Έκκληση στον ΠΟΥ να τους βοηθήσει στις έρευνές τους για την πρώτη αντίδραση της Ιταλίας στην πανδημία του κορωνοϊού απηύθυναν εισαγγελείς στο Μπέργκαμο.
Ο ΠΟΥ δεν έχει απαντήσει μέχρι στιγμής σε σειρά ερωτημάτων που του έστειλε ο εισαγγελέας του Μπέργκαμο- μιας από τις πλέον πληγείσες από την πανδημία περιοχές της Ιταλίας-, ενώ οι συνεργάτες του τελευταίου, σύμφωνα με το Sky News, έχουν εκπλαγεί επειδή ο Οργανισμός φέρεται να έδωσε οδηγίες σε μέλη του να μη συνεργαστούν στην έρευνα και να ζήτησε από το υπουργείο Υγείας της Ιταλίας να πουν στους εισαγγελείς να χαλαρώσουν την πίεση στον Οργανισμό, όπως προκύπτει από ντοκουμέντα που περιήλθαν σε γνώση τους.
Κι όλα αυτά την ώρα που ένας πρώην εργαζόμενος στον ΠΟΥ, ο δρ Φραντσέσκο Ζάμπον - ο οποίος παραιτήθηκε μετά από 13 χρόνια υπηρεσίας από τη θέση του συντονιστή στον Οργανισμό και ο οποίος συνδράμει στην έρευνα - , υποστηρίζει ότι ο ΠΟΥ -κατόπιν αιτήματος της Ρώμης - προσπάθησε να τον πείσει να αλλάξει το περιεχόμενο έκθεσης, η οποία υπογράμμιζε ότι η Ιταλία δεν είχε ενημερώσει από το 2006 το σχέδιο αντιμετώπισης πανδημιών.
Στις αρχές του 2020 η Ιταλία έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που δέχθηκε ισχυρό πλήγμα από την πανδημία. Οι εφιαλτικές σκηνές με τα κατάμεστα με ασθενείς της Covid-19 νοσοκομεία στη βόρεια Ιταλία ώθησαν τον ΠΟΥ να παράσχει ανάλυση σε πραγματικό χρόνο της κατάστασης για να βοηθήσει τις κυβερνήσεις ανά την υφήλιο να προετοιμαστούν για την υγειονομική κρίση. Ο δρ Ζάμπον συνεπικουρούμενος από άλλους εννέα επιστήμονες ανέλαβε να στείλει σ’ όλες τις χώρες ένα λεπτομερές σχέδιο αντίδρασης βάσει της ιταλικής εμπειρίας. Η έκθεση των 102 σελίδων με τίτλο «Μια πρωτοφανής πρόκληση: Η πρώτη ανταπόκριση της Ιταλίας στην COVID-19» ετοιμάστηκε σε χρόνο ρεκόρ και μετά από μια εσωτερική επιθεώρηση στον ΠΟΥ, δημοσιεύτηκε και διανεμήθηκε στις 13 Μαϊου, αλλά αποσύρθηκε αιφνιδιαστικά την επομένη.
Γιατί αποσύρθηκε η επίμαχη έκθεση του ΠΟΥ;
Ένας από τους λόγους που δόθηκαν γι’ αυτό ήταν ότι υπήρχε ένα λάθος στο χρονικό της εμφάνισης της πανδημίας στην Κίνα, που διορθώθηκε εντός ολίγων ωρών, σύμφωνα με τον δρα Ζάμπον, αλλά η έκθεση δεν επαναδημοσιεύτηκε. Ο πραγματικός λόγος που αποσύρθηκε η έκθεση, όπως λέει ο δρ Ζάμπον, ήταν ότι η ομάδα του διαπίστωσε την αποτυχία της ιταλικής κυβέρνησης να ενημερώσει επί 14 συναπτά έτη το σχέδιο αντιμετώπισης πανδημιών καθώς και ότι, λόγω έλλειψης προετοιμασίας, η αρχική ανταπόκριση από τα νοσοκομεία ήταν «χαοτική» και χαρακτηριζόταν από «προχειρότητα». Ανέφερε μάλιστα ότι χρειάστηκε χρόνος προκειμένου να υπάρξουν επίσημες οδηγίες.
Αξιωματούχοι του ΠΟΥ το αρνούνται, αλλά οι εισαγγελείς στο Μπέργκαμο έχουν έκτοτε εξασφαλίσει email και μηνύματα στο WhatsApp, που υποστηρίζουν τον κεντρικό ισχυρισμό του δρος Ζάμπον, ότι του είπαν να αλλάξει το επίμαχο τμήμα της έκθεσης. Ο ΠΟΥ χαρακτηρίζει την έκθεση «περιφερειακό έγγραφο, που δημοσιεύτηκε πρόωρα από το αρμόδιο γραφείο του για την Ευρώπη». «Τα στοιχεία και οι πληροφορίες που περιλάμβανε η έκθεση δεν είχαν εξακριβωθεί και περιείχαν ανακρίβειες και αντιφάσεις», απάντησε ο Οργανισμός στο Sky News. O δρ Τσάμπον λέει ότι η υπόθεση αυτή έχει υπονομεύσει την αξιοπιστία του ΠΟΥ και με την απόσυρση της έκθεσης υπονομεύτηκε κι η δυνατότητα κυβερνήσεων ανά την υφήλιο να αντιδράσουν πιο επιτυχημένα στην πανδημία. «Θα μπορούσαν να έχουν αυτό που έλειπε από μας: χρόνο. Εμείς [στην Ιταλία] δεν είχαμε χρόνο να προετοιμαστούμε, αλλά με την έκθεση αυτή θα κέρδιζαν χρόνο για να προετοιμαστούν καλύτερα για την πανδημία (…) Ο στόχος του ΠΟΥ είναι να διατηρεί και να προάγει την υγεία των πολιτών ολόκληρου του πλανήτη… Κι αυτό που συνέβη πέρυσι δείχνει ότι ο οργανισμός είναι δέσμιος προσωπικών συμφερόντων, συμφερόντων κυβερνήσεων και οικονομικών δυνάμεων», δήλωσε στο Sky News.
Ο ΠΟΥ λέει ότι μελετά το αίτημα διεθνούς δικαστικής συνδρομής του γραφείου του Εισαγγελέα στο Μπέργκαμο. Οι τελευταίοι σημειώνουν ότι η μαρτυρία του δρος Ζαμπόν και όποια στοιχεία διαθέτει παραμένουν μέρος της έρευνάς τους για πιθανή αμέλεια των Αρχών στο Μπέργκαμο, ενώ έχουν στα χέρια τους και μια έρευνα που συνέταξε του συνταξιούχου στρατιωτικού Πιερ Πάολο Λουνέλι, σύμφωνα με την οποία σχεδόν 10.000 θάνατοι στην πόλη πιθανώς οφείλονται στην απουσία επαρκών πρωτοκόλλων διαχείρισης πανδημίας. Τα προκαταρκτικά ευρήματα της έρευνας της Εισαγγελίας του Μπέργκαμο, που θα δώσει κάποιες απαντήσεις στις οικογένειες των θυμάτων του κορωνοϊού στην πόλη, αναμένονται τον ερχόμενο μήνα.