Η Μολδαβία ανήκει στις τρεις χώρες που πραγματοποίησαν αίτημα ένταξης στην ΕΕ μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η επίσημη επίσκεψη της προέδρου της Μολδαβίας, Μάια Σάντου, στις Βρυξέλλες και η ομιλία της ενώπιον της ολομέλειας έστειλε ηχηρό μήνυμα στο Κρεμλίνο και την επιθετική του πολιτική. Η Μολδαβία, μαζί με την Γεωργία και την Ουκρανία, είναι οι τρεις χώρες που αιτήθηκαν την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατόπιν της εισβολής των Ρώσων στην Ουκρανία.
Καλωσορίζοντας την πρόεδρο της Μολδαβίας στο Ευρωκοινοβούλιο, η πρόεδρος του Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα επαίνεσε τη χώρα για τη σημαντική στήριξη που έχει προσφέρει στους Ουκρανούς πρόσφυγες και δήλωσε ότι το Κοινοβούλιο υποστηρίζει το αίτημα προσχώρησης της Μολδαβίας στην ΕΕ.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να στείλει ένα σαφές και ισχυρό πολιτικό μήνυμα»
«Ξέρουμε ότι η Μολδαβία στρέφεται προς το μέρος μας με ένα αίσθημα σκοπού. Κάθε χώρα ακολουθεί τη δική της πορεία, δεν πρέπει όμως να φοβόμαστε να χρησιμοποιούμε τη δύναμη της Ευρώπης για να βελτιώνουμε τις ζωές των ανθρώπων, να αλλάζουμε γενιές. Γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να στείλει ένα σαφές και ισχυρό πολιτικό μήνυμα ότι αναγνωρίζει τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Μολδαβίας και τις προσπάθειες εφαρμογής κομβικών μεταρρυθμίσεων που φέρνουν τη χώρα σας πιο κοντά στην ευρωπαϊκή οικογένεια», σημείωσε η Μετσόλα.
«Σχεδόν μισό εκατομμύριο Ουκρανοί έχουν διασχίσει τα σύνορα. 90.000 περίπου βρίσκονται ακόμα μαζί μας και φιλοξενούνται από καλόκαρδους συμπολίτες μας», είπε η Σάντου, απευθυνόμενη στους ευρωβουλευτές. «Το ήμισυ των προσφύγων σήμερα είναι παιδιά. Αυτό αντιπροσωπεύει το 10% του συνολικού αριθμού παιδιών στη χώρα».
Η Μολδαβία θέλει να διατηρήσει τη δημοκρατία και την ελευθερία της
Η Μολδαβή πρόεδρος ζήτησε τη στήριξη του αιτήματος προσχώρησης της Μολδαβίας στην ΕΕ: «Καλώ την ΕΕ να ενισχύσει τη στήριξή της απέναντι στη Μολδαβία - για χάρη των Μολδαβών που θέλουν να διατηρήσουν τη δημοκρατία και την ελευθερία τους, αλλά και για χάρη της Ευρώπης - ώστε να έχει ένα σταθερό, προβλέψιμο και αξιόπιστο συνέταιρο και παράγοντα ειρήνης στη δυτική γειτονία».
«Η ανεξαρτησία μας, το ειρηνικό μας περιβάλλον, οι οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να έχουν ένα σημείο αναφοράς και το σημείο αυτό είναι ξεκάθαρα η προοπτική ένταξης στην ΕΕ, η χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας». ανέφερε η Σάντου.
Υπάρχουσα συνεργασία
Η ΕΕ και η Μολδαβία διατηρούν στενούς δεσμούς. Το 2014, σύναψαν συμφωνία σύνδεσης καθώς και μια σφαιρική και σε βάθος εμπορική συμφωνίας, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2016. Η ΕΕ αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Μολδαβίας.
Αίτημα προσχώρησης στην ΕΕ
Με τον πόλεμο να μαίνεται, η Μολδαβία υπέβαλε επισήμως αίτημα προσχώρησης στην ΕΕ τον Μάρτιο του 2022. Σε ψήφισμα που υιοθετήθηκε στις 5 Μαΐου, το Κοινοβούλιο χαιρέτισε το επίσημο αίτημα ένταξης της Μολδαβίας στην ΕΕ και τάχθηκε υπέρ της χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας.
Στις 19 Μαΐου, οι ευρωβουλευτές υιοθέτησαν ψήφισμα που καλεί την ΕΕ να προσφέρει περισσότερη στρατηγική υποστήριξη στη Μολδαβία κατόπιν του αιτήματος προσχώρησής της στην ΕΕ.
Πόλεμος στην Ουκρανία
Η Μολδαβία έχει δεχθεί ισχυρό πλήγμα από τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Έχει υποδεχθεί σχεδόν μισό εκατομμύριο Ουκρανούς πρόσφυγες από τότε που ξέσπασε ο πόλεμος.
Στις 24 Μαρτίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την αποστολή ομάδων και εξοπλισμού του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) στη χώρα για να τη βοηθήσει στη διαχείριση των συνόρων της. Την ίδια μέρα, οι ευρωβουλευτές συμφώνησαν να παράσχουν μακροοικονομική βοήθεια ύψους 150 εκατ. ευρώ στη Μολδαβία για την κάλυψη των αναγκών εξωτερικής χρηματοδότησης. Λίγο αργότερα, αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μετέβη στη Μολδαβία για να αξιολογήσει την κατάσταση.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει πλήξει σοβαρά τις εμπορικές δραστηριότητες της Μολδαβίας, κι έχει οδηγήσει στην αύξηση των τιμών ενέργειας και μεταφορών.
Σε ψήφισμα που υιοθετήθηκε στις 5 Μαΐου, οι ευρωβουλευτές κάλεσαν την ΕΕ να παράσχει μεγαλύτερη υποστήριξη στη Μολδαβία, για παράδειγμα μέσω της προσφοράς επιπρόσθετης μακροοικονομικής βοήθειας, μέτρων απελευθέρωσης του εμπορίου και των μεταφορών και συνεχούς στήριξης όσον αφορά τη διαχείριση της ανθρωπιστικής και προσφυγικής κρίσης.
Υπερδνειστερία
Υπάρχουν επίσης ανησυχίες όσον αφορά την κατάσταση ασφάλειας στην Υπερδνειστερία, την φιλορωσική αποσχισθείσα περιοχή της Μολδαβίας όπου αναφέρθηκε σημαντικός αριθμός «περιστατικών ασφαλείας» τον Απρίλιο. Οι αρχές της Μολδαβίας χαρακτήρισαν τα περιστατικά αυτά ως προκλητικές ενέργειες που αποσκοπούν στην αποσταθεροποίηση της περιοχής.
Στις 5 Μαΐου, οι ευρωβουλευτές επανέλαβαν τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για μια «ολοκληρωμένη, ειρηνική και μακροχρόνια επίλυση της διένεξης της Υπερδνειστερίας» βάσει, μεταξύ άλλων, της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας της Μολδαβίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της και με την απομάκρυνση των ρωσικών δυνάμεων στην περιοχή.