Χιλιάδες άνθρωποι σε όλη την Πολωνία διαδήλωσαν υπέρ της ελευθερίας του Τύπου, εκφράζοντας την αντίθεσή τους σε νομοσχέδιο το οποίο, σύμφωνα με τους επικριτές του, μπορεί να οδηγήσει στο κλείσιμο ενός αμερικανικής ιδιοκτησίας τηλεοπτικού δικτύου που επικρίνει την κυβέρνηση.
Το νομοσχέδιο, που θα τεθεί σε ψηφοφορία στο κοινοβούλιο αύριο Τετάρτη, αυστηροποιεί τους κανόνες που αφορούν την ξένη ιδιοκτησία μέσων ενημέρωσης στην Πολωνία και κινδυνεύει να επιδεινώσει τις σχέσεις της Βαρσοβίας με την Ουάσιγκτον, αλλά και να ενισχύσει τις ανησυχίες της ΕΕ για τα δημοκρατικά πρότυπα της χώρας.
Διαδηλώσεις σε 80 πόλεις της Πολωνίας
Ήδη οι Βρυξέλλες βρίσκονται σε αντιπαράθεση με την Πολωνία για ζητήματα που αφορούν την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας. Στη Βαρσοβία, μία από τις περίπου 80 πόλεις όπου πραγματοποιήθηκαν κινητοποιήσεις, οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό στα οποία είχαν γράψει συνθήματα όπως «Ελεύθερα Μέσα Ενημέρωσης, Ελεύθερος Λαός, Ελεύθερη Πολωνία».
«Αν συμβεί αυτό(σ.σ. αν το TVN24 χάσει την άδειά του να εκπέμπει), θα είναι το τέλος – δεν θα υπάρχει δημοκρατία, ελευθερία του λόγου», δήλωσε η 66χρονη σχεδιάστρια Ιβόνα Λελίβα- Κοποστίνσκα.
«Ελεύθερα Μέσα Ενημέρωσης»
Το TVN24 μετέδωσε εικόνες από διαδηλωτές που είχαν ανέβει στη στέγη του υπουργείου Πολιτισμού στη Βαρσοβία κρατώντας πανό στα οποία είχαν γράψει «Ελεύθερα Μέσα Ενημέρωσης» και «Πολωνία ελεύθερη από τον φασισμό».
Η τροποποίηση που προσπαθεί να περάσει η πολωνική κυβέρνηση στη νομοθεσία που διέπει τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενισχύει την απαγόρευση που ισχύει ήδη και περιορίζει το ποσοστό ιδιοκτησίας που μπορούν να έχουν μη ευρωπαϊκές εταιρείες στα πολωνικά μέσα.
Η απάντηση της κυβέρνησης στις επικρίσεις
«Θα θέλατε τα πολωνικά μέσα ενημέρωσης (…) να αγοράζονται χωρίς κανόνες από οποιονδήποτε σε όλο τον κόσμο, χωρίς εμπόδια;», ρώτησε σήμερα ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι τους δημοσιογράφους.
Αν και το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) του Μοραβιέτσκι ισχυρίζεται ότι το νομοσχέδιο έχει στόχο να εμποδίσει χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα να αποκτήσουν τον έλεγχο πολωνικών ραδιοτηλεοπτικών μέσων, οι επικριτές του εκτιμούν ότι έχει στόχο να φιμώσει το τηλεοπτικό δίκτυο TVN24, το πιο δημοφιλές ειδησεογραφικό κανάλι στη χώρα, η άδεια του οποίου λήγει στις 24 Σεπτεμβρίου.
Ξένη επιρροή
Η μητρική εταιρεία του TVN24, η TVN, ανήκει στην αμερικανική Discovery Inc. μέσω μιας εταιρείας καταχωρημένης στην Ολλανδία προκειμένου να παρακάμπτεται η νομοθεσία της Πολωνίας που απαγορεύει σε οποιαδήποτε μη ευρωπαϊκή εταιρεία να κατέχει περισσότερο από το 49% των μετοχών σε πολωνικά μέσα ενημέρωσης.
Η TVN έχει χαρακτηρίσει το νομοσχέδιο απόπειρα περιορισμού της ελευθερίας του Τύπου.
Από την πλευρά του το PiS καταγγέλλει εδώ και καιρό ότι ξένα μέσα ενημέρωσης αλλοιώνουν τη δημόσια συζήτηση στην Πολωνία, με τρόπο που βλάπτει τα πολωνικά συμφέροντα.
Όμως το νομοσχέδιο κινδυνεύει να δυσαρεστήσει τις ΗΠΑ, ένα σημαντικό σύμμαχο της Πολωνίας, με ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους να εκτιμούν ότι αν δεν ανανεωθεί η άδεια του TVN24 θα κινδυνεύσουν μελλοντικές αμερικανικές επενδύσεις.