Ο Βλάντιμιρ Πούτιν θέλει να στείλει το δικό του μήνυμα στη Δύση, με τη σύνοδο κορυφής των BRICS στη χώρα του.
Σχεδόν τρία χρόνια αφότου η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία οδήγησε σε μαζική καταδίκη των ενεργειών της Μόσχας, ο Πούτιν διοργανώνει σύνοδο κορυφής με περισσότερους από δώδεκα παγκόσμιους ηγέτες, θέλοντας να στείλει ένα μήνυμα ότι μόνο απομονωμένος δεν είναι.
Η τριήμερη σύνοδος κορυφής των BRICS, που αρχίζει την Τρίτη στη νοτιοδυτική ρωσική πόλη Καζάν, είναι η πρώτη συνάντηση της ομάδας των μεγάλων αναδυόμενων οικονομιών Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική από τότε που διευρύνθηκε νωρίτερα φέτος για να συμπεριλάβει την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αιθιοπία και το Ιράν. Στους ηγέτες που αναμένεται να συμμετάσχουν περιλαμβάνονται ο Σι Τζινπίνγκ της Κίνας, ο Ναρέντρα Μόντι της Ινδίας, ο Μασούντ Πεζεσκιάν του Ιράν, ο Σιρίλ Ραμαφόσα της Νότιας Αφρικής, καθώς και εκείνοι που δεν ανήκουν στη λέσχη, όπως ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μεταδίδει το CNN.
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα αναμενόταν να συμμετάσχει, αλλά ακύρωσε το ταξίδι του μετά από τραυματισμό που υπέστη στο σπίτι του.
Η συγκέντρωση των BRICS και άλλων χωρών αυτή την εβδομάδα θα είναι μακράν η μεγαλύτερη διεθνής συνάντηση που έχει φιλοξενήσει ο Ρώσος πρόεδρος από την έναρξη του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022 και θα αναδείξει μια αυξανόμενη σύγκλιση εθνών που ελπίζουν να δουν μια αλλαγή στην παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων και -στην περίπτωση ορισμένων, όπως η Μόσχα, το Πεκίνο και η Τεχεράνη- να αντιμετωπίσουν άμεσα τη Δύση υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών.
O Πούτιν και ο Σι θέλουν μια νέα παγκόσμια τάξη
To μήνυμα που ο Πούτιν και ο στενός εταίρος και ισχυρότερος ηγέτης των χωρών BRICS, o Σι της Κίνας θα προβάλουν τις επόμενες ημέρες είναι ότι η Δύση στέκεται απομονωμένη στον κόσμο με τις κυρώσεις και τις συμμαχίες της, ενώ μια «παγκόσμια πλειοψηφία» χωρών υποστηρίζει την προσπάθειά τους να αμφισβητήσουν την αμερικανική παγκόσμια ηγεμονία.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους την Παρασκευή, ο Πούτιν χαιρέτισε την αυξανόμενη οικονομική και πολιτική επιρροή των χωρών BRICS ως «αναμφισβήτητο γεγονός» και δήλωσε ότι αν οι χώρες BRICS και οι ενδιαφερόμενες χώρες συνεργαστούν, «θα αποτελέσουν ουσιαστικό στοιχείο της νέας παγκόσμιας τάξης», αν και αρνήθηκε να αποδεχτεί ότι η ομάδα είναι μια «αντιδυτική συμμαχία».
Τα μηνύματα του Πούτιν αυτή την εβδομάδα θα είναι ακόμη πιο καίρια, καθώς η συνάντηση πραγματοποιείται λίγες ημέρες πριν από τις αμερικανικές εκλογές, όπου μια πιθανή νίκη του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να δει τις ΗΠΑ να αλλάζουν τη σταθερή υποστήριξή τους στην Ουκρανία και να επιβαρύνουν τους δεσμούς της Ουάσινγκτον με τους παραδοσιακούς συμμάχους της ευρύτερα, επισημαίνει το αμερικανικό μέσο αενημέρωσης.
«Αυτή η σύνοδος κορυφής των BRICS είναι πραγματικά ένα δώρο (για τον Πούτιν)», δήλωσε ο Alex Gabuev, διευθυντής του Carnegie Russia Eurasia Center στο Βερολίνο. «Το μήνυμα θα είναι: πώς μπορείτε να μιλάτε για την παγκόσμια απομόνωση της Ρωσίας όταν (όλοι αυτοί) οι ηγέτες … έρχονται στο Καζάν».
Η Ρωσία θέλει να παρουσιάσει τα BRICS «ως την αιχμή του δόρατος, τον νέο οργανισμό που θα μας οδηγήσει όλους ως παγκόσμια κοινότητα σε μια πιο δίκαιη τάξη», δήλωσε ο Gabuev.
Όμως, παρά τη σαρωτική ρητορική της Ρωσίας, οι ηγέτες που συναντώνται στο Καζάν έχουν ένα ευρύ φάσμα απόψεων και συμφερόντων - μια πραγματικότητα των BRICS που, σύμφωνα με τους παρατηρητές, περιορίζει την ικανότητά τους να στείλουν ένα ενιαίο μήνυμα - ειδικά αυτό που μπορεί να επιθυμεί ο Πούτιν.
Μέση Ανατολή και Ουκρανία
Ενώ οι BRICS προσανατολίζονται κυρίως στην οικονομική συνεργασία, η συνάντησή τους πέρυσι πραγματοποιήθηκε στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία. Τώρα, ακόμη και καθώς ο πόλεμος αυτός μαίνεται, η επεκτεινόμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, όπου το Ισραήλ πολεμά τους πληρεξουσίους του Ιράν, είναι επίσης πιθανό να κυριαρχήσει στις συζητήσεις των ηγετών. Ο Πούτιν επιβεβαίωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ο Παλαιστίνιος ηγέτης Μαχμούντ Αμπάς θα συμμετάσχει στην σύνοδο. Ο Ρώσος ηγέτης και οι αξιωματούχοι του πιθανότατα θα χρησιμοποιήσουν τη σύγκρουση - και την οργή σε όλο τον Παγκόσμιο Νότο προς τις ΗΠΑ και την υποστήριξή τους προς το Ισραήλ - για να πιέσουν το επιχείρημά του για μια νέα παγκόσμια τάξη χωρίς τις ΗΠΑ στο τιμόνι, λένε οι παρατηρητές. Τόσο η Κίνα όσο και η Ρωσία έχουν ζητήσει κατάπαυση του πυρός και έχουν επικρίνει τις ενέργειες του Ισραήλ, ενώ οι ΗΠΑ έχουν υποστηρίξει το δικαίωμα του Ισραήλ να προβεί σε αντίποινα κατά της Χαμάς στη Γάζα και της Χεζμπολάχ στο Λίβανο.
Η πρόσφατη συμπερίληψη στις BRICS του Ιράν - το οποίο, σύμφωνα με το CNN, έχει παράσχει στη Ρωσία εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη, καθώς και βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς κάτι που το Ιράν αρνείται, φέρνει έναν στενό ρωσικό εταίρο ακόμη πιο κοντά στη Μόσχα. Η Κίνα έχει επίσης κατηγορηθεί από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της ότι τροφοδοτεί την πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας μέσω της παροχής αγαθών διπλής χρήσης, όπως εργαλειομηχανές και μικροηλεκτρονικά μια κατηγορία που το Πεκίνο επίσης αρνείται καθώς υπερασπίζεται το «κανονικό εμπόριο» με τη Ρωσία και την «ουδετερότητα» της Κίνας στον πόλεμο.
Οι ηγέτες τις επόμενες ημέρες αναμένεται να συζητήσουν πώς θα προωθήσουν τις τρέχουσες προσπάθειες για διακανονισμό των πληρωμών εκτός του συστήματος σε δολάρια ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας τα νομίσματα και τα τραπεζικά δίκτυα των BRICS, ένα σύστημα που θα μπορούσε να έχει οικονομικά οφέλη, αλλά και να βοηθήσει χώρες μέλη όπως η Ρωσία να παρακάμψουν τις δυτικές κυρώσεις.
Οι χώρες είναι επίσης πιθανό να αναζητήσουν τρόπους για την ενίσχυση της οικονομικής, τεχνολογικής και χρηματοπιστωτικής συνεργασίας σε μια σειρά από τομείς, από την ενέργεια έως την ανταλλαγή δορυφορικών δεδομένων. Ταυτόχρονα, ωστόσο, θα πρέπει να παλέψουν με τις διαιρέσεις και τις διαφορετικές ατζέντες μεταξύ των χωρών εντός της ομάδας, οι οποίες, σύμφωνα με παρατηρητές, περιορίζουν τα όσα μπορούν να επιτύχουν οι BRICS από κοινού, σημειώνεται στην ανάλυση του CNN.
Η Ινδία και η Κίνα, για παράδειγμα, έχουν μια μακροχρόνια υποβόσκουσα συνοριακή διαμάχη, αλλά αποτελούν δύο βασικούς πυλώνες της λέσχης. Οι διαιρέσεις τους έχουν γίνει ακόμη πιο εμφανείς τα τελευταία χρόνια, καθώς οι σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ έχουν γίνει όλο και πιο τεταμένες, ενώ η Ινδία και οι ΗΠΑ έχουν γίνει στενότεροι εταίροι.