Η βομβιστική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη θα μπορούσε να στρέψει την προεκλογική εκστρατεία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ασφάλεια, οδηγώντας σε νίκη Τούρκου προέδρου στις εκλογές του 2023.
Η επίθεση της 13ης Νοεμβρίου ξύπνησε τις άσχημες μνήμες του 2015, όταν, λίγο πριν τις τεταμένες εκλογές, η Τουρκία συνταράχτηκε και πάλι από μια σειρά τρομοκρατικών ενεργειών. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ωστόσο, το συμβάν αυτό μπορεί να αποδειχθεί... ωφέλιμο για τον πρόεδρο Ερντογάν, στρέφοντας την προεκλογική του καμπάνια στο μείζον θέμα της ασφάλειας, προσφέροντάς του το «πάτημα για μια στρατιωτική επέμβαση στη Συρία και αποπροσανατολίζοντας από το φλέγον θέμα του υψηλού πληθωρισμού.
Η επίθεση που σκότωσε έξι ανθρώπους σε πολυσύχναστο δρόμο της Κωνσταντινούπολης την Κυριακή επανέφερε το ζήτημα της εθνικής ασφάλειας στην πολιτική ατζέντα, μόλις επτά μήνες πριν από τις εκλογές στις οποίες ο Ερντογάν ελπίζει να παρατείνει τα 20 χρόνια του στην εξουσία της Τουρκίας, παρά τα βαθιά οικονομικά προβλήματα.
Οι αναλυτές λένε ότι το πολιτικό αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το αν η βομβιστική επίθεση ήταν μεμονωμένο περιστατικό ή θα ακολουθήσει περισσότερη βία. Αλλά είτε έτσι είτε αλλιώς, το γεγονός από μόνο του επιτρέπει στον Ερντογάν να μετατοπίσει την προσοχή του κοινού από τον πληθωρισμό-ρεκόρ του 85% σε ένα ζήτημα που έχει αποδώσει πολιτικά μερίσματα στο παρελθόν.
Με άρωμα... Συρίας η βομβιστική επίθεση της Κυριακής στην Κωνσταντινούπολη
Το 2015, μια σειρά επιθέσεων από το Ισλαμικό Κράτος και τους Κούρδους μαχητές πριν την εκλογική διαδικασία του Νοεμβρίου έκανε την εκστρατεία του Ερντογάν με θέμα την ασφάλεια να προσελκύσει τους ψηφοφόρους, οδηγώντας σε μια άνετη νίκη του κόμματός του.
Με την Τουρκία να σπεύδει να κατηγορήσει τους Κούρδους μαχητές που εδρεύουν στη Συρία για την επίθεση της Κυριακής, οι αναλυτές λένε ότι ο Ερντογάν μπορεί τώρα να πιέσει για άλλη μια διασυνοριακή εκστρατεία στα βόρεια της χώρας μετά από τρεις τέτοιες εισβολές από το 2016.
«Υπάρχει άρωμα τρομοκρατίας σ’ αυτή την υπόθεση. Οι πρώτες πληροφορίες μιλούν για μια γυναίκα που έπαιξε ρόλο στην υπόθεση», σημείωσε στις πρώτες του δηλώσεις αναφορικά με την βομβιστική επίεθεση ο Τούρκος πρόεδρος. Λίγες ώρες αργότερα, οι αρχές της χώρας συνέλαβαν μια 23χρονη γυναίκα από τη Συρία ως ύποπτη για την τοποθέτηση της βόμβας.
Προς έκπληξη ορισμένων παρατηρητών, ωστόσο, οι ομάδες που κατηγορούνται από την Άγκυρα για την επίθεση -το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) και το παράρτημά του στη Συρία (YPG)- αρνήθηκαν οποιαδήποτε ανάμειξη στην επίθεση, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την επίσημη γραμμή.
Τονίζοντας περαιτέρω τις εντάσεις σε μια πολωμένη χώρα, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης του Εθνικιστικού Κινήματος MHP από τον οποίο εξαρτάται η κυβερνητική πλειοψηφία του Ερντογάν, επέκρινε όσους ισχυρίζονται ότι «η κυβέρνηση έκανε την επίθεση στη λεωφόρο Istiklal λόγω των επικείμενων εκλογών», αποκαλώντας τους «κατασκόπους που περπατούν ανάμεσά μας».
Ο Ερντογάν προϊδεάζει από τον Μάιο για στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία
Γεγονός είναι, πάντως, πως ο Ερντογάν κάνει λόγο ήδη από τον Μάιο για μια επερχόμενη στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία, έριξε, όμως, τους τόνους αφότου Μόσχα και Ουάσιγκτον -που διατηρούν δυνάμεις στη Συρία- αντιτάχθηκαν δημόσια στην ιδέα.
«Η κυβέρνηση είναι πιθανό να υιοθετήσει μια επιθετική στάση και να ενισχύσει τις αντιτρομοκρατικές εκστρατείες, που ενδεχομένως θα περιλαμβάνουν περισσότερες διασυνοριακές επιχειρήσεις στο Ιράκ και τη Συρία», δήλωσε ο Εμρέ Πέκερ, διευθυντής Ευρώπης του Eurasia Group, σε μια ανάλυση της κατάστασης.
Αν την επίθεση της Κυριακής ακολουθήσουν περισσότερες, ο Πέκερ εκτιμά που θα υπάρξουν αποτελέσματα, όπως η ταχεία κλιμάκωση των αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα κατά του PKK και του YPG. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Ερντογάν πιθανότατα θα απολάμβανε μια ώθηση από εθνικιστές και συντηρητικούς ψηφοφόρους.
Αυξάνοντας τις προοπτικές για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ανώτατος Τούρκος αξιωματούχος είπε στο Reuters την Τρίτη ότι η Τουρκία θα επιδιώξει στόχους στη Συρία μετά την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων εναντίον Κούρδων μαχητών στο βόρειο Ιράκ, έναν ακόμα στόχο τουρκικών επιχειρήσεων.
Η οικονομική κρίση, εμπόδιο στην προεκλογική εκστρατεία του Ερντογάν
Η εστίαση του Ερντογάν στην ασφάλεια θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή από μια επώδυνη οικονομική κρίση που θα επηρεάσει τις εκλογές του επόμενου έτους.
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 24 ετών, πιέζοντας τα νοικοκυριά και μειώνοντας τα κέρδη, ενώ η τουρκική λίρα βρίσκεται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Οι αναλυτές λένε ότι ο Ερντογάν προσανατολίζεται σε μια μη βιώσιμη νομισματική χαλάρωση σε μια προσπάθεια να μειώσει το κόστος δανεισμού για να τονώσει τις εξαγωγές, τις επενδύσεις και την απασχόληση.
Όμως μια δημοσκόπηση του Οκτωβρίου έδειξε ότι το ποσοστό αποδοχής του Ερντογάν είχε αυξηθεί από τον Αύγουστο περίπου. Οι δημοσκόποι το απέδωσαν αυτό στις επιτυχίες της εξωτερικής πολιτικής, όπως ο ρόλος του στη διαμεσολάβηση της συμφωνίας εξαγωγής σιτηρών της Ουκρανίας, καθώς και στη δημοσιονομική τόνωση.