Η κρίση του κορωνοϊού αποκάλυψε τα ταλέντα της βελγίδας πρωθυπουργού, γαλλόφωνης φιλελεύθερων αντιλήψεων, Σοφί Βιλμές, η οποία ως σήμερα παρέμενε σχετικά άγνωστη.
Το Βέλγιο είναι σήμερα με προσωρινή κυβέρνηση, αφού από τον περασμένο Δεκέμβριο του 2019 βρίσκεται στην εξουσία μια μειοψηφική συμμαχία. Η συμμαχία αυτή έθεσε ως προσωρινή πρωθυπουργό την Σοφί Βιλμές, η οποία διαθέτει «ειδικές εξουσίες» ως τον Ιούνιο του 2020 και έχει την στήριξη έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Αυτή η «εθνικής ενότητας» κυβέρνηση, με επικεφαλής την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό στην ιστορία του βελγικού βασιλείου, θα είναι αναμφίβολα σύντομης διάρκειας, ωστόσο έχει αποκαλύψει τα ταλέντα μια σχεδόν άγνωστης ως σήμερα πολιτικής προσωπικότητας. Κόρη υψηλόβαθμου αξιωματούχου, με πτυχία επικοινωνίας και μάρκετινγκ, η Σοφί Βιλμές, 45 ετών, δήλωνε τα προηγούμενα χρόνια ότι τα δημόσια πράγματα δεν την ενδιέφεραν. Συνεχίζει να υποστηρίζει σήμερα ότι δεν έχει σχέδια πολιτικής καριέρας.
Η Σοφί Βιλμές εξελέγη βουλευτής για πρώτη φορά το 2014, έγινε υπουργός Οικονομικών το 2015 και βγήκε από την απόλυτη ανωνυμία όταν το 2019 ο τότε πρωθυπουργός Σαρλ Μισέλ αποχώρησε για να γίνει πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πολλοί πίστεψαν ότι η 45χρονη πολιτικός θα ήταν απλώς μια προσωρινή λύση, εξουσιοδοτημένη να υπογράφει τις τρέχουσες υποθέσεις ώσπου να βρεθεί μια μεγάλη προσωπικότητα. Κάποιον, δηλαδή, που θα μπορούσε να ενώσει Φλαμανδούς και Βαλλόνους, να σταματήσει την οικονομική κατάρρευση και να ετοιμάσει μια συνταγματική μεταρρύθμιση για την επιβίωση της χώρας.
Η κρίση του κορωνοϊού έφερε ωστόσο στο προσκήνιο μια άλλη εικόνα. Η Βιλμές αποδείχτηκε μια ηγέτης με λόγο «συγκροτημένο, ήρεμο, συμπονετικό, υπεύθυνο και δίκαιο», όπως έχει σχολιάσει ο αρθρογράφος Bertrand Henne, του βελγικού καναλιού RTBF, ο οποίος σπανίως ωραιοποιεί καταστάσεις. Ο εν λόγω αρθρογράφος, μάλιστα, συνέκρινε την βελγίδα πρωθυπουργό με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν ο οποίος «έδειχνε ικανοποίηση κάθε φορά που φορούσε τη στολή του πολέμου στην κρίση του κορωνοϊού». Εκείνη μιλούσε ως «μητέρα του έθνους», όπως ομολογούν πολλοί σχολιαστές.
Ετσι, μέσα σε μικρό διάστημα, η «προσωρινή» διαχειρίστρια ανέβηκε σε άλλο επίπεδο και καθιερώθηκε ως μια από τις λίγες πολιτικές προσωπικότητες που μπορούν να καθησυχάσουν την κοινή γνώμη και να διαχειριστούν μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση. Ο βελγικός τύπος γέμισε από θετικά σχόλια για το πρόσωπό της, επαινώντας το ελεύθερο πνεύμα της και «την άρνησή της να μπει σε κάποια κατηγορία»(εφημερίδα La Libre Belgique) αλλά και την άρνησή της να κάνει αστειάκια ή να δίνει ειρωνικές απαντήσεις (εφημερίδα De Standaard).
«Βγαίνει κερδισμένη από μια διαδικασία στην οποία δεν κυριάρχησε καμία άλλη πολιτική προσωπικότητα, ούτε κατόρθωσε κανείς άλλος να καθησυχάσει τις ανησυχίες των πολιτών, ενώ και ο παράγοντας «γυναίκα» έπαιξε τον ρόλο του», δήλωσε ο Pascal Delwit, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών. «Αλλά οι δημοτικότητες, σε εποχή κρίσεων, είναι εφήμερες, ενώ το οικονομικό και κοινωνικό μπούμερανγκ θα είναι δύσκολα διαχειρίσιμο», προσθέτει.
Ο κοινωνιολόγος Benoît Scheuer, εκτιμά ότι σε κοινωνίες όπου πολλοί θεσμοί έχουν απονομιμοποιηθεί, προσωπικότητες σχετικά άγνωστες μπορούν να γίνουν γρήγορα δημοφιλείς. «Αφήνουμε πίσω τις παραδοσιακές κοινωνίες και βαδίζουμε σε μελλοντικά πλαίσια κατάτμησης». Η Σοφί Βιλμές και ο Τζιουζέπε Κόντε, και οι δύο άγνωστοι στο ευρύ κοινό πριν από την άνοδό τους στη θέση του πρωθυπουργού, αποτελούν αποκάλυψη μέσα στις εξαιρετικές συνθήκες της πανδημίας», προσθέτει.
Μέσα στα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού στο Βέλγιο, τα οποία στηρίζουν την πρωθυπουργό, οι πρώτες επικρίσεις κάνουν, πάντως, την εμφάνισή τους. Στην Αριστερά υπενθυμίζουν ότι όταν η Σοφί Βιλμές ήταν υπουργός Οικονομικών, υποσχόταν μια οικονομική ισορροπία η οποία ποτέ δεν επετεύχθη, και ότι ποτέ δεν κατόρθωσε να τηρήσει την υπόσχεσή της για εξορθολογισμό της νοσοκομειακής υποδομής. Στην φλαμανδική Δεξιά, τα στελέχη δείχνουν ανυπόμονα: «Το να επεκτείνουμε τις ειδικές εξουσίες θα ήταν μεγάλη απώλεια χρόνου», δήλωσε πρόσφατα ο Bart De Wever, πρόεδρος της N-VA. Ο συντηρητικός και εθνικιστής αυτός πολιτικός θα ήθελε να αναλάβει το κόμμα του την ηγεσία της κυβέρνησης συνασπισμού και να στηρίζεται από ένα «φλαμανδικό μέτωπο». Τα γαλλόφωνα κόμματα ονειρεύονται, από την πλευρά τους, να κυβερνήσουν χωρίς τους εθνικιστές. Το ερώτημα τώρα είναι αν η Σοφί Βιλμές θα τα καταφέρει και στην μετά κορωνοϊό εποχή.