Οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα διαταράσσουν τις μεταφορές ευπαθών προϊόντων, με τους εξαγωγείς στη νότια Ευρώπη να πλήττονται περισσότερο, επισημαίνει σε ένα ανησυχητικό δημοσίευμα το Politico.
Όταν οι πύραυλοι των Χούθι άρχισαν να στοχεύουν πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στην Ερυθρά Θάλασσα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβήθηκαν ότι θα είχε αντίκτυπο στον ενεργειακό εφοδιασμό της Γηραιάς ηπείρου. Ωστόσο, τρεις μήνες μετά, είναι τα νωπά τρόφιμα που δέχονται το ισχυρότερο πλήγμα, με τις επιχειρήσεις να προειδοποιούν για αυξανόμενη ζημία στο εμπόριο φρούτων και λαχανικών.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες σταμάτησαν τις δραστηριότητές τους μέσω του στενού Μπάμπ ελ-Μαντέμπ και επέλεξαν δρομολόγια γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, προσθέτοντας καθυστερήσεις έως και τριών εβδομάδων στις μεταφορές από και προς την Ευρώπη. Εκτός από τον πενταπλασιασμό του κόστους των εμπορευματοκιβωτίων, «αυτό σημαίνει ότι τα φρέσκα προϊόντα είναι πιο πιθανό να σαπίσουν καθ' οδόν», σημειώνεται.
«Υπάρχει σημαντικός κίνδυνος», δήλωσε στο Politico ο Mάρκο Φοργκιόνε, γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Εξαγωγών και Διεθνούς Εμπορίου, αναφερόμενος σε μια σειρά από κατηγορίες προϊόντων πέραν των φρούτων και των λαχανικών.
Από το κρέας και τα δημητριακά μέχρι το τσάι και τον καφέ, αν η διαταραχή συνεχιστεί, θα «διαλύσει την ευρύτερη οικονομία των τροφίμων», υποστήριξε. Η μεταποίηση είναι ένας άλλος αδύναμος κρίκος, με τις διαταραγμένες παραδόσεις φοινικέλαιου να επιβραδύνουν την προετοιμασία τροφίμων υψηλότερης αξίας.
Οι εξαγωγείς επηρεάζονται ιδιαίτερα στις χώρες της νότιας Ευρώπης και την Ελλάδα
Οι εξαγωγείς επηρεάζονται ιδιαίτερα στις χώρες της νότιας Ευρώπης, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Κύπρος. Δεδομένου ότι τα φορτία τους πρέπει τώρα να εγκαταλείψουν τη Μεσόγειο προς τα δυτικά και να κάνουν τον μακρύ δρόμο προς τη Μέση Ανατολή και την Ασία, πολλοί αγωνίζονται να μεταφέρουν εγκαίρως τα ευπαθή προϊόντα στις ξένες αγορές, θέτοντας σε κίνδυνο αγαθά αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ.
«Η επιμήκυνση των χρόνων μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στη συντήρηση των νωπών προϊόντων με κίνδυνο να χαθούν σημαντικά κομμάτια της αγοράς», προειδοποίησε το Coldiretti, το μεγαλύτερο αγροτικό λόμπι της Ιταλίας.
Σε πολλές περιπτώσεις, «η διάρκεια ζωής των φρέσκων προϊόντων δεν επιτρέπει την επιμήκυνση του ταξιδιού κατά 15 έως 20 ημέρες», δήλωσε στο Ansa ο Κριστιάν Μαρέτι, πρόεδρος της Legacoop Agroalimentare, η οποία εκπροσωπεί τους ιταλικούς αγροτικούς και διατροφικούς συνεταιρισμούς.
Προς το παρόν, ο πιο ευαίσθητος καρπός έχει γλιτώσει. Τα ακτινίδια, τα σταφύλια και τα σύκα συγκομίστηκαν το ευρωπαϊκό φθινόπωρο, ενώ τα κεράσια το καλοκαίρι. Τα τελευταία είναι τόσο διαβόητα ευπαθή που οι εταιρείες μεταφορών λειτουργούν γραμμές «Cherry Express», για να μεταφέρονται έγκαιρα.
Ωστόσο, άλλα προϊόντα έχουν ήδη πληγεί. Οι ιταλικές εξαγωγές μήλων προς τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αξίας περίπου 400 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, σταμάτησαν κατά τη διάρκεια της αιχμής της φρεσκάδας τους. Το ίδιο συνέβη και με τα αχλάδια, το λάχανο και το κουνουπίδι. «Σε έναν τομέα που κυριαρχείται από την εποχικότητα της παραγωγής, το μέγεθος της ζημίας θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια του αποκλεισμού», προειδοποίησε ο Μαρέτι.
Ανησυχία λόγω της κατάστασης στην Ερυθρά Θάλασσα
Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει ανησυχίες ότι οι εξαγωγές που εμποδίστηκαν θα μπορούσαν να καταλήξουν να πωλούνται με ντάμπινγκ στην αγορά της ΕΕ.
Οι εισροές ουκρανικών σιτηρών έχουν ήδη προκαλέσει διαμαρτυρίες σε όλη την κεντρική και ανατολική Ευρώπη, προκαλώντας εκκλήσεις για τον τερματισμό του εμπορίου χωρίς δασμούς με την αγροτική δύναμη της Ανατολικής Ευρώπης. Αγροτικοί γίγαντες όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος αναζητούν την Ευρώπη είτε ως οδό διέλευσης είτε ως προορισμό για τα ευπαθή τρόφιμά τους.
«Προς το παρόν, οι επιπτώσεις της κρίσης δεν αποτελούν κόκκινο συναγερμό, αλλά πρέπει να κινηθούμε εκ των προτέρων και να μην περιμένουμε την πορεία των γεγονότων», δήλωσε η Τζιοβάνα Φεράρα, πρόεδρος της ιταλικής επιχειρηματικής ένωσης Unimpresa.
Τα πιο ανθεκτικά προϊόντα τα πήγαν πολύ καλύτερα, με τις καθυστερήσεις για το σιτάρι και το ρύζι να προκαλούν μόνο πονοκεφάλους, μέχρι στιγμής. Τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά μπορεί να δυσκολευτούν να φτάσουν στην Ασία πριν από την κινεζική Πρωτοχρονιά τον Φεβρουάριο 10, αλλά η ζήτηση είναι αρκετά σταθερή.
Οι κατεψυγμένες βελγικές τηγανητές πατάτες ήταν το κύριο είδος που λιγόστευε στις αραβικές χώρες, δήλωσε εκπρόσωπος της Maersk, της μεγαλύτερης ναυτιλιακής εταιρείας στον κόσμο.
Σε καλύτερη μοίρα η ευρωπαϊκές εισαγωγές
Από την άλλη πλευρά βρίσκονται οι ευρωπαϊκές εισαγωγές, για τις οποίες οι μεταφορείς επιμένουν ότι οι διαταραχές του εφοδιασμού είναι περιορισμένες.
«Προσφέρουμε τα λεγόμενα θαλάσσια-αεροπορικά logistics για αυτά τα φρούτα», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Maersk. Τα προϊόντα μεταφέρονται με πλοίο στο Ντουμπάι και στη συνέχεια μεταφέρονται αεροπορικώς σε ευρωπαϊκούς κόμβους αεροπορικών μεταφορών, όπως η Φρανκφούρτη και το Άμστερνταμ: «Έτσι ο συνολικός χρόνος διαμετακόμισης παραμένει όσο το δυνατόν μικρότερος».
«Δεν θα υποτιμούσα τη σημασία της διέλευσης από την Ερυθρά Θάλασσα, αλλά δεν είναι τόσο σημαντική όσο αν είχαμε ένα φράγμα μεταξύ της Νότιας Αμερικής και άλλων χωρών», δήλωσε στο Politico ο Nιλς Χάουπτ, ανώτερος διευθυντής επικοινωνίας της Hapag-Lloyd.
Σε ερώτηση για το αν οι καταναλωτές θα συναντήσουν άδεια ράφια, τα σούπερ μάρκετ υποβάθμισαν τον αντίκτυπο των κλυδωνισμών.
«Ο εφοδιασμός των καταστημάτων Lidl με προϊόντα είναι γενικά εξασφαλισμένος», ανέφερε ο όμιλος Schwarz Group, κορυφαίος γερμανικός λιανοπωλητής τροφίμων, σε δήλωσή του στο ευρωπαϊκό μέσο. Ωστόσο, αρνήθηκε να δώσει πληροφορίες σχετικά με το αν οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν στα καταστήματά της.
Η γαλλική κατασκευάστρια εταιρεία Danone αρνήθηκε «οποιαδήποτε σημαντική βραχυπρόθεσμη επίπτωση» από τη διακοπή της ναυσιπλοΐας, αφού ένα από τα στελέχη της δήλωσε στο Reuters τον Δεκέμβριο ότι θα αναζητούσε εναλλακτικές διαδρομές εάν οι επιθέσεις συνεχίζονταν.
Ο Φοργκιόνε στο Institute of Export & International Trade, μια εμπορική ένωση με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, ήταν λιγότερο αισιόδοξος.
Η ξηρασία εμποδίζει την κυκλοφορία μέσω της διώρυγας του Παναμά και, με τις εμπλοκές στον Βόσπορο και σε άλλα στρατηγικά σημεία, η ΕΕ εισέρχεται σε «μια περίοδο απίστευτης αστάθειας και αβεβαιότητας στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού», επισήμανε χαρακτηριστικά.