Την ώρα της μεγαλύτερης ανάγκης τους για έναν φιλελεύθερο διάδοχο του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, οι κεντρώοι της Γαλλίας βρίσκονται σε κατάσταση αποσύνθεσης, μπροστά στην επικείμενη ήττα στις βουλευτικές εκλογές.
Το Politico με έναν πολύ σκληρό τίτλο- «Η Γαλλία "πάει στα σκυλιά"- ο στενός κύκλος του Μακρόν είναι σε απελπισία»- σχολιάζει την πολιτική κρίση στην οποία έχει επέλθει η κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν και το γαλλικό κέντρο, μετά την ηχηρή ήττα στις ευρωεκλογές από την ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν.
Στο επίκεντρο του δημοσιεύματος του Politico είναι μια χαρακτηριστική ασπρόμαυρη φωτογραφία από το Ελιζέ, με τον αέρα ενός ...τελευταίου δείπνου.
Η φωτογραφία αποτυπώνει την αγωνία και την απογοήτευση του στενού κύκλου του Μακρόν, προφανώς τη στιγμή που ο ίδιος τους ενημερώνει ότι πρόκειται να ποντάρει πολλά προκηρύσσοντας πρόωρες βουλευτικές εκλογές υψηλού ρίσκου.
Ο Μακρόν κάθεται σε ένα τραπέζι - με ένα μικρό επιτραπέζιο ρολόι μπροστά του - σε μια αίθουσα του Ελιζέ, ενώ μια αισθητή ένταση κυριεύει τους στενότερους υφισταμένους του. Είναι ίσως μια ασυνήθιστη εικόνα για τον επίσημο φωτογράφο της προεδρίας να την αναρτήσει στο Instagram, αλλά κανείς δεν αμφιβάλλει ότι αντικατοπτρίζει δικαίως τα νεύρα που ταλανίζουν τον στενό κύκλο του Γάλλου προέδρου.
«Η χώρα πάει στα σκυλιά»
Ταπεινωμένος από την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση στις ευρωεκλογές, ο Μακρόν έκανε μια ανακοίνωση-βόμβα στις 9 Ιουνίου ότι θα προσπαθήσει να συγκρατήσει την προέλαση της δεξιάς με εθνικές εκλογές. Έκτοτε, η κορυφαία ομάδα του Μακρόν διακρίνεται για τις αμφιβολίες, τη γκρίνια και την κακή ψυχολογία της.
Ο υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ- στυλοβάτης του φιλελεύθερου κόμματος της Αναγέννησης του Μακρόν - κέρδισε το βραβείο για την πιο αποκαλυπτική φερόμενη δήλωση, κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας στη βόρεια Γαλλία, αφού η Le Figaro υποστηρίζει ότι τον άκουσε να λέει ότι «η χώρα πάει στα σκυλιά», δηλαδή κατά διαόλου.
Ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα που αντιμετωπίζει η γαλλική πολιτική, είναι ποιος θα καλύψει το τεράστιο κενό στο πολιτικό κέντρο όταν λήξει η προεδρία του Μακρόν το 2027, τονίζει το Politico.
Όσοι ανιχνεύουν το κορυφαίο τραπέζι για έναν φιλελεύθερο σωτήρα θα απογοητευτούν. Ο κεντρώος συνασπισμός του Μακρόν κινδυνεύει να εξαλειφθεί σε μια εκλογική διαδικασία που θα διαρκέσει δύο γύρους - στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου - τόσο από την αριστερά όσο και από την ακροδεξιά. Οι σύμμαχοι του προέδρου, εν τω μεταξύ, φαίνεται να αναζητούν μια στρατηγική εξόδου και όχι δόξα σε μια τελευταία προσπάθεια πολιτικής διάσωσης.
Τα καυστικά σχόλια για τον Γάλλο πρόεδρο, που κάποτε μόνο ψιθυρίζονταν, εκφράζονται τώρα ανοιχτά. Ο πιστός στον Μακρόν, Λε Μέρ δήλωσε ότι ο ηγέτης πήρε μόνος του την απόφαση να διαλύσει το κοινοβούλιο - και ότι η επιλογή αυτή «δημιούργησε, στη χώρα μας, στους Γάλλους, παντού, ανησυχία, παρεξήγηση και μερικές φορές θυμό», όπως είπε στο γαλλικό ραδιόφωνο.
Αυτή είναι μια αποφασιστικά δυσάρεστη νότα από τον Λε Μερ, ο οποίος μόλις πριν από λίγες εβδομάδες ήταν υποψήφιος του Μακρόν για έναν πανίσχυρο ρόλο επιτρόπου της ΕΕ για την οικονομία, προκειμένου να προωθήσει τη βιομηχανική ατζέντα της χώρας στις Βρυξέλλες.
Το πολιτικό κέντρο να παραπαίει
Η χρονική συγκυρία των βουλευτικών εκλογών δυσκόλεψε τους συμμάχους του Μακρόν, οι οποίοι δεν είχαν καν αρχίσει να προετοιμάζονται ενόψει της μονομαχίας με την ακροδεξιά αντίπαλο Μαρίν Λεπέν στις επόμενες προεδρικές εκλογές του 2027. Ο Μακρόν δεν μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για επανεκλογή και αρκετοί εταίροι του συνασπισμού, όπως ο πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ, ο πρώην πρωθυπουργός Εντουάρντ Φιλίπ και ο υπουργός Εσωτερικών Ζεράλ Νταρμανέν, έχουν βάλει στο μάτι τη θέση του.
Τώρα, με το πολιτικό κέντρο να παραπαίει, κάποιοι ακολουθούν το δικό τους δρόμο και διαμορφώνουν πιο ανεξάρτητες πλατφόρμες. Εν τω μεταξύ, το απόλυτο βραβείο - η προεδρία - φαίνεται να απομακρύνεται όλο και περισσότερο.
«Ξεκίνησε κανονικά η κούρσα διαδοχής, αλλά ενώ ο στόχος ήταν να βασιλέψει κάποιος σε ένα παλάτι, τώρα είναι απλά να κληρονομήσει ένα υπόστεγο», δήλωσε ο Benjamin Morel, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Panthéon-Assas του Παρισιού.
Αλλά ο Μακρόν δεν κρύβει ότι διακινδυνεύει την πολιτική τύχη των συμμάχων του στο τελευταίο του στοίχημα. «Μπορεί να υπάρχουν προσωπικές φιλοδοξίες που έχουν ματαιωθεί από τις τρέχουσες αλλαγές, σημειώνεται δεόντως. Αλλά αυτό έχει μικρή σημασία, βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική στιγμή για το έθνος», δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου την περασμένη εβδομάδα.
Ο Ατάλ «θα υποφέρει»
Στην κορυφή της λίστας εκείνων των οποίων οι φιλοδοξίες έχουν ματαιωθεί είναι ο Ατάλ. Καθώς κάθεται απέναντι από τον Μακρόν στην ασπρόμαυρη φωτογραφία, ο νεαρός πρωθυπουργός δέχθηκε σαφώς ένα πλήγμα. Αφού απέφυγε τη δημοσιότητα για 24 ώρες, ο Ατάλ επανεμφανίστηκε την περασμένη Τρίτη για να υποτιμήσει την απόφαση του Μακρόν ως «ξαφνική» και «βάναυση».
Παρά την προφανή του απογοήτευση για την απόφαση διάλυσης του κοινοβουλίου, αργότερα επέμεινε: «Τώρα δεν είναι η ώρα για ενδοιασμούς».
Αλλά τι θα συμβεί στον Ατάλ: Πριν από το εκλογικό κόλπο του Μακρόν, ο 35χρονος ανερχόμενος κεντρώος αστέρας - ο οποίος είναι πιο δημοφιλής από τον πρόεδρο - προετοιμάζονταν για την κορυφή, επισημαίνει το δημοσίευμα.
Στις ευρωεκλογές, άλλωστε, ο Ατάλ ήταν το νεανικό πρόσωπο που στάλθηκε για να ξεπεράσει τον Ζορντάν Μπαρντελά, τον εξίσου φρέσκο επικεφαλής της Εθνικής Συσπείρωσης της Λεπέν. Κατά ειρωνεία της τύχης, ο Μπαρντελά είναι τώρα έτοιμος να διαδεχθεί τον Ατάλ στο Ματινιόν, την αρχοντική κατοικία των πρωθυπουργών της Γαλλίας.
«Δεδομένου ότι ο Ατάλ συμμετείχε πολύ στις ευρωεκλογές, ως το όπλο κατά του Μπαρντελά, η μεγάλη ήττα που υπέστη η Αναγέννηση Μακρόν δεν πρόκειται να βοηθήσει τις προοπτικές του. Θα υποφέρει επίσης, καθώς προωθούσε τον εαυτό του ως τον φυσικό διάδοχο του Μακρόν», δήλωσε ο Bruno Cautrès, ερευνητής πολιτικής στο ινστιτούτο Sciences Po.
Ο Ατάλ έχει επίσης ταπεινωθεί με τον αποκλεισμό του από τις πρόσφατες πολιτικές διαβουλεύσεις του Μακρόν, παρά το γεγονός ότι οι πρόωρες εκλογές θα τερματίσουν σχεδόν σίγουρα την πρωθυπουργία του.
Ο συνασπισμός του Μακρόν καταρρέει
Στο πλάι του Aτάλ στη φωτογραφία βρίσκεται ο υπουργός Εσωτερικών Νταρμανέν ο οποίος ακουμπάει τα χέρια του - σαν να προσεύχεται - στο πρόσωπό του. Στην άλλη πλευρά βρίσκεται η πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Γιαέλ Μπράουν-Πιβέ, η οποία κρατάει μελαγχολικά σημειώσεις. Σύμφωνα με το Politicoh Πιβέ φέρεται να είπε στον Μακρόν ότι πιστεύει ότι παίρνει μια κακή απόφαση και ότι πιστεύει ότι «υπάρχει άλλος δρόμος», αυτός της δημιουργίας συνασπισμού αντί της προκήρυξης εκλογών.
Έπειτα, υπάρχει ο πρώην πρωθυπουργός Φιλίπ, ο οποίος κρατάει επιδεικτικά αποστάσεις. Ο Φιλίπ, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός από το 2017 έως το 2020, θεωρούνταν ο επόμενος κεντρώος πρόεδρος της χώρας, αλλά εδώ και καιρό τριβελίζει με την υπόσχεσή του να παραμείνει «ελεύθερος αλλά πιστός» στον Μακρόν.
Τις τελευταίες ημέρες ο Φιλίπ αποστασιοποιήθηκε πιο σταθερά από τον στενό κύκλο του Μακρόν, αποκαλώντας την ήττα στις ευρωεκλογές «απόρριψη του προέδρου» και αμφισβητώντας αν ο Μακρόν θα έπρεπε να συμμετάσχει στην προεκλογική εκστρατεία.
Στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές το κόμμα «Ορίζοντες» του Φιλίπ θα κατέβει για πρώτη φορά ως ξεχωριστό κόμμα, γεγονός που συνεπάγεται κάποια οικονομική ανεξαρτησία. Έχει επίσης αρχίσει να καλλιεργεί σχέσεις με συντηρητικούς πολιτικούς των Les Républicains.
«Ο συνασπισμός του Γάλλου προέδρου καταρρέει γρήγορα, με τους εταίρους του συνασπισμού να αποσπώνται», δήλωσε ο πολιτικός αναλυτής Morel.
Αλλά παρόλο που ο Φιλίπ, ο οποίος παραμένει δημοφιλής για τη διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού, έχει αποφύγει την εθνική πολιτική τα τελευταία τέσσερα χρόνια, κινδυνεύει με θανάσιμο τραυματισμό αν οι ψηφοφόροι στραφούν εναντίον του στρατοπέδου του Μακρόν.
Σύμφωνα με τον Μorel, οι βουλευτικές εκλογές θα ενισχύσουν πιθανότατα την αριστερά και την Eθνική Συσπείρωση της Λεπέν, που θα θεωρούνται οι ισχυρότερες εναλλακτικές λύσεις το 2027.
Μετά τον Μακρόν, «το κέντρο κινδυνεύει να γίνει και πάλι ένα μέρος όπου οι πολιτικοί πάνε να πεθάνουν», είπε. «Με λιγότερους βουλευτές και διασυνδέσεις, ένας κεντρώος υποψήφιος θα δυσκολευτεί να κατακτήσει την προεδρία».