Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει ο μυστηριώδης θάνατος του Αλεξέι Ναβάλνι, του πιο σφοδρού επικριτή του προέδρου Πούτιν, με την αντιπολίτευση στη Ρωσία να μένει, προς στιγμήν, χωρίς κάποιον προφανή ηγέτη.
Θεωρούμενος ως ο ηγέτης της ανομοιογενούς αντιπολίτευσης της Ρωσίας, ο Αλεξέι Ναβάλνι πέρασε χρόνια «σταυροφορίας» κατά του καθεστώτος του Βλάντιμιρ Πούτιν και της διαφθοράς του.
Το Sky News μίλησε με Ρώσους πολιτικούς αναλυτές σχετικά με το τι απομένει από την αντιπολίτευση στη Ρωσία με τον πιο προβεβλημένο της ηγέτη νεκρό, και ποιος αναμένεται να σταθεί απέναντι στην παντοδυναμία Πούτιν.
Τι αντιπροσώπευε ο Αλεξέι Ναβάλνι για το ρωσικό αντιπολιτευτικό κίνημα
Τα τελευταία χρόνια σημειώθηκε αυξανόμενη καταστολή της αντιπολίτευσης στο εσωτερικό της Ρωσίας, ιδίως μετά την εισβολή του 2022 στην Ουκρανία. Η πιο ενεργή αντιπολίτευση βρίσκεται πλέον εκτός Ρωσίας, σύμφωνα με όσα είπε στο Sky News ο δρ. Μπεν Νομπλ, αναπληρωτής καθηγητής ρωσικής πολιτικής στο University College του Λονδίνου.
«Ο Ναβάλνι χρησίμευσε ως σύμβολο της διαφορετικότητας σε ένα πολιτικό σύστημα που λογοκρίνει τόσα πολλά γύρω από τον Βλάντιμιρ Πούτιν. Ο Ναβάλνι επέκρινε τον Πούτιν, αλλά επίσης, μαζί με την ομάδα του, δημιούργησε ένα όραμα για έναν διαφορετικό τύπο Ρωσίας», εξήγησε ο ίδιος.
Από την πλευρά του, ο στρατιωτικός αναλυτής, καθηγητής Μάικλ Κλαρκ, δήλωσε ότι ο Αλεξέι Ναβάλνι ήταν «ο πιο αξιόπιστος χαρακτήρας της αντιπολίτευσης στη Ρωσία», προσθέτοντας ότι είχε πίσω του ένα μεγάλο κίνημα που εξακολουθούσε να είναι ενεργό ενώ ο ίδιος βρισκόταν στη φυλακή.
Ο καθηγητής, τόνισε, ωστόσο ότι ο Ναβάλνι «δεν ήταν τόσο φιλελεύθερος όσο θα ήθελαν να πιστεύουν οι άνθρωποι στη Δύση» και είχε μια «μάλλον ρωσική ιμπεριαλιστική άποψη» για θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Μετά τον Αλεξέι Ναβάλνι, ποιος;
Η αντιπολίτευση στο εσωτερικό της Ρωσίας είναι «κατακερματισμένη», λέει ο δρ. Νομπλ, προσθέτοντας ότι δεν αναμένει μαζικές διαδηλώσεις μετά τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι, το όνομα του οποίου δυσφημίζεται στη χώρα εδώ και πολλά χρόνια, ενώ και η ελευθερία της έκφρασης είναι εξαιρετικά περιορισμένη στη Ρωσία. Ο ίδιος, σημείωσε ότι η ομάδα του αποθανόντος ηγέτη της αντιπολίτευσης με έδρα τη Λιθουανία, αναμένεται να προσπαθήσει να συντονίσει τα επόμενα βήματα.
Η Σαμάνθα ντε Μπέντερν, συνεργάτης του think tank Chatham House, δήλωσε από την πλευρά της ότι κανένας θάνατος εξέχουσας προσωπικότητας της ρωσικής αντιπολίτευσης δεν έχει οδηγήσει σε διαδηλώσεις, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι: «Το πλαίσιο σήμερα είναι διαφορετικό: Η Ρωσία βρίσκεται σε πόλεμο στην Ουκρανία και ένας νέος υποψήφιος της αντιπολίτευσης, ο Μπόρις Ναντέζντιν, έχει δημιουργήσει ένα εμβρυακό αντιπολεμικό κίνημα που διψά για αλλαγή στη Ρωσία».
Θα είναι ο Μπόρις Ναντέζντιν ο διάδοχος του Αλεξέι Ναβάλνι;
Όπως τόνισε ο δρ. Νομπλ, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποιος προφανής διάδοχος του Αλεξέι Ναβάλνι στη Ρωσία, προσθέτοντας ότι «αυτό δείχνει την αποτελεσματικότητα με την οποία το Κρεμλίνο, έχει “κάψει” το τοπίο της αξιόπιστης αντιπολίτευσης στον Βλάντιμιρ Πούτιν».
«Οι ρωσικές εκλογές έρχονται τον επόμενο μήνα και ο πρόεδρος Πούτιν είναι βέβαιο ότι θα κερδίσει», πρόσθεσε ο ίδιος.
Την ίδια ώρα, ο Μπόρις Ναντέζντιν, ο 60χρονος πολιτικός που έχει επιχειρήσει να κατέβει υποψήφιος εναντίον του Πούτιν στις επερχόμενες εκλογές, είναι ίσως πλέον η πιο προβεβλημένη προσωπικότητα της αντιπολίτευσης μέσα στη Ρωσία.
Ο Ναντέζντιν έχει ζητήσει να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και προέτρεψε τη Ρωσία να ξεκινήσει διάλογο με τη Δύση. Ωστόσο, του έχει απαγορευτεί να θέσει υποψηφιότητα από την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή.
«Μια αισιόδοξη άποψη είναι ότι ο θάνατος του Ναβάλνι μπορεί να δώσει νέα πνοή στον Ναντέζντιν και να γεννήσει ένα πραγματικό κίνημα», σχολίασε η ντε Μπέντερν, συμπληρώνοντας, ωστόσο, ότι «μια απαισιόδοξη άποψη θα έβλεπε το Ναντέζντιν να φιμώνεται, είτε από φόβο, είτε από πιο ριζοσπαστικές και δυνητικά μόνιμες μεθόδους».
Ο δρ. Νομπλ είπε ότι το Κρεμλίνο αρχικά ανέχθηκε τον Ναντέζντιν, αλλά «τρόμαξε» από την απήχηση που είχε στον κόσμο. «Νομίζω ότι τώρα θα είναι ακόμη πιο προσεκτικοί στην προοπτική ο Ναντέζντιν να γίνει ένα ακόμη σημείο αβεβαιότητας, σε ένα σύστημα που όλο και περισσότερο δεν ανέχεται την αβεβαιότητα και την αντιπολίτευση», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «Δεν νομίζω ότι πρέπει να περιμένουμε από τον Ναντέζντιν να επιχειρήσει να αναλάβει τη θέση του Ναβάλνι, κυρίως επειδή οι Αρχές απλά δεν θα το επιτρέψουν».