Ο Βλαντίμιρ Πούτιν απέρριψε στην αρχή του πολέμου μια προσωρινή ειρηνευτική συμφωνία που είχε συνάψει ο απεσταλμένος του στο Κίεβο, η οποία θα ικανοποιούσε την αξίωση του Κρεμλίνου να μείνει η Ουκρανία εκτός ΝΑΤΟ, όπως μεταδίδει το Reuters, επικαλούμενο τρία άτομα που βρίσκονται κοντά στη ρωσική ηγεσία.
Ο γεννημένος στην Ουκρανία Ντμίτρι Κοζάκ είπε στον Πούτιν ότι κατά τη γνώμη του η συμφωνία που σύναψε απομάκρυνε την ανάγκη να επιδιώξει η Ρωσία μια μεγάλης κλίμακας κατοχή της Ουκρανίας.
Ο Πούτιν είχε υποστηρίξει επανειλημμένως πριν την έναρξη της εισβολής ότι το ΝΑΤΟ και οι στρατιωτικές υποδομές του πλησίαζαν επικίνδυνα τα ρωσικά σύνορα με την ένταξη νέων μελών από την ανατολική Ευρώπη κι ότι η Συμμαχία ετοιμαζόταν να φέρει στη σφαίρα επιρροής της και την Ουκρανία, κάτι που συνιστούσε «υπαρξιακή απειλή» για τη Ρωσία και τον ανάγκαζε να αντιδράσει.
Αλλά, ενώ είχε στηρίξει προηγουμένως τις διαπραγματεύσεις, ο Πούτιν απέρριψε τη συμφωνία που του παρουσίασε ο Κοζάκ, με το επιχείρημα ότι δεν ήταν αρκετές οι παραχωρήσεις της Ουκρανίας κι ότι επέκτεινε τους στόχους του στην προσάρτηση ουκρανικών εδαφών, ανέφεραν οι πηγές στο πρακτορείο.
Το παρασκήνιο της απόρριψης της συμφωνίας από τον Πούτιν
Δύο εκ των πηγών αυτών είπαν ότι η ώθηση για την οριστικοποίηση της συμφωνίας έγινε αμέσως μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής της 24ης Φεβρουαρίου κι ότι ο Κοζάκ, εντός λίγων ημερών, θεώρησε ότι είχε την έγκριση του Κιέβου στους βασικούς όρους της Ρωσίας και συνέστησε στον Πούτιν να την υπογράψει.
«Μετά τις 24 Φεβρουαρίου δόθηκε το ελεύθερο, το πράσινο φως στον Κοζάκ. Πέτυχε τη συμφωνία, την έφερε πίσω και του είπαν να την ξεχάσει. Όλα ακυρώθηκαν. Ο Πούτιν απλώς άλλαξε το σχέδιο καθώς προχωρούσε» ανέφερε ένα από τα άτομα.
Η τρίτη πηγή, που ενημερώθηκε σχετικά από άτομα που είχαν γνώση των συζητήσεων μεταξύ του Κοζάκ και του Πούτιν, έδωσε μια διαφορετική εκδοχή του χρονοδιαγράμματος, λέγοντας ότι ο Κοζάκ πρότεινε τη συμφωνία που απέρριψε ο Πούτιν λίγο πριν αρχίσει η εισβολή.
Διαψεύδει το Κρεμλίνο
Ερωτηθείς αναφορικά με το ρεπορτάζ του Reuters, ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, το διέψευσε δηλώνοντας: «Δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την πραγματικότητα. Ουδέποτε συνέβη κάτι τέτοιο. Είναι απολύτως ανακριβής πληροφορία».
Ο Κοζάκ δεν απάντησε στο αίτημα του πρακτορείου, που διαβιβάστηκε μέσω του Κρεμλίνου, να σχολιάσει.
Από την πλευρά του, ο σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι, Μιχαΐλο Ποντόλιακ, είπε ότι η Ρωσία είχε χρησιμοποιήσει τις διαπραγματεύσεις ως προπέτασμα καπνού καθώς προετοίμαζε την εισβολή της, αλλά δεν απάντησε σε ερωτήσεις για την ουσία των συνομιλιών, ούτε επιβεβαίωσε ότι είχε επιτευχθεί προκαταρκτική συμφωνία. «Σήμερα, κατανοούμε σαφώς ότι η ρωσική πλευρά ουδέποτε ενδιαφέρθηκε για ειρηνική λύση» σχολίασε.
Ακόμη κι αν ο Πούτιν είχε αποδεχθεί το σχέδιο του Κοζάκ, παραμένει αβέβαιο αν θα τέλειωνε ο πόλεμος, σημειώνει το Reuters και κατά πόσον ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ή ανώτερα στελέχη της κυβέρνησής του θα εφήρμοζαν τη συμφωνία.
O ρόλος του Κοζάκ
Ο 63χρονος Κοζάκ είναι στενός συνεργάτης του Πούτιν, στο πλευρό του οποίου εργάστηκε τη δεκαετία του 1990 στο γραφείο του δημάρχου της Αγίας Πετρούπολης. Ήταν σε θέση να διαπραγματευτεί ειρηνευτική συμφωνία, επειδή από το 2020 ο Πούτιν τού είχε αναθέσει να διεξαγάγει συνομιλίες με τους Ουκρανούς για το Ντονμπάς. Αφού ηγήθηκε της ομάδας των Ρώσων διαπραγματευτών στις συνομιλίες που έγιναν με γαλλο-γερμανική μεσολάβηση με τους Ουκρανούς στο Βερολίνο στις 10 Φεβρουαρίου, ο Κοζάκ είπε ότι δεν σημειώθηκε πρόοδος.
Ο Κοζάκ ήταν παρών τρεις μέρες πριν την εισβολή όταν ο Πούτιν συγκέντρωσε τους επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας και στενούς συνεργάτες του στο Κρεμλίνο για τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου ο Ρώσος πρόεδρος παρουσίασε τα σχέδιά του για την αναγνώριση των αυτοαποκαλούμενων «Λαϊκών Δημοκρατιών» των αυτονομιστών στην ανατολική Ουκρανία, παρά τις προειδοποιήσεις του Κόζακ να μην κάνει η Μόσχα βήματα που θα κλιμακώσουν την κατάσταση με την Ουκρανία.
Έξι και πλέον μήνες από την έναρξη του πολέμου, ο Κοζάκ παραμένει στο πόστο του ως αναπληρωτής προσωπάρχης του Κρεμλίνου, αλλά δεν χειρίζεται πλέον τον φάκελο της Ουκρανίας, όπως ανέφεραν οι πηγές του Reuters.