Ο Ρομπέρ Σουμάν, «αρχιτέκτονας» της ευρωπαϊκής ενοποίησης, οδεύει προς αγιοποίηση από την καθολική εκκλησία όπως ανακοίνωσε το Βατικανό. Ποιος είναι ο Ευρωπαίος πολιτικός ηγέτης που άλλαξε την εικόνα της Ευρώπης;
Το Βατικανό ανακοίνωσε ότι το περασμένο Σάββατο ο Πάπας Φραγκίσκος ενέκρινε διάταγμα με το οποίο αναγνωρίζει τις «ηρωικές αρετές» του Σουμάν. Αυτή η κίνηση συνεπάγεται την έναρξη της διαδικασίας αγιοποίησής του από την καθολική εκκλησία. Η διαδικασία αυτή μπορεί να είναι αρκετά μακρόχρονη και σύμφωνα με την παράδοση η έκδοση του παρόντος διατάγματος αποτελεί το πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Το δίνεται πλέον ο τίτλος «σεπτός», δηλαδή άξιος σεβασμού, ιερός.
Ποιος ήταν ο Ρομπέρ Σουμάν;
Ο Σουμάν γεννήθηκε στο Λουξεμβούργο το 1886. Ο πατέρας του ήταν Γάλλος ο οποίος έγινε Γερμανός υπήκοος όταν η περιοχή στην οποία κατοικούσε προσαρτήθηκε στη Γερμανία. Η μητέρα του ήταν από το Λουξεμβούργο. Ο Σουμάν γεννήθηκε Γερμανός και έζησε Γάλλος από το 1919, όταν με τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Αλσατία-Λωράινη προσαρτήθηκε από τη Γαλλία.
Ήταν ιδιαίτερα ευρυμαθής. Σπούδασε νομικά, οικονομικά, πολιτική φιλοσοφία, θεολογία και στατιστική στα Πανεπιστήμια της Βόννης, του Μονάχου, του Βερολίνου και του Στρασβούργου. Εργάστηκε ως δικηγόρος μέχρι το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στον οποίο δεν συμμετείχε για λόγους υγείας. Με τη λήξη του πολέμου ακολούθησε την πολιτική σταδιοδρομία ως μέλος του γαλλικού Κοινοβουλίου.
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος βρίσκει τον Σουμάν στο αξίωμα του Υφυπουργού της γαλλικής κυβέρνησης. Αναπτύσσει αντιστασιακή δράση, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, συλλαμβάνεται και καταφέρνει να δραπετεύσει, ζώντας στην παρανομία τρία χρόνια στην κατεχόμενη Γαλλία. Με το πέρας του πολέμου ανέλαβε διάφορες πολιτικές θέσεις, εκμεταλλευόμενος και το κύρος που του προσέδωσε η πρότερη αντιστασιακή του δράση. Διετέλεσε υπουργός Οικονομικών, πρωθυπουργός το 1947, υπουργός Εξωτερικών από το 1948 έως το 1952 και υπουργός Οικονομικών ξανά για το διάστημα 1955-1956. πρωταγωνίστησε στις διαδικασίες για τη δημιουργία του Συμβουλίου της Ευρώπης, του σχεδίου Μάρσαλ και του ΝΑΤΟ.
Ο «αρχιτέκτονας» της ευρωπαϊκής ενοποίησης
Ο Σουμάν άφησε σημαντική πολιτική παρακαταθήκη στην Ευρώπη συντάσσοντας την περίφημη «διακήρυξη Σουμάν» με την οποία πρότεινε στη Γερμανία και τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες να συνεργαστούν προς την κατεύθυνση της ταύτισης των οικονομικών τους συμφερόντων. Όπως πίστευε ο ίδιος, με αυτόν τρόπο ένας ευρωπαϊκός πόλεμος θα καθίστατο αδύνατος γιατί θα διαμορφώνονταν ένα πλαίσιο κοινών συμφερόντων που θα οδηγούσε σε πολιτική ολοκλήρωση. Από την άλλη σίγουρα γνώριζε ότι η Ευρώπη, πλέον, ήταν αρκετά μικρή για να χωρέσει τον κατακερματισμό, σε έναν κόσμο που δέσποζαν μεγάλες δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση.
Ο περίφημος λόγος που εκφώνησε στις 9 Μαΐου του 1950, την επέτειο πέντε χρόνων της άνευ όρων παράδοσης της Γερμανίας στις συμμαχικές δυνάμεις, ήταν η επίσημη πρόταση του ιδίου και του Ζαν μονέ, η Γαλλία και η Γερμανία να ενώσουν τις παραγωγικές τους δυνατότητες στους τομείς του χάλυβα και του άνθρακα με δυνατότητα συμμετοχής και άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Σε λιγότερο από ένα χρόνο, στις 18 Απριλίου του 1951 έξι κράτη (Ολλανδία, Βέλγιο Ιταλία, Λουξεμβούργο, Δυτική Γερμανία και Γαλλία υπέγραψαν τη Συνθήκη με την οποία ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ), πρόδρομος της ΕΟΚ και της ΕΕ, κατ’ επέκταση.
Το 1958 διετέλεσε πρώτος πρόεδρος του οργάνου που ήταν αντίστοιχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μάλιστα, κατά την αποχώρησή του από την πολιτική σκηνή, του απονεμήθηκε ο τίτλος του «Ιδρυτή της Ευρώπης». Το 1985 καθιερώθηκε η 9η Μαΐου ως ημέρα της Ευρώπης και προς τιμήν του το όνομά του έχουν πάρει τα προγράμματα πρακτικής άσκησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθώς και η συνοικία στην οποία βρίσκονται τα κύρια κτήρια των ευρωπαϊκών θεσμών, στις Βρυξέλλες. Ο Σουμάν απεβίωσε το 1963, παραμένοντας πιστός καθολικός σε όλη του τη ζωή, αφήνοντας σημαντικό πολιτικό αποτύπωμα στην Ευρώπη.