αντιδρώντας στην κριτική για την απόφασή του, ο Μισέλ δήλωσε χθες Κυριακή ότι «σε κάθε περίπτωση επρόκειτο να ληφθεί τον Ιούνιο η απόφαση για τον διάδοχό μου, και η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου θα ληφθεί τον Ιούλιο, άρα είναι εύκολο να αποφασίσει το Συμβούλιο, να προβλέψει ότι ο διάδοχός μου θα αναλάβει καθήκοντα. Υπάρχουν πολλά εργαλεία εφόσον υπάρχει η πολιτική βούληση να αποφευχθεί ο Βίκτορ Όρμπαν».
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συναντηθούν στις 17 Ιουνίου και ξανά στις 27-28 του ίδιου μήνα μετά τις ευρωεκλογές στις αρχές Ιουνίου, ώστε να ξεκινήσουν τις διαβουλεύσεις για την κατανομή των κορυφαίων πόστων της Ένωσης, όπως εκείνα του προέδρου της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Οι διαβουλεύσεις αυτές κανονικά θα κρατούσαν μήνες και θα κορυφώνονταν με τον διορισμό του νέου προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί τα τέλη Νοεμβρίου, όταν θα έληγε η θητεία του Μισέλ, αλλά τώρα ο χρόνος πιέζει.
Αντιδράσεις για την πρόωρη αποχώρηση του Μισέλ
Ορισμένοι παρατηρητές των τεκταινόμενων στις Βρυξέλλες υποβαθμίζουν τη σημασία της κίνησης του Μισέλ με τον Χοσούκ Λι Μακιγιάμα, της δεξαμενής σκέψης «Ευρωπαϊκό Κέντρο Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας», να σημειώνει ότι απλώς «μετακινεί κατά έξι με εννέα μήνες νωρίτερα την κούρσα της διαδοχής», για ένα πόστο «που έχει ήδη προοριστεί για κάποιον κοντά στη Γαλλία και στην Αριστερά».
Άλλοι, ωστόσο, χαρακτήρισαν βιαστική και εγωιστική την κίνηση του Μισέλ, με τον καθηγητή Κοινοτικού Δικαίου στο College of Europe, Αλμπέρτο Αλεμάνο, να μιλάει για «όχι μόνον εγωκεντρική, αλλά και ανεύθυνη» απόφαση, η οποία ανοίγει την πόρτα στον Όρμπαν.
O ίδιος χαρακτήρισε τον Μισέλ «τον λιγότερο αποτελεσματικό πρόεδρο του Συμβουλίου», σημειώνοντας ότι αποδυνάμωσε στη διεθνή σκηνή την ΕΕ η «διαρκής μάχη εγωισμών» του με την πρόεδρο της Κομισιόν, Φον ντερ Λάιεν, η οποία δεν έχει ακόμη ανοίξει τα χαρτιά της αναφορικά με το ενδεχόμενο να διεκδικήσει μια δεύτερη θητεία.
Για τον καθηγητή Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Leuven, Στίβεν φαν Χέκε, ο Μισέλ έστειλε το ξεκάθαρο μήνυμα ότι προτάσσει «τα προσωπικά του συμφέροντα εκείνων των ευρωπαϊκών θεσμών». Ο Όρμπαν είναι «ο τελευταίος που θα ήθελε οποιοσδήποτε» στη θέση του Μισέλ. Και «τώρα θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία για τα πόστα περί τα τέλη Ιουνίου, αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Θα είναι μεγάλη πρόκληση», τόνισε.
Από την πλευρά της, η Ολλανδή ευρωβουλευτής Sophie in’t Veld, από το Renew Europe (κεντρώοι και φιλελεύθεροι), την ίδια πολιτική οικογένεια με τον Μισέλ, εξαπέλυσε μύδρους κατά του Μισέλ μέσω της πλατφόρμας X: «Ο καπετάνιος εγκαταλείπει το πλοίο μεσούσης μιας καταιγίδας. Αν αυτό δείχνει πόσο λίγο ενδιαφέρεστε για την τύχη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πόσο αξιόπιστος είστε ως υποψήφιος;», σχολίασε.