Το μπαράζ επιθέσεων από το Ιράν με πάνω από 300 βαλιστικούς πυραύλους και drones κατά του Ισραήλ ωθεί την Μέση Ανατολή στο χείλος ενός ευρύτερου πολέμου, που σχεδόν ουδείς φαίνεται στην πραγματικότητα να επιθυμεί και τον οποίο προσπάθησαν να αποφύγουν από τον περασμένο Οκτώβριο οι περισσότεροι εμπλεκόμενοι, από τις ΗΠΑ μέχρι τις αραβικές χώρες -ακόμη και η Χεζμπολάχ.
Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για επέκταση του πολέμου Ισραήλ -Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά απόρροιά του και με τα άνευ προηγουμένου αντίποινα του Ιράν στην επίσης άνευ προηγουμένου ισραηλινή αεροπορική επίθεση στο προξενείο του στη Δαμασκό πριν από δύο εβδομάδες, που προκάλεσε τον θάνατο ενός στρατηγού και άλλων έξι αξιωματικών των Φρουρών της Επανάστασης, η προοπτική κλιμάκωσης της σύρραξης κρέμεται από μία κλωστή καθώς τα όρια έχουν ξεπεραστεί και η σύγκρουση διεξάγεται πλέον απευθείας.
Πώς θα αντιδράσει το Ισραήλ;
Το ερώτημα τώρα είναι πώς θα απαντήσει το Ισραήλ στην επίθεση της Τεχεράνης. Οι Ισραηλινές Αρχές είχαν άλλωστε ορκιστεί το τελευταίο διάστημα ότι θα προβούν σε αντίποινα σε οιαδήποτε άμεση επίθεση από το Ιράν και το πολεμικό συμβούλιο του Ισραήλ συνεδρίασε στη διάρκεια της νύχτας για να συζητήσει της εξελίξεις με τη συμμετοχή του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου, του υπουργού Άμυνας Ιωάβ Γκαλάντ και του Μπένι Γκαντς, αντιπάλου του Νετανάχιου, που εντάχθηκε στην κυβέρνησή του ως υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου μετά την φονική επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.
Τις κρίσιμες ώρες πριν τη συνεδρίαση του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου ο Νετανιάχου συνομίλησε επί 25 λεπτά με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν ο οποίος κάλεσε σύμφωνα με ισραηλινά ΜΜΕ τον συνομιλητή του σε αυτοσυγκράτηση.
Λίγα λεπτά μετά το τηλεφώνημα ο Μπάιντεν εξέδωσε ανακοίνωση, στη οποία, βέβαια, δεν έδωσε καμία ιδιαίτερη συμβουλή στον Νετανιάχου, αλλά επεσήμανε ότι με τη βοήθεια των ΗΠΑ σχεδόν όλα τα ιρανικά drones και οι πύραυλοι αναχαιτίστηκαν. Υποστήριξε δε ότι αυτό από μόνο του έστειλε «ένα ξεκάθαρο μήνυμα στους εχθρούς του Ισραήλ ότι δεν μπορούν να απειλήσουν αποτελεσματικά την ασφάλειά του».
Σύμφωνα με τον αναλυτή του Atlantic Council, Τζόναθαν Πάνικοφ, «στην καλύτερη περίπτωση ο Νετανιάχου θα κάνει βήματα για επιθέσεις εναντίον ιρανικών στόχων, πιθανώς εντός του Ιράν, με συγκεκριμένο, συγκρατημένο τρόπο που δεν θα οδηγήσει σε άλλη μια έντονη απάντηση από την Τεχεράνη. Στο χειρότερο σενάριο η ισραηλινή απάντηση θα είναι έντονη και θα περιλαμβάνει τον βομβαρδισμό σημαντικών ιρανικών εγκαταστάσεων».
Άνευ προηγουμένου αλλά «υπολογισμένη» η ιρανική επίθεση στο Ισραήλ
Η ιρανική επίθεση προκάλεσε τον τραυματισμό ενός 10χρονου Βεδουϊνου στο νότιο Ισραήλ και ελαφρές, σύμφωνα με τις ισραηλινές Αρχές, ζημιές στην αεροπορική βάση Νεβατίμ στην ίδια περιοχή.
«Προξενήθηκαν πολύ μικρές ζημιές» από την ιρανική επίθεση, δήλωσε ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ιωάβ Γκαλάντ. Εκπρόσωπος των IDF είπε ότι αναχαιτίστηκε το 99% των άνω των 300 πυραύλων και drones. Όπως τόνισε ο Ντάνιελ Χαγκάρι, «λίγοι μόνον πύραυλοι έπεσαν στα εδάφη του κράτους του Ισραήλ προξενώντας ελαφρές ζημιές σε στρατιωτική βάση στο νότο».
Παραμονές της επίθεσης αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον είχαν αφήσει ανοικτό ένα τέτοιο ενδεχόμενο μιας «ζυγισμένης» ιρανικής επίθεσης στην έρημο, ώστε να μην προκαλέσει μεγάλο αριθμό θυμάτων, κάτι που θα επέτρεπε στην κυβέρνηση Μπάιντεν να πιέσει έντονα το Ισραήλ να αποφύγει μια βεβιασμένη, εν θερμώ απάντηση.
Στο Ιράν είναι σαφές ότι ελπίζουν σε ήπια αντίποινα, όπως φάνηκε και από το μήνυμα που έστειλε η Τεχεράνη μέσω της διπλωματικής της αποστολής στον ΟΗΕ, ότι μετά την επίθεσή της θεωρεί λήξαν το θέμα, αν και προειδοποίησε ότι θα απαντήσει ακόμη σκληρότερα σε περίπτωση που δεχθεί νέο ισραηλινό χτύπημα.
Τόσο ο πρόεδρος των ΗΠΑ όσο και η Τεχεράνη γνωρίζουν ότι ο Νετανιάχου θα ήθελε να καταστρέψει τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, που θεωρεί υπαρξιακή απειλή για το Ισραήλ. Αν και δύσκολα θα μπορούσε να το πετύχει χωρίς αμερικανική βοήθεια, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο, τονίζουν αναλυτές και διεθνή ΜΜΕ, να προσπαθήσει ο ίδιος και άλλα «γεράκια» στο Ισραήλ να επωφεληθούν της ευκαιρίας, σε μια προσπάθεια να αποτρέψει μια κατάρρευση του κυβερνητικού του συνασπισμού και την προσφυγή σε πρόωρες κάλπες.
Ο Μπάιντεν βάζει φρένο στον Νετανιάχου
Παρά τη στήριξη στην ασφάλεια του Ισραήλ η Ουάσιγκτον διεμήνυσε ότι δεν θα μετάσχει σε τυχόν αντίποινά του κατά του Ιράν.
Στην τηλεφωνική τους συνομιλία ο Τζο Μπάιντεν είπε στον Νετανιάχου ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να συμμετάσχει ή να υποστηρίξει επιθετικές δράσεις κατά του Ιράν, όπως δήλωσε ισραηλινός αξιωματούχος στο Axios.
Το ίδιο μετέφερε και ανώτερος αξιωματούχος στο CNN, ο οποίος είπε ότι ο Μπάιντεν κατέστησε σαφές στον Νετανιάχου ότι οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις δεν θα στηρίξουν επιθετικές ενέργειες του Ισραήλ κατά του Ιράν.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν «ανησυχούν μήπως το Ισραήλ κάνει κάτι βεβιασμένα» χωρίς να υπολογίσει τις πιθανές συνέπειες, σύμφωνα με το NBC News. Το ίδιο δίκτυο επικαλούμενο τρεις πηγές ανέφερε ότι ο Μπάιντεν εξέφρασε κατ’ ιδίαν την ανησυχία του ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός «προσπαθεί να σύρει τις ΗΠΑ βαθύτερα σε μια ευρύτερη σύρραξη».
Η Ουάσιγκτον θα τονίζει τις προσεχείς ώρες και 24ωρα στο Ισραήλ ότι διέφυγε μάλλον αλώβητο την επιθεση του Ιράν, σχολιάζουν διεθνή ΜΜΕ.
Μολονότι οι ζημιές στο Ισραήλ ήταν λιγοστές, αξιωματούχοι του μπορούν να υποστηρίξουν ότι αυτό δεν οφείλεται στον προσεκτικό σχεδιασμό της επίθεσης από το Ιράν, αλλά στην συντονισμένη δράση της ισραηλινής αεράμυνας και τη βοήθεια από τους συμμάχους του, κυρίως τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Γαλλία, αλλά και την Ιορδανία.
Μαχητικά της κατέρριψαν αρκετά από τα ιρανικά drones στον εναέριο χώρο της Ιορδανίας, σε μια κίνηση υψηλού ρίσκου για το Αμάν, που μπορεί να κατηγορηθεί από αραβικές χώρες ότι απέτρεψε μια επίθεση κατά του «σιωνιστικού εχθρού».
Η συντονισμένη αμυντική δράση του Ισραήλ και των συμμάχων του, που προετοιμάστηκε πυρετωδώς το τελευταίο διάστημα, απέτρεψε όπως όλα δείχνουν περισσότερα θύματα και πιθανώς και μια διάχυση του πολέμου, θυμίζοντας παράλληλα την εξάρτηση της ασφάλειας του Ισραήλ από την Ουάσιγκτον.
Ενδείξεις ότι το Ισραήλ δεν θα απαντήσει άμεσα στην ιρανική επίθεση
Κάποιες κινήσεις δείχνουν, σύμφωνα με τον Guardian, ότι μάλλον δεν θα είναι άμεσα τα ισραηλινά αντίποινα. Το Ισραήλ ζήτησε έκτακτη συνεδρίαση του συμβουλίου Ασφαλείας, που αναμένεται να λάβει χώρα στις 16:00 ώρα Νέας Υόρκης (23:00 ώρα Ελλάδος) σήμερα Κυριακή και ως εκ τούτου θα προκαλούσε έκπληξη αν εξαπέλυσε νωρίτερα κάποια επίθεση.
Μια άλλη πιθανή ένδειξη ότι τα ισραηλινά αντίποινα θα είναι μετριασμένα προκύπτει από την συνομιλία του ισραηλινού υπουργού Άμυνας με το Αμερικανό ομόλογό του, Λόιντ Όστιν μετά την ιρανική επίθεση. Σύμφωνα με το ισραηλινό υπουργείο Άμυνας ο Γκαλαντ υπογράμμισε ότι το Ισραήλ είναι έτοιμο για πιθανές νέες απόπειρες επίθεσης, αλλά δεν ανέφερε τίποτε για ισραηλινή αντεπίθεση.
Μια τρίτη θετική ένδειξη ήταν η διαβεβαίωση νωρίς σήμερα το πρωί από ισραηλινό αξιωματούχο ότι «η απάντηση του Ισραήλ θα γίνει σε συντονισμό με τους συμμάχους του».
Η ιρανική επίθεση εξέτρεψε προς το παρόν την προσοχή της παγκόσμιας κοινής γνώμης από τον τρόπο που διεξάγει τις πολεμικές του επιχειρήσεις το Ισραήλ στη Γάζα, ενώ πιθανώς να σιγήσει τις αντιδράσεις στο Κογκρέσο εκείνων που ζητούν να περιοριστεί η προμήθεια αμερικανικών όπλων στο Τελ Αβίβ λόγω του πολέμου στη Γάζα, καθώς οι υποστηρικτές του Ισραήλ θα υπογραμμίζουν ότι δεν πρέπει να μείνει ανυπεράσπιστος έναντι των ιρανικών απειλών ο σύμμαχος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.