Το μικρό βασίλειο του Μπουτάν στις παρυφές των Ιμαλαϊων ανάμεσα στην Ινδία και το Θιβέτ έχει χαρακτηριστεί ως «η πιο ευτυχισμένη χώρα στον πλανήτη».
Ένα κράτος, που δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ευτυχία των πολιτών του παρά στους δείκτες οικονομικής ευημερίας κι ίσως γι’ αυτό είναι ένα από τα φτωχότερα στον κόσμο. Όταν ξεκίνησε η πανδημία το Μπουτάν των 760.000 κατοίκων με τους μόλις 318 γιατρούς – εκ των οποίων μόνον ένας με εξειδίκευση για νοσηλεία ασθενών σε ΜΕΘ-, τους περίπου 3.000 νοσηλευτές και μόλις μία συσκευή για διενέργεια τεστ PCR, φάνταζε ανεπαρκώς προετοιμασμένο και λίαν ευάλωτο. Η χώρα έχει ανοικτά σύνορα με την Ινδία, όπου ο κορωνοϊός έχει προκαλέσει τον θάνατο άνω των 130.000 ανθρώπων.
Πώς είναι δυνατόν λοιπόν, θα αναρωτιούνται πολλοί, το φτωχό Μπουτάν να έχει καταγράψει μόλις έναν θάνατο – ενός 34χρονου με υποκείμενα νοσήματα τον περασμένο Ιανουάριο- από την πανδημία του κορωνοϊού που έχει σαρώσει την υφήλιο και να είναι από τα πιο επιτυχημένα κράτη στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης;
Πώς τα κατάφερε το Μπουτάν να αντιμετωπίσει τόσο αποτελεσματικά την πανδημία;
Χάρη στα έγκαιρα μέτρα που έλαβε η ηγεσία της χώρας και στην πειθαρχημένη αντίδραση του πληθυσμού στις οδηγίες των Αρχών, που έδωσε έμφαση στην ενότητα και τη σύμπνοια, εξηγεί το CNN, το Μπουτάν πέτυχε εκεί που άλλες πλούσιες χώρες της Δύσης απέτυχαν. Αν και ο τουρισμός αποφέρει σχεδόν 90 εκατ. δολάρια ετησίως στα κρατικά ταμεία κι είναι μια από τις σημαντικότερες βιομηχανίες της χώρας, που περιλαμβάνεται συχνά στους καλύτερους προορισμούς των ταξιδιωτικών οδηγών, το Μπουτάν αποφάσισε να κλείσει αμέσως τα σύνορά του.
Οι Αρχές προχώρησαν σε επιθετική διενέργεια τεστ κορωνοϊού, ιχνηλάτηση επαφών και επέβαλαν την κοινωνική αποστασιοποίηση, μοίρασαν απολυμαντικά στον πληθυσμό, εκπαίδευσαν το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό στη χρήση των ειδικών στολών προστασίας και την αντιμετώπιση των αναπνευστικών νοσημάτων.
Το παράδειγμα της πολιτικής ηγεσίας
Παράλληλα προχώρησαν σε αυστηρά lockdown και επέβαλαν καραντίνα τριών εβδομάδων στους φορείς του κορωνοϊού κι όσους είχαν έλθει σε επαφή μαζί τους. Σημειωτέον δε ότι τρία κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης του Μπουτάν, ο πρωθυπουργός κι οι υπουργοί Υγείας και Εξωτερικών, είναι γιατροί ή ειδικοί στη Δημόσια Υγεία, που άκουσαν μετά προσοχής τις οδηγίες των ειδικών καθώς χάραζαν τη στρατηγική τους για τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης. Ο πρωθυπουργός, που είναι και χειρουργός, κοιμόταν στη διάρκεια του lockdown σ’ ένα καναπέ στο γραφείο του, ώστε να μειώσει τις πιθανότητες να μολύνει ίσως μέλη της οικογένειάς του, δίνοντας έτσι ένα καλό παράδειγμα στους συμπολίτες του. Αλλά και ο βασιλιάς του Μπουτάν έπαιξε ενεργό ρόλο επισκεπτόμενος την πρώτη γραμμή «του μετώπου» στη μάχη με τον κορωνοϊό και ενισχύοντας το αίσθημα συνοχής της κοινωνίας απέναντι στην απειλή.
Ακόμη και πριν την πανδημία το Μπουτάν σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας προετοιμαζόταν για νόσους μεταδιδόμενες αερογενώς. Τον Νοέμβριο του 2019 έκαναν μια άσκηση προσομοίωσης στο βασίλειο, βάσει του σεναρίου της οποίας ένας επιβάτης αεροσκάφους από το εξωτερικό θα έφθανε στη χώρα με ύποπτο κρούσμα κάποιου κορωνοϊού. Τον Ιανουάριο του 2020, λίγο αφότου κυκλοφόρησαν τα νέα για έναν μυστηριώδη ιό στην Κίνα, το Μπουτάν άρχισε να περνά από ελέγχους τους ταξιδιώτες στο αεροδρόμιο και να καταστρώνει ένα εθνικό σχέδιο δράσης. Όταν καταγράφηκε στη χώρα το πρώτο κρούσμα της Covid-19 - αφορούσε σ’ έναν 76χρονο Αμερικανό, που νόσησε βαριά - το βασίλειο άρχισε μια επιθετική ιχνηλάτηση επαφών και έβαλε μέσα σε μόλις έξι ώρες πάνω από 300 άτομα που ίσως είχαν έρθει σε επαφή μαζί του. Από πολλές απόψεις, σημειώνει ο δημοσιογράφος του CNN Φαρίντ Ζακαρία, μπορούν να αντληθούν χρήσιμα διδάγματα από την περίπτωση του Μπουτάν για την ανάγκη της ετοιμότητας, της πρόληψης και της επιθετικής ανίχνευσης των κρουσμάτων της Covid-19.