Είναι ένα απλό γράμμα της αλφαβήτου, αλλά το «Ζ» έχει γίνει τις τελευταίες ημέρες ένα σύμβολο που σηματοδοτεί τη στήριξη της βάρβαρης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αναλυτές και στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες εντόπισαν για πρώτη φορά το μυστηριώδες γράμμα σε σχήμα Ζ ζωγραφισμένο με το χέρι σε ρωσικά τανκς και στρατιωτικά φορτηγά που συγκεντρώθηκαν στα ουκρανικά σύνορα στις 19 Φεβρουαρίου, οδηγώντας σε εκτεταμένες εικασίες μεταξύ των δυτικών ειδικών σχετικά με τι σημασία του.
Πώς προέκυψε το γράμμα Ζ
Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις γι’ αυτό. Μερικοί λένε ότι το Ζ είναι για το « za pobedu» που σημαίνει «για τη νίκη», ενώ άλλοι λένε ότι είναι για το «Zapad» (Δύση). Πολλοί έχουν σημειώσει την ομοιότητά του με τη σβάστικα – το σύμβολο που χρησιμοποιούσε η ναζιστική Γερμανία στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – δίνοντάς του μάλιστα το παρατσούκλι «Σβάστικα του Πούτιν».
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας πάντως, φαίνεται να έχει επιβεβαιώσει την πρώτη επιλογή. Σε μια ανάρτηση στο Instagram στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, δημοσίευσε τρεις φωτογραφίες Ρώσων στρατιωτών, με το «Ζ» υπερ-τονισμένο, μαζί με το ρωσικό « za pobedu» (Για τη νίκη).
Άλλη θεωρία λέει πως το «Ζ» χρησιμοποιήθηκε για να μπορεί ο ρωσικός στρατός να αναγνωρίζει τις δικές του δυνάμεις – ένας τρόπος αποτροπής περιστατικών όπως τα φίλια πυρά. Ίσως αυτός να ήταν ο αρχικός σκοπός, αλλά, καθώς το σύμβολο έγινε ευρύτερα ορατό και υιοθετήθηκε από τους υποστηρικτές του πολέμου, το τμήμα δημοσίων σχέσεων του στρατού αποφάσισε να αναλάβει δράση.
Άλλες αναρτήσεις του υπουργείου Άμυνας χρησιμοποιούν φράσεις όπως «για την ειρήνη», «για την αλήθεια», που ξεκινούν με τον ίδιο ρωσικό ήχο. Άλλοι χρησιμοποιούν το «Ζ» στη μέση της λέξης «αποστρατικοποίηση» και «αποναζιστικοποίηση» - το τελευταία μάλιστα ήταν ένας από τους λόγους που παρέθεσε ο Πούτιν για την εισβολή στην Ουκρανία.
Πόσο διαδεδομένη είναι η χρήση του;
Και μπορεί το γράμμα Ζ να πρωτοεμφανίστηκε σε τανκς και τεθωρακισμένα οχήματα στο πεδίο της μάχης, ωστόσο υιοθετήθηκε από τότε για λόγους προπαγάνδας από τους υποστηρικτές του Βλαντιμίρ Πούτιν πίσω στην πατρίδα του.
Έχει εμφανιστεί σε αυτοκίνητα, σε ρούχα και πινακίδες καθώς και σε φωτογραφίες, όπως εκείνη που δείχνει ένα Ζ το οποίο φέρεται να έγινε από Ρώσους στρατιώτες από τα διακριτικά των ουκρανικών στρατευμάτων που σκοτώθηκαν στη μάχη.
Ρωσική προπαγάνδα από αθλητές αλλά και νοσοκομείο καρκινοπαθών
Ο Ρώσος γυμναστής Ιβάν Κουλιάκ είναι αντιμέτωπος με πειθαρχική δίωξη επειδή κόλλησε ένα Ζ στη στολή του κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής των μεταλλίων σε εκδήλωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Κατάρ. Ο χάλκινος Ολυμπιονίκης προκάλεσε οργή όταν στη συνέχεια στάθηκε δίπλα στον Ουκρανό που κατέκτησε το χρυσό, Ιλία Κοβτούν.
Το σύμβολο χρησιμοποιήθηκε επίσης κυνικά από μια φιλανθρωπική οργάνωση για τον καρκίνο που διατηρεί έναν ξενώνα για άρρωστα παιδιά στην ρωσική πόλη Καζάν. Το αφεντικό της φιλανθρωπικής οργάνωσης, Βλαντιμίρ Βαβίλοφ λέγεται ότι ζήτησε από τα παιδιά και τις μητέρες τους να παραταχθούν σε ένα τεράστιο Ζ στο χιόνι για μια φωτογραφία που τράβηξε με drone και την οποία ανάρτησε στην ιστοσελίδα του ξενώνα.
Το τι ακριβώς αντιπροσωπεύει το γράμμα Ζ είναι αβέβαιο, αλλά – με τον Πούτιν να αποκαλείται «Χίτλερ του 21ου αιώνα» - ορισμένοι το συνέκριναν με τη ναζιστική σβάστικα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Είναι χαρακτηριστικός ο τίτλος της Daily Mail σήμερα: «Πώς το γράμμα Ζ έγινε η ρωσική σβάστικα».
H Όλγα Ρουντένκο,του ειδησεογραφικού ιστότοπου Kyiv Independent, έγραψε στο Twitter: «Οι Ρώσοι επέλεξαν το γράμμα Z ως σύμβολο για την εισβολή τους στην Ουκρανία… Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν έκαναν την πλήρη σβάστικα».
