Έπειτα από μια νύχτα ευφορίας στη Βραζιλία, ηγέτες από όλον τον κόσμο χαιρέτισαν τη νίκη του Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη χώρα του για μια θητεία που προμηνύεται δύσκολη, με τον αντίπαλό του Ζαΐχ Μπολσονάρου να μην έχει ακόμη αναγνωρίσει την ήττα του.
Ο απερχόμενος πρόεδρος εξακολουθούσε να σιωπά σήμερα το πρωί όσον αφορά τη διαδικασία μεταβίβασης της εξουσίας, η οποία αναμένεται να διαρκέσει ως την 1η Ιανουαρίου.
Στην Ουάσινγκτον, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε τη νίκη του Λούλα και σημείωσε ότι «αδημονεί να συνεργαστεί» μαζί του. Ίδια ήταν η αντίδραση και στην Μόσχα, με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να εκφράζει την ελπίδα για μια «εποικοδομητική ρωσοβραζιλιάνικη συνεργασία».
Από ευρωπαϊκής πλευράς, ο επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ , Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε επίσης ότι «αδημονεί» να συνεργαστεί με την κυβέρνηση Λούλα.
Στο Πεκίνο παράλληλα εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών διαβεβαίωσε ότι η Κίνα προτίθεται να οδηγήσει την συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες «σε ανώτερο επίπεδο».
Ωστόσο η εκκωφαντική σιωπή του Μπολσονάρου, ο οποίος ηττήθηκε με μικρή διαφορά στον δεύτερο γύρο των προεδρικών που διεξήχθησαν χθες (εξασφάλισε 49,1% των ψήφων έναντι 50,9% που έλαβε ο Λούλα) και έχει ακόμη άλλους δύο μήνες να κυβερνήσει τη χώρα, είναι απειλητική.
«Οφείλει να ειρηνεύσει τη χώρα»
«Το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί είναι οι Βραζιλιάνοι να πάνε να κοιμηθούνε χωρίς να έχουν ακούσει τη θέση του προέδρου τους (Μπολσονάρου), κάτι το οποίο θα δημιουργούσε αμφιβολίες για την αποδοχή από τον ίδιο του αποτελέσματος» των εκλογών, δήλωνε χθες το βράδυ ο Λεάντρο Κονσεντίνο, πολιτικός αναλυτής στο ιδιωτικό πανεπιστήμιο Insper του Σάο Πάολο.
Ωστόσο τα φώτα στο Μέγαρο Αλβοράντα έσβησαν νωρίς χθες το βράδυ και σύμφωνα με τον Λάουρο Χαρντίμ, καλά ενημερωμένο εν γένει αρθρογράφο της εφημερίδας O Globo, ο ηττημένος πρόεδρος αρνήθηκε οποιαδήποτε επίσκεψη μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος των εκλογών και πήγε να ξαπλώσει.
Στον χθεσινό δεύτερο γύρο των προεδρικών, ο Λούλα, προφανώς αναμένοντας ήδη δυσκολίες, είχε ευχηθεί «η (απερχόμενη) κυβέρνηση να είναι πολιτισμένη σε σημείο που να κατανοεί την ανάγκη για μια σωστή μεταβίβαση εξουσίας».
Μια από τις προκλήσεις που έχει μπροστά του ο Λούλα είναι να ενώσει μια Βραζιλία που επλήγη από τέσσερα χρόνια ταραχώδους διακυβέρνησης από τον προκάτοχό του, μια Βραζιλία που διαιρέθηκε στα δύο από την πιο πολωτική και άγρια προεκλογική εκστρατεία της πρόσφατης ιστορίας της.
«Ο μισός πληθυσμός είναι δυσαρεστημένος» από το αποτέλεσμα, επισήμανε ο Κονσεντίνο, σπεύδοντας να προσθέσει: «Θα είναι σημαντικό ο Λούλα να έχει την ικανότητα να τείνει το χέρι του σε αυτούς που δεν τον ψήφισαν και να τους πει ότι είναι ο πρόεδρος όλων». «Ο Λούλα οφείλει να ειρηνεύσει τη χώρα», τόνισε ο αναλυτής.
Σύμφωνα με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο, «δεν υπάρχουν δύο Βραζιλίες». »Είμαστε ένας λαός, ένα έθνος», διαβεβαίωσε χθες.
Κοινοβούλιο
«Θα κυβερνήσω και για τους 215 εκατομμύρια Βραζιλιάνους, κι όχι μόνον γι'αυτούς που με ψήφισαν», πρόσθεσε ο Λούλα. Πενήντα οκτώ εκατομμύρια Βραζιλιάνοι δεν τον ψήφισαν. «Η χώρα αυτή χρειάζεται ειρήνη και ενότητα», επέμεινε ο άλλοτε μεταλλωρύχος, κεντροαριστερός πολιτικός, καθώς «κανείς δεν θέλει να ζει σε μια οικογένεια στην οποία βασιλεύει η διχόνοια».
Ο Λούλα έχει επίσης να αντιμετωπίσει ένα κοινοβούλιο το οποίο μετά τις εκλογές της 2ας Οκτωβρίου μετακινήθηκε κι άλλο προς την ακροδεξιά, με το Φιλελεύθερο Κόμμα (PL) του Ζαΐχ Μπολσονάρου να γίνεται το πρώτο κόμμα στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπως και στη Γερουσία.
Ανακοινώνοντας την υποψηφιότητά του, ο Λούλα ένωσε έναν ετερόκλητο συνασπισμό περίπου δέκα κινημάτων γύρω από το Κόμμα του των Εργαζομένων (PT).
Επέλεξε επίσης αντιπρόεδρο από το κέντρο, τον Ζεράλντο Άλκμιν, πρώην αντίπαλό του στις προεδρικές του 2006, τον οποίο είχε κερδίσει, για να προσελκύσει το μετριοπαθές εκλογικό σώμα και την επιχειρηματική κοινότητα.
«Ανάγκη για μια ζωντανή Αμαζονία»
Σε δύο μήνες ο μελλοντικός πρόεδρος θα πρέπει να ανακοινώσει τη σύνθεση της κυβέρνησής του.
Ο Λούλα θα μπορούσε να επιδιώξει κι άλλη διαφορετικότητα στην ομάδα του: γυναίκες -δεν απομένουν περισσότερες από μια στην απερχόμενη κυβέρνηση Μπολσονάρου- μη λευκούς και αυτόχθονες, εκ των οποίων ένας να αναλάβει επικεφαλής ενός νεοσύστατου υπουργείου Υποθέσεων Ατοχθόνων.
«Το να βλέπουμε τον Λούλα να επιστρέφει στην εξουσία μας δίνει μεγάλη ελπίδα», δήλωσε η Βάντα Ουιτότο, 32χρονη αυτόχθων νοσηλεύτρια, από το Μανάους στην Αμαζονία.
Η κυβέρνηση του Λούλα θα πρέπει εξάλλου να ξαναδώσει τα μέσα στους οργανισμούς παρακολούθησης της αποψίλωσης του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, οι οποίοι έχουν αποδυναμωθεί σε μεγάλο βαθμό από τις περικοπές πιστώσεων, τον διαμελισμό τους και την πλήρη ατιμωρησία όλων των ειδών των λαθρεμπόρων.
«Η Βραζιλία είναι έτοιμη να ξαναπάρει τον ηγετικό της ρόλο στον αγώνα κατά της κλιματικής κρίσης (…) Η Βραζιλία και ο πλανήτης έχουν ανάγκη μια ζωντανή Αμαζονία», δήλωσε ο νεοεκλεγείς πρόεδρος.
Αντιδρώντας στη νίκη του, η Νορβηγία ανακοίνωσε σήμερα ότι προτίθεται να ξαναρχίσει να παρέχει οικονομική βοήθεια κατά της αποψίλωσης της Αμαζονίας, την οποία είχε παγώσει το Όσλο υπό την προεδρία του Μπολσονάρου.
Τέλος υπάρχει κι άλλη μία μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο Λούλα, ο οποίος θα πρέπει να χρηματοδοτήσει τις προεκλογικές κοινωνικές του δεσμεύσεις χωρίς την ανάπτυξη των προηγούμενων θητειών του στην προεδρία: τα οικονομικά του κράτους της Βραζιλίας επιβαρύνθηκαν μετά τη διανομή για εκλογικούς σκοπούς δεκάδων δισεκατομμυρίων ρεάλ Βραζιλίας σε ενισχύσεις από τον απερχόμενο πρόεδρο.