Η εξόντωση του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ από τους Ισραηλινούς εγείρει πολλά ερωτήματα για το μέλλον του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά και ως προς το ποιος θα τον διαδεχθεί στο τιμόνι της εξτρεμιστικής Παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης.
Ο θάνατος του Σινουάρ συνιστά σοβαρό πλήγμα για τη Χαμάς, την οργάνωση που μετέτρεψε σε μια μαχητική δύναμη, η οποία προκάλεσε τη μεγαλύτερη ήττα στο κράτος του Ισραήλ στην ιστορία του.
Ο εγκέφαλος των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου του 2023 στο Ισραήλ θεωρείτο αδιάλλακτος και εμπόδιο στις διαμεσολαβητικές προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Χαμάς και ισραηλινής ηγεσίας για κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση των ομήρων και ο θάνατός του προκαλεί μια συγκρατημένη αισιοδοξία για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Αλλά το κατά πόσον η Χαμάς ή το Ισραήλ θα προθυμοποιηθούν να συμφωνήσουν σε μια εκεχειρία ενδεχομένως θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το ποιος θα διαδεχθεί τον Σινουάρ.
Ο Χαλέντ Μεσάαλ φέρεται να ανέλαβε ήδη τα ηνία της Χαμάς σύμφωνα με λιβανέζικο δίκτυο
Όπως μεταδίδει το δίκτυο LBCI του Λιβάνου ο Χαλέντ Μεσάλ, γενικός ηγέτης της Χαμάς για περισσότερο από μια δεκαετία από το 2006, καθώς και πρώην αρχηγός του πολιτικού της γραφείου, φέρεται να ανέλαβε ήδη τα ηνία της οργάνωσης.
Όπως αναφέρει το εν λόγω μέσο επικαλούμενο ενημερωμένες πηγές ο Μεσάαλ έχει πλέον αναλάβει την ευθύνη για όλες τις επικοινωνίες με βασικά μέρη που εμπλέκονται στις διαπραγματεύσεις και την επίλυση προβλημάτων με τους κρατούμενους.
Πηγές επιβεβαίωσαν επίσης στο LBCI ότι «η ηγεσία της Χαμάς ενημέρωσε Τούρκους, Κατάρ και Αιγύπτιους αξιωματούχους για τον θάνατο του επικεφαλής του πολιτικού της γραφείου, Γιάχια Σινουάρ, κατά τη διάρκεια επιχείρησης στο Τελ αλ-Σουλτάν».
Ο 68χρονος Μεσάαλ, που μοιράζει το χρόνο του μεταξύ του Κατάρ και του Καίρου, έγινε γνωστός ανά την υφήλιο το 1997 όταν Ισραηλινοί πράκτορες κατ’ εντολή του Μπέντζαμιν Νετανιάχου, αποπειράθηκαν να τον δολοφονήσουν με ένεση που περιείχε δηλητήριο έξω από το γραφείο του στο Αμάν της Ιορδανίας σε αντίποινα για μια πολύνεκρη βομβιστική επίθεση στην Ιερουσαλήμ στα τέλη της δεκαετίας του 1990.
Το Reuters πήρε συνέντευξη από τον εξόριστο ηγέτη της Χαμάς στο Κατάρ, όπου ζούσε, νωρίτερα αυτόν τον μήνα. «Η παλαιστινιακή ιστορία είναι φτιαγμένη από κύκλους», είπε ο 68χρονος. «Περνάμε από φάσεις όπου χάνουμε μάρτυρες και χάνουμε μέρος των στρατιωτικών μας δυνατοτήτων, αλλά μετά το παλαιστινιακό πνεύμα ανεβαίνει ξανά, όπως ο Φοίνικας», τόνισε.
Η πληροφορία, πάντως, για την ανάληψη της ηγεσίας της Χαμάς από τον Μεσάαλ δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί.
Μαχμούντ αλ Ζαχάρ
Μεταξύ των ονομάτων που αναφέρουν διεθνή ΜΜΕ ως πιθανούς αντικαταστάτες του Σινουάρ είναι ο Μαχμούντ αλ Ζαχάρ ιδρυτικό, ανώτερο στέλεχος της Χαμάς, που θεωρείται «φιλοπόλεμος» και με «κοινωνικά συντηρητικές θέσεις» ακόμη και για τα δεδομένα της οργάνωσής του, σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης «Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων» (European Council on Foreign Relations).
Ο Αλ Ζαχάρ εξελέγη στο Παλαιστινιακό Νομοθετικό Συμβούλιο (PLC) το 2006 και διορίστηκε ως ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών της ομάδας μετά την εκλογική νίκη της Χαμάς τη χρονιά εκείνη. Φέρεται να επέζησε αποπειρών δολοφονίας του από το Ισραήλ το 1992 και το 2003.
Σύμφωνα με το Reuters δεν έχει κάνει καμία δημόσια δήλωση ή εμφάνιση από τις 7 Οκτωβρίου του 2023. Ο Αλ Ζαχάρ εργάστηκε στο παρελθόν ως γιατρός στη Γάζα και ίδρυσε ιατρικές φιλανθρωπικές οργανώσεις.
Μοχάμεντ Σινουάρ
Ένας άλλος πιθανός διάδοχος του Γιαχία Σινουάρ είναι ο αδελφός του Μοχάμεντ. Γεννημένος το 1975 ο Μοχάμεντ Σινουάρ, σύμφωνα με έναν πρώην αξιωματούχο, είναι εξίσου σκληροπυρηνικός με τον αδελφό του, που οι ΗΠΑ πίστευαν εδώ και καιρό ότι ήταν πρόθυμος να θυσιάσει Παλαιστίνιους πολίτες για να επιτύχει το όραμά του.
Ο 49χρονος Μοχάμεντ Σινουάρ έχει επιβλέψει το δίκτυο κατασκευής τούνελ της Χαμάς, σύμφωνα με έναν πρώην αξιωματούχο των ΗΠΑ και μάλιστα οι IDF έχουν δώσει στη δημοσιότητα βίντεο που τον δείχνει στη θέση του συνοδηγού ενός αυτοκινήτου μέσα σε σήραγγα της οργάνωσης.
Η ανάληψη της ηγεσίας της Χαμάς από τον Μοχάμεντ Σινουάρ πιθανότατα θα σηματοδοτήσει τη συνέχιση της προσέγγισης του αδελφού του στις συνομιλίες για εκεχειρία. Αμερικανός αξιωματούχος είπε στο CNN ότι εάν επιλεγεί ο Μοχάμεντ ως νέος ηγέτης της εξτρεμιστικής οργάνωσης, «οι διαπραγματεύσεις θα στραβώσουν τελείως», ενώ ένας πρώην αξιωματούχος τον περιέγραψε ως «κομμένο από το ίδιο ύφασμα» με τον αδελφό του.
Διεθνή ΜΜΜΕ εκτιμούν στα χέρια του θα περάσει η διοίκηση στη Γάζα, ωστόσο η Χαμάς αναμένεται να αντιμετωπίσει σοβαρές προκλήσεις στην προσπάθεια να διατηρήσει συνοχή και να προχωρήσει σε στρατηγικές αποφάσεις.
Μούσα Μοχάμεντ Αμπού Μαρζούκ
Ο Μούσα Αμπού Μαρζούκ συνέβαλε στη δημιουργία ενός κλάδου της Παλαιστινιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας, που αργότερα σχημάτισε τη Χαμάς, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
Παραμένει μέλος του ανώτατου πολιτικού γραφείου της οργάνωσης. Στη δεκαετία του 1990, όταν ήταν επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς, το Ισραήλ τον κατηγόρησε για χρηματοδότηση και βοήθεια στην οργάνωση τρομοκρατικών επιθέσεων, ανέφεραν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης.
Ο Μούσα Αμπού Μαρζούκ δέχθηκε να παραιτηθεί από το καθεστώς του μόνιμου κατοίκου στις ΗΠΑ και να μην αμφισβητήσει τις κατηγορίες για τρομοκρατία, αφού πέρασε σχεδόν δύο χρόνια σε μια φυλακή στο Μανχάταν τη δεκαετία του 1990. Στη συνέχεια οι ΗΠΑ τον απέλασαν στην Ιορδανία.
Χαλίλ αλ Χάγια
Μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς που εδρεύει στο Κατάρ ο Χαλίλ αλ Χάγια είναι ο επικεφαλής διαπραγματευτής στις συνομιλίες για εκεχειρία στη Ντόχα, όπου διαμένει.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος που μίλησε στο CNN είπε ότι ο Αλ Χάγια «είναι πιθανώς ο άνθρωπος που θα ήθελαν οι ΗΠΑ», λόγω του ρόλου στις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων ο Αλ Χάγια είχε παίξει σημαίνοντα ρόλο στην συμφωνία εκεχειρίας με το Ισραήλ στον πόλεμο του 2014 στη Λωρίδα της Γάζας. Το Associated Press είχε αναφέρει τον Αύγουστο ότι ο Αλ Χάγια θεωρείτο πιθανός διάδοχος του πρώην πολιτικού επικεφαλής της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, που δολοφονήθηκε στην Τεχεράνη, αλλά τελικά ανέλαβε ο Σινουάρ.