Η διάσωση μέσα σε μόλις 90 δευτερόλεπτα των 379 επιβαινόντων του αεροσκάφους της Japan Airlines που τυλίχθηκε στις φλόγες μετά τη σύγκρουσή του με αεροπλάνο της ιαπωνικής ακτοφυλακής στο αεροδρόμιο Χανέντα του Τόκιο, φαντάζει σαν «θαύμα» στα μάτια εκείνων που αντίκρισαν τις σκηνές της πύρινης κόλασης.
Πέντε από τα έξι μέλη του πληρώματος του αεροπλάνου Dash 8 της ακτοφυλακής έχασαν τη ζωή τους, αλλά οι 367 επιβάτες του αεροπλάνου της Japan Airlines (JAL) και το 12μελές πλήρωμά του απομακρύνθηκαν εγκαίρως.
Κι ενώ οι έρευνες για τα αίτια της σύγκρουσης συνεχίζονται, ειδικοί λένε ότι η επιτυχημένη εκκένωση του αεροσκάφους της JAL οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως η υιοθέτηση σύγχρονων κανονισμών ασφαλείας που βασίζονται σε συσσωρευμένη εμπειρία χρόνων από άλλα δυστυχήματα, η αυστηρή κουλτούρα ασφάλειας της JAL και η ψυχραιμία του πληρώματος.
Το καταστροφικό δυστύχημα πριν από 40 χρόνια που ώθησε την JAL να αλλάξει τους κανόνες ασφαλείας
Όπως δήλωσε στο CNN ο καθηγητής Ασφάλειας και Έρευνας Ατυχημάτων του βρετανικού Πανεπιστημίου Κράνφιλντ, Γκρέιαμ Μπρέιθγουεϊτ, ένα καταστροφικό αεροπορικό δυστύχημα πριν από σχεδόν 40 χρόνια αποτέλεσε αφορμή ώστε η Japan Airlines να εξελιχθεί σε μια από τις ασφαλέστερες αεροπορικές εταιρείες του πλανήτη.
Στις 12 Αυγούστου του 1985 συνετρίβη αεροσκάφος του ιαπωνικού εθνικού αερομεταφορέα το οποίο εκτελούσε πτήση από το Τόκιο προς την Οσάκα με συνέπεια να σκοτωθούν οι 520 από τους συνολικά 524 επιβαίνοντες, λόγω εσφαλμένης επισκευής στο ουραίο τμήμα από τεχνικούς της Boeing. To δυστύχημα είχε τεράστιο αντίκτυπο στην JAL. «Σε μια κουλτούρα όπως η ιαπωνική, ανέλαβαν συνολικά την ευθύνη και θέλησαν να διασφαλίσουν ότι δεν θα ξανασυμβεί κάτι τέτοιο. Όταν κάτι πάει στραβά, κοιτάζουν πώς μπορούν να διδαχθούν απ’ αυτό. Γι’ αυτούς τα πάντα είναι μια ευκαιρία να βελτιωθούν» πρόσθεσε ο καθηγητής.
Το 2005, όταν η JAL συνειδητοποίησε ότι πολλοί εργαζόμενοί της δεν είχαν αναμνήσεις από την προ εικοσαετίας τραγωδία, έστησε στα κεντρικά της γραφεία έναν χώρο με τα συντρίμμια του αεροσκάφους και ντοκουμέντα με μαρτυρίες επιζώντων.
Η JAL από τις ασφαλέστερες αεροπορικές εταιρείες του κόσμου
Στόχος της έκθεσης αυτής είναι να έχουν συναίσθηση των ευθυνών τους οι νέοι εργαζόμενοι στην εταιρεία, να κάνουν σωστά ό,τι αναλαμβάνουν, να ολοκληρώνουν τη σκληρή εκπαίδευση και να επιμένουν και στην τελευταία λεπτομέρεια ασφαλείας, κάτι που φάνηκε και στην υποδειγματική αντίδραση του πληρώματος του αεροσκάφους στο αεροδρόμιο του Τόκιο.
Γι' αυτό και η Airlineratings.com βαθμολογεί τακτικά με επτά αστέρια την JAL, κατατάσσοντάς την μεταξύ των ασφαλέστερων αεροπορικών εταιρειών του πλανήτη.
«Από το 1985 η Japan Airlines έχει ένα εξαιρετικό ιστορικό ασφάλειας. Ωστόσο, το δυστύχημα εκείνο δεν ήταν σφάλμα της αεροπορικής εταιρείας, αλλά προϊόν ελαττωματικής επισκευής από την Boeing. Βαθμολογείται από τον ιστότοπό μας ως αεροπορική εταιρεία επτά αστέρων και έχει περάσει όλα τα μεγάλα τεστ ασφαλείας. Αλλά και ο αρμόδιος φορέας ασφάλειας αερομεταφορών της Ιαπωνίας τα πάει καλύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο αναφορικά με τη συμμόρφωσή του στα οκτώ σχετικά κριτήρια», δήλωσε ο αρχισυντάκτης του Airlineratings.com, Τζέφρι Τόμας.
Η υποδειγματική αντίδραση του πληρώματος του αεροσκάφους
Συγκρούσεις αεροσκαφών στο έδαφος όπως η χθεσινή στο Χανέντα του Τόκιο είναι σπάνιες, αλλά μπορούν να αποδειχθούν καταστροφικές. Μέχρι στιγμής δεν έχει αποσαφηνιστεί αν στη συγκεκριμένη περίπτωση ο πιλότος του αεροπλάνου της ακτοφυλακής που, σύμφωνα με το ιαπωνικό δίκτυο NHK, είχε λάβει οδηγίες να μείνει κοντά στον διάδρομο προσαπογείωσης βιάστηκε ή αν έκανε λάθος ο πύργος ελέγχου.
Ωστόσο, ειδικοί συμφωνούν ότι η ταχεία αντίδραση του πληρώματος της JAL έσωσε εκατοντάδες ζωές, καθώς, ελάχιστα δευτερόλεπτα αφότου σταμάτησε το αεροσκάφος, άνοιξαν τις ειδικές φουσκωτές τσουλήθρες, και ενώ η καμπίνα είχε γεμίσει καπνούς, απομάκρυναν συντεταγμένα τους επιβάτες.
«Έχω εντυπωσιαστεί με τους πιλότους, το πλήρωμα αλλά και τους επιβάτες για την υποδειγματική εκκένωση του αεροσκάφους υπό τις πλέον ακραίες συνθήκες», δήλωσε πιλότος μεγάλης ευρωπαϊκής αεροπορικής εταιρείας.
Ειδικοί σημειώνουν ότι η εκπαίδευση των πιλότων και του πληρώματος στον χειρισμό τέτοιων καταστάσεων βελτιώνεται συνεχώς εδώ και δεκαετίες, όπως και η κατασκευή των αεροσκαφών, τα οποία είναι πλέον μεγαλύτερα και επιτρέπουν τη διάσωση των επιβαινόντων μέσα σε 90 δευτερόλεπτα. Επίσης, οι αεροσυνοδοί σε ορισμένους αερομεταφορείς μπορούν να ξεκινήσουν τη διαδικασία εκκένωσης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης χωρίς να περιμένουν τους πιλότους, κι έτσι σώζεται πολύτιμος χρόνος.
Κανόνες ασφαλείας «γραμμένοι με αίμα»
Οι σύγχρονοι κανόνες ασφαλείας αερομεταφορών «έχουν γραφτεί με το αίμα άλλων που δεν ήταν τόσο τυχεροί», είπε στο CNN ο Ευρωπαίος πιλότος. Εξήγησε ότι έχουν αντληθεί πολύτιμα διδάγματα από αεροπορικές τραγωδίες, όπως εκείνη του 2019, κατά την προσγείωση αεροσκάφους της Aeroflot στη Μόσχα, το οποίο τυλίχθηκε στις φλόγες με αποτέλεσμα να πεθάνουν 41 από τους 73 επιβαίνοντες, σε ένα παρόμοιο με το χθεσινό συμβάν.
Η συνεχής εκπαίδευση των πληρωμάτων -εν προκειμένω της JAL- στα μέτρα ασφαλείας απέδωσε καρπούς χθες στο Τόκιο. «Το βασικό δίδαγμα κατά την άποψή μου είναι ότι οι επιβάτες πρέπει να προσέχουν τις οδηγίες ασφαλείας που δίνουν στην αρχή της πτήσης οι αεροσυνοδοί και να θυμούνται πως τα πληρώματα δεν είναι εκεί μόνον για να σερβίρουν φαγητό, αλλά πρόκειται για καλά εκπαιδευμένους στην ασφάλεια επαγγελματίες», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τα στάνταρ ασφαλείας του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), τα μέλη των πληρωμάτων καμπίνας πρέπει να εκπαιδεύονται κάθε χρόνο στην εκκένωση έκτακτης ανάγκης των αεροσκαφών, αλλά και να εξασκούνται σε προσομοιωτή γεμάτο με συνθετικό καπνό, ώστε οι συνθήκες να είναι όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικές και να εξασφαλίζονται λογικές, υπολογισμένες αντιδράσεις από το πλήρωμα και όχι ενστικτώδεις.
Πέραν τούτων, τα σύγχρονα αεροσκάφη διαθέτουν πιο ευδιάκριτα φωτεινά σήματα που οδηγούν στις εξόδους κινδύνου, πιο ευρύχωρα ανοίγματα κοντά σε αυτές και μεγαλύτερες ειδικές φουσκωτές τσουλήθρες που εξασφαλίζουν ταχύτερο απεγκλωβισμό των επιβατών, ενώ οι καμπίνες κατασκευάζονται από βραδύκαυστα υλικά.