Ενας φιλορώσος υποψήφιος και μια αρχηγός κεντροδεξιού κόμματος πιθανόν να αναμετρηθούν στον 2ο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Ρουμανία που θα γίνει στις 8/12.
Με καταμετρημένο το 99% των ψήφων, στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της Ρουμανίας, το μέχρι χθες φαβορί, ο φιλοευρωπαίος Σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός Μαρσέλ Τσιολάκου, φέρεται να αποκλείεται από την κούρσα, ενώ ο ακροδεξιός Καλίν Γκεοργκέσκου να έρχεται πρώτος με 22,94%, σύμφωνα με τα σχεδόν τελικά αποτελέσματα που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα από την εκλογική επιτροπή.
Ο Τσιολάκου έπεσε πλέον στην τρίτη θέση με 19,15%, ακριβώς πίσω από την 52χρονη Έλενα Λασκόνι, κεντροδεξιά δήμαρχο μιας μικρής πόλης, με περίπου 700 ψήφους διαφορά (19,17%). Η Λασκόνι πέρασε μπροστά από τον Τσιολάκου χάρη στην ισχυρή υποστήριξη που είχε από τους Ρουμάνους απόδημους.
Πρώην δημοσιογράφος, η Λασκόνι εντάχθηκε στο κόμμα «Ένωση Σώστε τη Ρουμανία» (USR) το 2018 και έγινε αρχηγός του αυτή τη χρονιά. Τάσσεται υπέρ της αύξησης των αμυντικών δαπανών και της παροχής βοήθειας στην Ουκρανία και σήμερα βρίσκεται στη δεύτερη θητεία της στη δημαρχία.
Έπεσαν έξω οι δημοσκοπήσεις
Ο πρόεδρος στη Ρουμανία έχει έναν ημιεκτελεστικό ρόλο που του παρέχει τον έλεγχο για τις αμυντικές δαπάνες, κάτι το οποίο αναμένεται να αποτελέσει ένα ακανθώδες ζήτημα καθώς το Βουκουρέστι υφίσταται πιέσεις να διατηρήσει τους στόχους για τις ΝΑΤΟϊκές αμυντικές δαπάνες στη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ ενώ ταυτόχρονα να προσπαθήσει να μειώσει το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα.
Σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή Ράντου Μαγκντίν, η διαφορά ανάμεσα στο μονοψήφιο ποσοστό που εμφάνιζε ο Γκεοργκέσκου στην πρόθεση ψήφου και στο χθεσινό αποτέλεσμα δεν έχει προηγούμενο από τότε που κατέρρευσε ο κομμουνισμός στη Ρουμανία το 1989.
«Ποτέ στα 34 χρόνια δημοκρατίας δεν είδαμε τέτοια άνοδο σε σχέση με τις δημοσκοπήσεις», είπε ο Μαγκντίν.
Η προεκλογική εκστρατεία επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στο αυξανόμενο κόστος διαβίωσης καθώς η Ρουμανία έχει το υψηλότερο ποσοστό πολιτών στο κατώφλι της φτώχειας από τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Από την πλευρά του ο Τσιολάκου είχε ''φλερτάρει'' τους ψηφοφόρους με μια υπόσχεση για γενναίες δαπάνες και καμία αύξηση των φόρων παρότι το έλλειμμα του ΑΕΠ στη Ρουμανία αναμένεται φέτος να φθάσει στο 8% --το υψηλότερο στην ΕΕ-- προτείνοντας ταυτόχρονα μια αίσθηση ασφάλειας σε μια περίοδο όπου μαίνεται πόλεμος σε γειτονική της χώρα.
Πρώην προβεβλημένο μέλος του ακροδεξιού κόμματος "Συμμαχία για την ενότητα των Ρουμάνων" (AUR) ο αναπάντεχα πρώτος Γκεοργκέσκου έχει χαρακτηρίσει "ντροπή της διπλωματίας" την αντιπυραυλική ασπίδα του ΝΑΤΟ στην πόλη Ντεβεσέλου.
Επιπλέον, έχει πει ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία δεν θα προστατεύσει κανένα από τα μέλη της σε περίπτωση που δεχτούν επίθεση από τη Ρωσία.
"Είμαστε δυνατοί και γενναίοι, πολλοί από εμάς ψήφισαν, ακόμη περισσότεροι θα το κάνουν στον δεύτερο γύρο", είπε ο 62χρονος Γκεοργκέσκου χθες, ο οποίος αιφνιδίασε με το αποτέλεσμα στον χθεσινό πρώτο γύρο χάρη σε μια προεκλογική εκστρατεία στο TikTok που έγινε viral τις τελευταίες ημέρες, επικεντρωμένη στην ανάγκη να σταματήσει κάθε υποστήριξη για το Κίεβο.
Ο 38χρονος μάνατζερ και ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος AUR (Συμμαχία για την ενότητα των Ρουμάνων) Γκεόργκε Σιμιόν, που τα προγνωστικά τον ήθελαν δεύτερο, πρέπει τελικά να συμβιβαστεί με την 4η θέση, στο 13,87%.
Με μια παθιασμένη προεκλογική ομιλία γεμάτη από σενάρια συνωμοσίας, ο Σιμιόν, ένθερμος θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, μπόρεσε να εκμεταλλευτεί την αγωνία ενός μέρους του πληθυσμού που έχει φτωχοποιηθεί από τον υψηλό πληθωρισμό.
Η Ρουμανία στο κατώφλι του πολέμου
Η Ρουμανία μοιράζεται ένα σύνορο 650 χιλιομέτρων με την Ουκρανία και από τότε που η Ρωσία επιτέθηκε στο Κίεβο, το 2022, έχει επιτρέψει τις εξαγωγές εκατομμυρίων τόνων σιτηρών μέσω του λιμανιού της Μαύρης Θάλασσας Κωνστάντζα και παρείχε στρατιωτική βοήθεια, περιλαμβανομένης της δωρεάς ενός συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας Patriot.
Σε χωριά της Ρουμανίας στο σύνορο με την Ουκρανία έχουν πέσει πολλές φορές συντρίμμια από drones, γεγονός που συνιστά παραβίαση του εθνικού εναέριου χώρου, χωρίς να υπάρξουν θύματα.
Ενας πολιτικός σχολιαστής είπε ότι δεν αποκλείει ρωσική ανάμειξη στις εκλογές για να εξασφαλίσει προβάδισμα ο Γκεοργκέσκου.
«Με βάση τη στάση του Γκεοργκέσκου απέναντι στην Ουκρανία και την ασυμφωνία ανάμεσα στις δημοσκοπήσεις και στο τελικό αποτέλεσμα δεν μπορούμε να αποκλείσουμε (ρωσική ανάμειξη)», είπε ο Σέργκιου Μισκόγιου, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Babes-Bolyai.
Ο απερχόμενος πρόεδρος, ο 65χρονος Κλάους Γιοχάνις, ο οποίος εξέτισε δύο θητείες, ενίσχυσε την ισχυρή φιλοδυτική στάση της Ρουμανίας αλλά κατηγορήθηκε ότι δεν έκανε αρκετά για να πατάξει τη διαφθορά.
Τα χθεσινά αποτελέσματα συνιστούν από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις σε μετακομμουνιστικές εκλογές στη Ρουμανία, με τους αρχηγούς των δύο μεγαλύτερων κομμάτων -το αριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και τους κεντροδεξιούς Φιλελεύθερους- που συγκατοικούν σε κυβέρνηση συνασπισμού να έχουν αποκλειστεί από τον πρώτο γύρο.
ΑΠΕ-ΜΠΕ