Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) είπε ότι αναμένει όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, να συνεργαστούν στη δεύτερη φάση της έρευνας για την προέλευση του κορωνοϊού ύστερα από την αρχική αποστολή στην Κίνα.
Μιλώντας σε εκδήλωση στη Γενεύη για το εμπόριο και την COVID-19, ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς δήλωσε πως ελπίζει ότι η επόμενη φάση μελετών θα ξεκινήσει το συντομότερο δυνατόν.
Επανέλαβε επίσης τη στήριξή του σε μια διεθνή συνθήκη για την επιδημιολογική ετοιμότητα και ανταπόκριση. «Ο κόσμος χρειάζεται ένα πλαίσιο», δήλωσε.
Απαίτηση της επιστημονικής κοινότητας
«Η αναζήτηση της προέλευσης του ιού SARS-CoV-2 βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή» και «το παράθυρο ευκαιρίας για τη διεξαγωγή αυτής της κρίσιμης έρευνας κλείνει γρήγορα», εκτιμούσαν τον Αύγουστο σε άρθρο τους που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature, 11 επιστήμονες που μετείχαν στην έρευνα για την προέλευση του κορωνοϊού.
«Τα αντισώματα μειώνονται με τον καιρό: το να συλλέξουμε δείγματα (ζώων) και να εξετάσουμε ανθρώπους που ενδέχεται να είχαν εκτεθεί στον ιό πριν από τον Δεκέμβριο του 2019 θα δώσει επομένως ολοένα και λιγότερα αποτελέσματα», εξηγούν οι ειδικοί.
«Η έκθεσή μας (…) θα ήταν το πρώτο στάδιο μιας διαδικασίας που σήμερα βρίσκεται σε νεκρό σημείο», προσθέτουν οι έντεκα επιστήμονες, μεταξύ των οποίων είναι η Ολλανδή Μάριον Κούπμανς, ο Βρετανός Πίτερ Ντάζακ, ο Βιετναμέζος Χουνγκ Νγκουγιέν-Βιετ και ο Καταριανός Φαράγκ Ελ Μουμπάσερ.
Η ομάδα των επιστημόνων που επέστρεψε στην Ουχάν
Οι επιστήμονες αυτοί μετείχαν σε μια ομάδα 17 ειδικών απ’ όλον τον κόσμο, που εργάζονταν υπό την αιγίδα του ΠΟΥ, και 17 Κινέζων εμπειρογνωμόνων. Η έκθεσή τους δόθηκε στη δημοσιότητα στις 29 Μαρτίου, μετά την έρευνα που πραγματοποίησαν τον Ιανουάριο στην Ουχάν, την κινεζική πόλη όπου καταγράφηκαν τα πρώτα κρούσματα της πανδημίας.
Χωρίς να δίνει μια σαφή απάντηση, η έκθεση κατέγραφε τέσσερα σενάρια, πιθανά ή λιγότερο πιθανά. Το πιο αληθοφανές, κατά τους επιστήμονες, είναι να μεταδόθηκε ο ιός στον άνθρωπο από κάποιο ζώο που μολύνθηκε από νυχτερίδες. Ακολουθούσε η υπόθεση της απευθείας μετάδοσης στον άνθρωπο, χωρίς να παρεμβληθεί ενδιαμέσως κάποιο ζώο, της μετάδοσης μέσω τροφίμων (π.χ. κατεψυγμένου κρέατος) και τέλος η διαρροή από κάποιο εργαστήριο, που όμως θεωρείτο «εξαιρετικά απίθανη».
Έκτοτε, «κανένα δεδομένο» που να στηρίζει αυτήν την υπόθεση της διαρροής από εργαστήριο «ούτε δημοσιεύτηκε, ούτε υποβλήθηκε στον ΠΟΥ», αποκαλύπτουν οι ειδικοί. Η έκθεση τους πάντως επικρίθηκε με το σκεπτικό ότι υποβάθμιζε τις ευθύνες της Κίνας.
«Η κινεζική ομάδα ήταν και εξακολουθεί να είναι επιφυλακτική στο να μοιραστεί τα δεδομένα» κυρίως για τους 174 πρώτους ασθενείς που καταγράφηκαν τον Δεκέμβριο του 2019, σχολίασαν οι επιστήμονες. Στις 13 Αυγούστου η Κίνα απέρριψε την έκκληση του ΠΟΥ για μια νέα επιτόπια έρευνα, κρίνοντας ότι η πρώτη ήταν αρκετή.