Ο Μάριο Ντράγκι θα κληθεί να λάβει κρίσιμη ψήφο εμπιστοσύνης την επόμενη εβδομάδα και η Ευρώπη μπορεί να πληρώσει το τίμημα αν «πέσει» ο Ιταλός ηγέτης, εξηγεί το Politico.
Με την πρωθυπουργία του Ιταλού Μάριο Ντράγκι στα πρόθυρα της κατάρρευσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να χάσει έναν από τους «τελευταίους ενήλικες» στην αίθουσα, επισημαίνει το Politico, ξεχωρίζοντας το πολιτικό εκτόπισμα του Ιταλού ηγέτη στην Ευρώπη.
Ο 74 ετών Μάριο Ντράγκι πιστώνεται τη σωτηρία του ευρώ κατά τη διάρκεια της περασμένης χρηματοπιστωτικής κρίσης και έχει διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στη σταθεροποίηση της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ, καθώς το ευρωπαϊκό μπλοκ αντιμετωπίζει ενεργειακή κρίση και πόλεμο στο κατώφλι του.
Αλλά μια εσωτερική πολιτική κόντρα στην κυβέρνηση συνασπισμού του «έπεσε πολύ» για να την ανεχθεί ο Ιταλός ηγέτης και ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι επιθυμεί να παραιτηθεί. Η παραίτησή του απορρίφθηκε αμέσως από τον Ιταλό πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα, αλλά το δράμα δεν έχει τελειώσει.
Την επόμενη Τετάρτη θα διεξαχθεί ψηφοφορία για ψήφο εμπιστοσύνης, ώστε να επιβεβαιωθεί ότι η κυβέρνηση μπορεί να συνεχίσει. Δεν είναι σαφές ότι η συμμαχία του Ντράγκι θα επιβιώσει, σημειώνει το Politico.
Πώς η παραίτηση Ντράγκι θέτει σε κίνδυνο την Ευρώπη
Η πολιτική αναταραχή της Ιταλίας θα γίνει αισθητή σε ολόκληρη την Ευρώπη σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς οι ηγέτες της ΕΕ παλεύουν για το πώς θα απαντήσουν στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό και την αναζωπύρωση του κορωνοϊού. Τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά.
Η κατάρρευση της κυβέρνησης του Ντράγκι θα κινδύνευε να πυροδοτήσει «την αποσταθεροποίηση της Ευρώπης», δήλωνε ο Αντόνιο Σακόνε, γερουσιαστής από το κόμμα Φόρτσα Ιτάλια, κατά τη διάρκεια του χθεσινού πολιτικού δράματος στη Ρώμη. «Θα κάνατε τη χάρη στον Πούτιν», είπε στους επικριτές του Ντράγκι, πριν από μια καίρια ψηφοφορία στο κοινοβούλιο.
Η κρίση ξέσπασε έπειτα από μακροχρόνιες εντάσεις μεταξύ του Ντράγκι και των εταίρων του στο συνασπισμό από το λαϊκιστικό Κίνημα 5 Αστέρων.
Υστερα από εβδομάδες με διαρκή επιδείνωση των όρων των συνομιλιών, τα 5 Αστέρια αποχώρησαν και αρνήθηκαν να υποστηρίξουν ένα από τα υπογεγραμμένα οικονομικά σχέδια του Ντράγκι, σε αυτό που είπε ο πρωθυπουργός ότι ισοδυναμούσε με ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, εάν δεν είχε τη στήριξη των κυβερνητικών εταίρων.
Το φάντασμα των πρόωρων εκλογών στην Ιταλία
Ο πρωθυπουργός πήγε αμέσως να επισκεφθεί τον Ματαρέλα για να συζητήσει το μέλλον του, πριν παραιτηθεί. Εάν ο Ντράγκι τελικά εγκαταλείψει την εξουσία, θα ανοίξει μια περίοδος αστάθειας και θα επιστρέψει το φάντασμα των πρόωρων εκλογών στην Ιταλία.
Ωστόσο, ακόμη κι αν η κυβέρνηση του Ντράγκι επιβιώσει, αυτό το επεισόδιο μπορεί απλώς να είναι το πρώτο από τις πολλές διαμάχες σε επίπεδο εξουσίας, καθώς τα κόμματα που μετέχουν στον διχασμένο πλέον συνασπισμό κλιμακώνουν τις απαιτήσεις τους ενόψει των εκλογών του επόμενου έτους.
Η ζημιά της «πτώσης» Ντράγκι για την Ευρώπη
Οι χρηματοπιστωτικές αγορές αντέδρασαν με ανησυχία την Πέμπτη, καθώς η κρίση βάθυνε. Το ευρώ υποχώρησε έναντι του δολαρίου και η διαφορά μεταξύ της απόδοσης των ιταλικών και γερμανικών ομολόγων, που θεωρείται βασικός δείκτης κινδύνου, αυξήθηκε.
Ενώ οι αναταραχές στην αγορά θα επηρεάσουν περισσότερο την οικονομία της Ιταλίας, πολιτικοί και αναλυτές προειδοποιούν ότι η ζημιά από την αποχώρηση του Ντράγκι θα «αντηχήσει» σε ολόκληρη την περιοχή.
Πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η εξουσία του σε οικονομικά θέματα τον βοήθησε να αναλάβει κεντρικό ρόλο στις συζητήσεις μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών, δήλωσε ο βουλευτής των Δημοκρατικών Στέφανο Σεκάντι.
«Ο Γερμανός καγκελάριος Σολτς μόλις πρόσφατα ήρθε στην εξουσία και ο Μακρόν κέρδισε τις εκλογές στη Γαλλία, αλλά είναι αποδυναμωμένος», είπε ο Σεκάντι, αναφερόμενος στους Γάλλους και Γερμανούς ηγέτες. «Μετά από αυτό, ο Ντράγκι είναι ο πιο σημαντικός».
Ένας Ιταλός που ηγείται στις Βρυξέλλες
Εάν ο Ντράγκι αποχωρήσει, η ηγεσία του στις Βρυξέλλες θα λείψει. Μεταξύ των ημιτελών υποθέσεών του, έχει υπερασπιστεί μια μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, συνεργαζόμενος με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν για να σχηματίσουν ένα σχέδιο που δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί.
Επιπλέον, τα σχέδια για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, συμπεριλαμβανομένου ενός πακέτου στήριξης για τη μείωση των επιπτώσεων της αύξησης των τιμών στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, θα μπορούσαν να είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν χωρίς τον Ντράγκι, σύμφωνα με τον Γουολφάνγκο Πίκολι, πολιτικό αναλυτή της Teneo.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο Ντράγκι πίεσε επίσης σκληρά για ένα ανώτατο όριο τιμών για το πετρέλαιο και ίσως ακόμη και το φυσικό αέριο, ελπίζοντας να μειώσει τις αυξανόμενες πληρωμές προς τη Ρωσία.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν εξακολουθεί να χρηματοδοτεί την εισβολή του στην Ουκρανία από τα δισεκατομμύρια που κέρδισε από την πώληση ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ, παρόλο που το μπλοκ σπεύδει να μειώσει τις αγορές του. Ενώ η ιδέα του Ντράγκι για το ανώτατο όριο τιμών έχει αρνητές, θα αποτελέσει μέρος των συζητήσεων των ηγετών της ΕΕ τους επόμενους μήνες.
«Αυτές είναι οι πρωτοβουλίες όπου ο Ντράγκι θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά», είπε ο Πίκολι. «Θα τον ακούσουν στην Ευρώπη και μπορεί να μιλήσει απευθείας στον Μπάιντεν. Θα μπορούσε λοιπόν να είναι μια απώλεια για την Ευρώπη».
Ο Ντράγκι και το ιταλικό σχέδιο ανάκαμψης
Έπειτα, υπάρχει το ερώτημα τι θα προκαλούσε στην Ιταλία μια αλλαγή κυβέρνησης.
Ο Ντράγκι ανέλαβε αρχικά στα καθήκοντά του στις αρχές του 2021 για να συντάξει και να εφαρμόσει το πακέτο δανείων και επιχορηγήσεων από την ΕΕ προς την Ιταλία. Αυτές συνδέονταν με ευρείες μεταρρυθμίσεις, τις οποίες η ηγεσία του Ντράγκι θεωρεί ζωτικής σημασίας.
Ως ο μεγαλύτερος αποδέκτης της χρηματοδότησης της ΕΕ, η Ιταλία είναι ένα βασικό «crash test» για την επιτυχία του προγράμματος: Εάν το ταμείο πρόκειται να γίνει μόνιμο, πρέπει να πετύχει εκεί (στην Ιταλία), υπογραμμίζει το Politico.
Ντράγκι και Ουκρανία
Για ορισμένους, η παραμονή του Ντράγκι στην εξουσία θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στη διασφάλιση της συνέχειας της ευρωπαϊκής πολιτικής για την Ουκρανία.
Στην παρθενική του ομιλία, ο Ντράγκι δήλωσε ότι η κυβέρνησή του είναι υπέρ του ΝΑΤΟ και υπέρ της ΕΕ και έχει θεωρηθεί ένας από τους πιο αποφασισμένους Ευρωπαίους ηγέτες απέναντι στη Μόσχα, απαιτώντας από άλλες ευρωπαϊκές χώρες να γίνουν πιο σκληρές με τους ολιγάρχες και υπερασπίζοντας την προσπάθεια της Ουκρανίας να γίνει επίσημη υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ χώρα. Σίγουρα, η αποχώρησή του θα αποδυνάμωνε τη δυτική συμμαχία.
Για άλλους, ωστόσο, η σκληρή γραμμή του Ντράγκι για την Ουκρανία ήταν κυρίως λόγια. Η συμβολή της Ιταλίας στη στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη της Ουκρανίας παραμένει μικρή σε σύγκριση με άλλα κράτη.
Οι πρόωρες εκλογές δεν φοβίζουν όλους τους Ιταλούς
Ο Μαουρίτσιο Γκασπάρι από το Φόρτσα Ιτάλια υποβάθμισε τον αντίκτυπο της πιθανής αποχώρησης του Ντράγκι, επισημαίνοντας ότι ο χρόνος του είναι ούτως ή άλλως περιορισμένος μέχρι το τέλος της κοινοβουλευτικής περιόδου το 2023, σημειώνοντας ότι και άλλες χώρες έχουν πραγματοποιήσει εκλογές εν μέσω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης.
Ο Ντράγκι δεν πρέπει να αναγκαστεί να μείνει επειδή η Ιταλία φοβάται τις εκλογές, είπε: «Θα ψηφίσουμε ούτως ή άλλως μέχρι το επόμενο έτος, δεν μπορούμε να αναστείλουμε τη δημοκρατία στην Ιταλία».
Βραχυπρόθεσμα, το αν ο Ντράγκι θα αποχωρήσει είναι αβέβαιο.
Ο ηγέτης των 5 Αστέρων, Τζουζέπε Κόντε, είχε δηλώσει την Τετάρτη ότι το κόμμα του ήθελε ακόμα να στηρίξει την κυβέρνηση, αν και δεν υποστήριξε το οικονομικό πακέτο στην ψηφοφορία της Πέμπτης.
Αν το κόμμα του Κόντε αποφασίσει να αποχωρήσει από την κυβέρνηση, ο Ντράγκι είπε ότι δεν θα συνεχίσει στην ηγεσία του συνασπισμού. Η δεξιά Λέγκα, από την πλευρά της, ξεκαθάρισε επίσης ότι στηρίζει τις πρόωρες εκλογές.
Εάν ο Ντράγκι χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης την επόμενη εβδομάδα, ο πρόεδρος Ματαρέλα μπορεί να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Αλλά εάν ο Ντράγκι κερδίσει και παρακινηθεί να παραμείνει, πολλοί επιμένουν ότι δεν θα είναι μόνο προς προς όφελος του εθνικού συμφέροντος, αλλά και προς το συμφέρον της Ευρώπης.
«Ο ρόλος του Ντράγκι στην Ευρώπη», είπε ο Τσεκάντι, «είναι ο ισχυρότερος λόγος για να παραμείνει ο Ντράγκι».