Ο Βλαντίμιρ Πούτιν κλιμακώνει συνεχώς τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς οι ήττες του ρωσικού στρατού στο μέτωπο έχουν αρχίσει να γίνονται αισθητές.
Ενώ η Ουκρανία έχει αρχίσει να παίρνει πίσω εδάφη της, τα οποία είχε καταλάβει ο ρωσικός στρατός, ο Βλαντίμιρ Πούτιν αποφάσισε να παίξει το επόμενο «χαρτί» του: ανακοίνωσε μερική επιστράτευση, για να ενισχύσει τα στρατεύματά του που μάχονται στο πλαίσιο της εισβολής.
Ο Ρώσος πρόεδρος δεν έμεινε εκεί, αφού δεν έχασε την ευκαιρία να επιδείξει την πυρηνική ισχύ της Μόσχας, εξαπολύοντας απειλές προς τη Δύση, καθώς, όπως σημειώνουν αναλυτές και αξιωματούχοι, ο Πούτιν βρίσκεται σε απόγνωση πλέον.
Σε απόγνωση ο Πούτιν, εξαπολύει απειλές για πυρηνικά
Ο Πούτιν είπε ότι θα χρησιμοποιήσει «όλα τα διαθέσιμα μέσα» για να πετύχει τους σκοπούς του, καθώς οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν αρχίσει να «στριμώχνουν» τα ρωσικά στρατεύματα στο μέτωπο.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει κατηγορηθεί για πυρηνικό εκβιασμό από δυτικούς ηγέτες, αφού είπε στο διάγγελμα στις 21 Σεπτεμβρίου: «Εάν η Ρωσία νιώσει ότι απειλείται η εδαφική της ακεραιότητα, θα χρησιμοποιήσουμε όλες τις αμυντικές μεθόδους που έχουμε στη διάθεσή μας, και αυτό δεν είναι μπλόφα».
«Όσοι προσπαθούν να μας εκβιάσουν με πυρηνικά όπλα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι άνεμοι μπορούν επίσης να στραφούν προς την κατεύθυνσή τους», είπε ο Πούτιν.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι, πάντως, δήλωσε ότι δεν πιστεύει πως ο Πούτιν μπλοφάρει όταν λέει ότι η Μόσχα θα είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα για να υπερασπιστεί τη Ρωσία.
«Κοιτάξτε, μπορεί χθες να ήταν μπλόφα. Τώρα, θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα» είπε ο Ζελένσκι στο CBS News την Κυριακή, ενώ ο ίδιος στο παρελθόν είχε υποτιμήσει τέτοιες προειδοποιήσεις.
Εάν η επιστράτευση αποτύχει να δώσει στον ρωσικό στρατό τις δυνάμεις που χρειάζεται για να εξασφαλίσει τα προσαρτημένα εδάφη, ο Πούτιν «θα καταλήξει σε μια κατάσταση όπου δεν θα υπάρχει τίποτα άλλο εκτός από την πυρηνική επιλογή», είπε ένας ειδικός στη ρωσική πολιτική.
«Όλοι ανησυχούν σε όλο τον κόσμο για τη χρήση πυρηνικών όπλων» είπε ο Ουκρανός πρέσβης στον ΟΗΕ, Sergiy Kyslytsya.
Ο Πούτιν «φλερτάρει ξανά με τη ζοφερή προοπτική ενός πυρηνικού πολέμου. Αυτή τη φορά μπορεί να το εννοεί»
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι, εάν ο Πούτιν αντιμετωπίσει μια πραγματική ήττα στον πόλεμο, δεν είναι απίθανο να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα για να προλάβει τις εξελίξεις. Άλλωστε, αρκετοί αναλυτές συμφωνούν ότι τα πυρηνικά είναι τα μόνα όπλα που έχουν απομείνει στον Ρώσο πρόεδρο για να αλλάξει την πορεία του πολέμου, αν φτάσει σε τέτοιο σημείο.
Ο βρετανικός «Guardian» έγραψε ότι ο Πούτιν «φλερτάρει ξανά με τη ζοφερή προοπτική ενός πυρηνικού πολέμου. Αυτή τη φορά μπορεί να το εννοεί», τονίζοντας ότι η απόγνωση θα μπορούσε να τον οδηγήσει εκεί.
Ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, από τη μεριά του, δήλωσε ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει δημόσια και ιδιωτικά τους Ρώσους ομολόγους τους να «σταματήσουν τη χαλαρή συζήτηση» για τον πυρηνικό πόλεμο.
«Έχουμε ακούσει πολλές ανεύθυνες ρητορικές από τον Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά επικεντρωνόμαστε στο να βεβαιωθούμε ότι ενεργούμε όλοι υπεύθυνα, ειδικά όταν πρόκειται για αυτό το είδος χαλαρής ρητορικής. Ήμασταν πολύ σαφείς με τους Ρώσους δημόσια αλλά και ιδιωτικά, για να σταματήσει η χαλαρή συζήτηση για τα πυρηνικά όπλα», είπε ο Μπλίνκεν στο «60 Minutes» του CBS.
«Εάν η Ρωσία περάσει αυτή τη γραμμή, θα υπάρξουν καταστροφικές συνέπειες για τη Ρωσία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα απαντήσουν αποφασιστικά» δήλωσε χθες ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, στην τηλεοπτική εκπομπή «Meet the Press» του NBC.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Τζο Μπάιντεν είπε σε συνέντευξή του στο «60 Minutes» ότι εάν η Ρωσία κατέφευγε σε πυρηνικά όπλα θα προκαλούσε την απάντηση των ΗΠΑ.
Φόβος, διαδηλώσεις και μαζική έξοδος από τη Ρωσία
Στη συνέχεια, ανακοινώθηκε η διεξαγωγή «δημοψηφισμάτων» σε περιοχές της Ουκρανίας, με απώτερο στόχο την προσάρτηση των εδαφών που έχει καταλάβει η Μόσχα. Δεν άργησαν να βγουν στη δημοσιότητα πλάνα και πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής των «δημοψηφισμάτων» -τα οποία η Δύση και η Ουκρανία έχουν καταδικάσει επανειλημμένα.
Στρατιώτες φαίνονται σε βίντεο και φωτογραφίες, αλλά περιγράφονται και σε αναφορές κατοίκων και αξιωματούχων των περιοχών, να πηγαίνουν πόρτα-πόρτα κρατώντας πολυβόλα στα χέρια τους, για να βάλουν τους πολίτες να ψηφίσουν.
Επίσης, δεν άργησαν να ξεσπάσουν διαδηλώσεις στο εσωτερικό της Ρωσίας, καθώς μεγάλος αριθμός των κατοίκων -εκείνων που αφορά η επιστράτευση και κάποιων που φοβούνται ότι θα έρθει η ώρα τους, αλλά και φοβισμένων συγγενών τους- βγήκε στους δρόμους για να διαμαρτυρηθεί. Η καταστολή ήταν άμεση και σκληρή, οι συλλήψεις πολλές, ενώ αξιωματούχοι της Ρωσίας είπαν ότι οι συλληφθέντες θα πάνε στον πόλεμο ή θα μπουν φυλακή.
Μολονότι οι αρχικές διαδηλώσεις κατά της επιστράτευσης κατεστάλησαν βάναυσα από την αστυνομία, με εκατοντάδες συλλήψεις αμέσως, περισσότερες έχουν ξεσπάσει σε διάφορες περιοχές.
Σε διαφορετικού τύπου αντίδραση, ένας σημαντικός αριθμός πολιτών φαίνεται πως έσπευσε να εγκαταλείψει τη Ρωσία για να γλιτώσει από την επιστράτευση, φεύγοντας με ό,τι μέσο είχε διαθέσιμο, κατακλύζοντας τις συνοριακές διελεύσεις γειτονικών χωρών, όπως εκείνη με τη Γεωργία, το Καζακστάν και τη Μογγολία, ενώ ανάρπαστα έχουν γίνει και τα αεροπορικά εισιτήρια.
«Πανικός. Όλοι οι άνθρωποι που ξέρω είναι σε πανικό» είπε ο Ντέιβιντ, ένας Ρώσος που έδωσε μόνο το μικρό του όνομα από φόβο αντιποίνων, σε συνέντευξή του στο Associated Press, σε συνοριακό πέρασμα με τη Γεωργία. «Ξεφεύγουμε από το καθεστώς που σκοτώνει ανθρώπους».
Ουρές στα σύνορα, οι Ρώσοι φοβούνται ότι θα απαγορευθεί η έξοδος
Οι ουρές στα σύνορα συνεχίστηκαν τη Δευτέρα. Η διαδικτυακή υπηρεσία Yandex Maps έδειξε κυκλοφοριακή συμφόρηση 18 χιλιομέτρων σε δρόμο που οδηγεί στα σύνορα με τη Γεωργία, και το περιφερειακό τμήμα της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB) ανέπτυξε ένα τεθωρακισμένο όχημα στη διάβαση. Στα σύνορα με τη Γεωργία, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν αναπτυχθεί στρατεύματα για να αποτραπεί η έξοδος των Ρώσων.
Αξιωματούχοι είπαν στον ρωσικό ειδησεογραφικό ιστότοπο RBC ότι η ενέργεια έγινε «σε περίπτωση που οι έφεδροι θελήσουν να διαπεράσουν το (συνοριακό) σημείο ελέγχου και να φύγουν από τη χώρα χωρίς να ολοκληρώσουν ελέγχους στα σύνορα». Οι αξιωματούχοι, πάντως, τόνιζαν ότι δεν σκοπεύουν να περιορίσουν την έξοδο.
«Σε όλους επιδίδονται φύλλα επιστράτευσης. Κανείς δεν ξέρει ποιος θα λάβει αύριο και γι' αυτό αποφασίσαμε με φίλους προς το παρόν να ξεκουραστούμε σε μια όμορφη χώρα» είπε ο Ρομάν Ισίφ, ένας Ρώσος που πέρασε στο Λάρσι της Γεωργίας, σε συνέντευξή του στο AP.
Κάποια στιγμή την Κυριακή η εκτιμώμενη αναμονή για την είσοδο στη Γεωργία έφτασε τις 48 ώρες, με περισσότερα από 3.000 οχήματα να βρίσκονται σε ουρά για να περάσουν τα σύνορα, ανέφεραν ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα τοπικούς αξιωματούχους.
Μεγάλες ουρές και πλήθη αναφέρθηκαν την Κυριακή σε τουλάχιστον δύο από τα τέσσερα αεροδρόμια της Μόσχας. Τα εισιτήρια που εξακολουθούν να είναι διαθέσιμα στους Ρώσους μετά την παύση όλων των απευθείας πτήσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση -σε προορισμούς όπως η Τουρκία, η Αρμενία, η Σερβία και το Ντουμπάι- έχουν εξαντληθεί εδώ και μέρες, παρά τις υπέρογκες τιμές.
Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης -συμπεριλαμβανομένων των κρατικών μέσων- ανέφεραν τη Δευτέρα ότι οι συνοριοφύλακες έχουν αρχίσει να απομακρύνουν τους άνδρες στα σύνορα, επικαλούμενοι τον νόμο της επιστράτευσης. Δεν ήταν αμέσως σαφές πόσο διαδεδομένη ήταν η πρακτική αυτή.
Παράλληλα, ενισχύονται οι φόβοι ότι η Μόσχα μπορεί να κλείσει τα σύνορα για άνδρες σε μάχιμη ηλικία μετά το τέλος των δημοψηφισμάτων στην Ουκρανία, ενώ και οι κάτοικοι των περιοχών όπου θα διεξαχθούν έχουν αρχίσει να φοβούνται ότι θα αναγκαστούν να πολεμήσουν, στο πλαίσιο της επιστράτευσης.
Η επιστράτευση του Πούτιν έφερε επιθέσεις στο εσωτερικό της Ρωσίας
Αν και η κρατική τηλεόραση σκιαγράφησε μια ρόδινη εικόνα της επιστράτευσης, με το Russia 1 TV την Κυριακή να δείχνει πλήθη πρόθυμων ανδρών να παρατάσσονται για να καταταγούν «σχεδόν σε κάθε περιοχή», η πραγματικότητα ήταν διαφορετική.
Στρατολογικά γραφεία και άλλα διοικητικά κτίρια πυρπολήθηκαν από την έναρξη της επιστράτευσης. Παρόλο που τέτοια περιστατικά, συνήθως με βόμβες μολότοφ, ήταν συνηθισμένα κατά τη διάρκεια της 7μηνης εισβολής, έχουν αυξηθεί σε αριθμό και συχνότητα μετά την ομιλία του Πούτιν.
Σύμφωνα με το ανεξάρτητο ΜΜΕ της χώρας, The Insider, από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία έχουν σημειωθεί 54 επιθέσεις συνολικά σε στρατιωτικά κέντρα της Ρωσίας, όμως οι 17 από αυτές καταγράφονται μόνο μετά την ανακοίνωση της επιστράτευσης.
Σήμερα, ένας 25χρονος άνοιξε πυρ σε στρατολογικό κέντρο, τραυματίζοντας σοβαρά έναν αξιωματούχο.
Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο άνδρας, ο οποίος ταυτοποιήθηκε ως Ρουσλάν Ζινίν, 25 ετών, ήταν αναστατωμένος που κλήθηκε ο καλύτερός του φίλος, ο οποίος δεν έχει καμία εμπειρία μάχης. Οι Αρχές είχαν πει ότι η στρατιωτική εμπειρία θα ήταν το κύριο κριτήριο για την επιστράτευση.
Ο Ζινίν, ο οποίος συνελήφθη, φέρεται να είπε: «Κανείς δεν θα πάει να πολεμήσει» και «Θα πάμε όλοι σπίτι τώρα». Το θύμα του νοσηλεύεται στην εντατική σε «εξαιρετικά σοβαρή» κατάσταση, ανέφεραν τα δημοσιεύματα.
Επίσης, τη Δευτέρα, ένας άνδρας σε σταθμό λεωφορείων στο Ριαζάν, μια πόλη περίπου 200 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Μόσχας, λούστηκε με εύφλεκτο υγρό και αυτοπυρπολήθηκε, φωνάζοντας ότι δεν ήθελε να συμμετάσχει στην «ειδική στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας» στην Ουκρανία. Σύμφωνα με πληροφορίες, τραυματίστηκε ελαφρά και συνελήφθη από την αστυνομία.
Σε άλλο, ξεχωριστό περιστατικό, ένα όχημα έπεσε με δύναμη στην είσοδο στρατιωτικού κέντρου, όπου ο δράστης έριξε βόμβες μολότοφ.
Όσο ανησυχητικά κι αν είναι αυτά τα περιστατικά, είναι η εξάπλωση των διαμαρτυριών στη Ρωσία που θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο ανησυχητική για το Κρεμλίνο, με τις γυναίκες να πηγαίνουν να «πάρουν τους γιους τους».
Αν και λέγεται ότι η επιστράτευση αφορά συνολικά σε περίπου 300.000 άνδρες, ορισμένα μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν ότι οι Αρχές σχεδιάζουν να συγκεντρώσουν περισσότερους από 1 εκατομμύριο, κάτι που η Μόσχα διέψευσε.