«Πνευματικό τέκνο» του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν είναι η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα, ο νέος θεσμός που περιλαμβάνει χώρες – επίδοξα μελλοντικά μέλη της Ε.Ε., όπως η Ουκρανία και η Μολδαβία, και φιλοδοξεί να ενισχύσει τη φωνή της Ανατολικής Ευρώπης, και έκανε την πρεμιέρα του χθες στην Πράγα.
To παρόν έδωσαν ηγέτες 44 κρατών στην εναρκτήρια σύνοδο της ΕΠΚ, της νέας πολιτικής λέσχης εθνών , στόχος της οποίας είναι να βρίσκει στρατηγικές για την αντιμετώπιση κοινών ανησυχιών, από την ενέργεια και την οικονομία μέχρι τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο Μακρόν θεωρεί ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα κρατήσει πολύ και από το περιβάλλον του λένε ότι είναι αποφασισμένος να διατηρήσει τη συνοχή της Ευρώπης, ώστε να αντιμετωπίσει από κοινού την ενεργειακή κρίση και να αποκτήσει τη στρατηγική αυτονομία της. Το όραμά του είναι να μη μπει στο περιθώριο της Ιστορίας η Ευρώπης, που κινδυνεύει να χάσει τον έλεγχο της μοίρας της τον 21ο αιώνα και να ανακτήσει το κύρος της. Ο Μακρόν έχει επίσης καταστήσει σαφές ότι θέλει να αυξηθεί η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος σε ευρωπαϊκό έδαφος και κατ' αυτόν η απάντηση στην ενεργειακή κρίση από τον πόλεμο στην Ουκρανία πρέπει να δοθεί με ενίσχυση των πυρηνικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, των ανανεώσιμων πηγών και της ενεργειακής υπευθυνότητας.
Αλλά το ερώτημα είναι που τελειώνουν τα όρια της Ευρώπης, όπως το έθεσε ο αρμόδιος για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις Τσέχος υπουργός Μίκουλας Μπεκ, καθώς στη νέα λέσχη προσκλήθηκαν το Ισραήλ, η Τουρκία, η Γεωργία, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, ενώ την επόμενη σύνοδό της προσφέρθηκε να φιλοξενήσει στο Λονδίνο η Λιζ Τρας, που βρέθηκε στην Πράγα αναζητώντας μορφές συνεργασίας με την Ευρώπη εκτός της ΕΕ.
ΕΠΚ: Η Ευρώπη χαιρετίζει την ενωμένη στάση για τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία
Οι ηγέτες σε όλη την Ευρώπη χαιρέτησαν χθες το ενιαίο μέτωπό τους ενάντια στον πόλεμο του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία κι επέμειναν στις κοινές αξίες με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία μοναδικές απούσες.
«Οι ηγέτες αποχωρούν από αυτή τη σύνοδο κορυφής με μεγαλύτερη συλλογική αποφασιστικότητα να αντισταθούν στη ρωσική επιθετικότητα. Αυτό που είδαμε στην Πράγα είναι μια δυναμική επίδειξη αλληλεγγύης προς την Ουκρανία και για τις αρχές της ελευθερίας και της δημοκρατίας», δήλωσε η Λιζ Τρας. Ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ Ντε Κρο σχολίασε: «αν κοιτάξετε απλώς τις παρουσίες εδώ, θα δείτε τη σημασία. Ολόκληρη η ευρωπαϊκή ήπειρος είναι εδώ, εκτός από δύο χώρες: τη Λευκορωσία και τη Ρωσία. Οπότε δείχνει πόσο απομονωμένες είναι αυτές οι δύο χώρες».
Ο ομόλογός του της Λετονίας Κρισγιάνις Καρις είπε ότι οι συνέπειες του πολέμου είναι αισθητέ2ς σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας. «Επηρεάζει όλους μας με την έννοια της ασφάλειας, και μας επηρεάζει όλους μέσω των οικονομιών μας, μέσω του αυξανόμενου ενεργειακού κόστους. Επομένως, ο μόνος τρόπος για να το χειριστούμε αυτό είναι να συνεργαστούμε, και όχι μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να συνεργαστούν», είπε.
«Ηνωμένα Έθνη στην Ευρώπη»
Ο πόλεμος στην Ουκρανία κυριάρχησε στην ατζέντα με τον πρόεδρό της, Βολόντιμιρ Ζελένσκι, να απευθύνει έκκληση μέσω βιντεοσύνδεσης στους παρισταμένους να εντείνουν τις κυρώσεις στη Ρωσία καιν να συνεχίσουν την οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη στη χώρα του, ενώ ζήτησε και «εγγυήσεις ασφαλείας προτού ενταχθούμε στο ΝΑΤΟ».
Ο Μακρόν είπε αργότερα ότι ευρωπαϊκές χώρες θα στείλουν περισσότερο στρατιωτικό εξοπλισμό στην Ουκρανία για να αντιμετωπίσει τη Ρωσία, περιλαμβανομένων και γαλλικών οβιδοβόλων.
Οι 44 ηγέτες συζήτησαν και την κατάσταση στα πεδία της ενέργειας, της οικονομίας, του κλίματος και του μεταναστευτικού σε μικρότερες ομάδες, προτού προχωρήσουν σε διμερείς επαφές. «Είναι σίγουρα χρήσιμη αυτή η πλατφόρμα, που θα μας επιτρέψει, όπως ελπίζω, να ανταλλάζουμε απόψεις επί τους ουσίας για το πώς θα συγκλίνουμε σε διάφορες δράσεις για την προάσπιση των συμφερόντων των πολιτών μας οπουδήποτε στην ευρωπαϊκή ήπειρο», είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ κατά την άφιξή του στη σύνοδο.
Ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα χαρακτήρισε τη δημιούργημα του Μακρόν «Ηνωμένα Έθνη στην Ευρώπη», ενώ η Ισλανδή ομόλογός του Katrín Jakobsdóttir έκανε λόγο για «ιστορική σύνοδο».
«Στρατηγική οικειότητα»
Ο Γάλλος Πρόεδρος διατύπωσε για πρώτη φορά την ιδέα αυτής της κοινότητας τον περασμένο Μάιο κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο τέλος της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έμπαινε στον τρίτο μήνα τους. Ο Μακρόν είπε τότε ότι η ΕΕ δεν θα μπορούσε να είναι ο μόνος τρόπος για τη δόμηση της ευρωπαϊκής ηπείρου και ότι ήταν καιρός να οργανωθεί η Ευρώπη με ένα ευρύτερο πρίσμα.
Αλλά και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τάχθηκε υπέρ αυτής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας κατά τη διάρκεια της ομιλίας της για την κατάσταση της Ένωσης τον Σεπτέμβριο. Για να κατευναστούν οι ανησυχίες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων που περιμένουν εδώ και χρόνια στον προθάλαμο της ΕΕ, τόσο ο Μακρόν όσο και ο επικεφαλής της Κομισιόν τόνισαν ότι αυτή η νέα λέσχη δεν θα αντικαταστήσει τη διεύρυνση.
«Θέλουμε ολόκληρη η Ευρώπη, όχι μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση, να ακολουθήσει μια πολιτική ασφάλειας, ειρήνης, επέκτασης, ελευθερίας και οικονομικής ανάπτυξης», δήλωσε την Πέμπτη ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι. «Θέλουμε να βοηθήσουμε τους γείτονές μας. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η ειρήνη σε όλη την Ευρώπη εξαρτάται από μια ασφαλή γειτονιά, ούτως ειπείν, αλλά και στα Δυτικά Βαλκάνια», πρόσθεσε.
Ο Μακρόν, από την πλευρά του, είπε ότι στόχος της συνάντησης ήταν να σταλεί ένα μήνυμα ενότητας και να «οικοδομηθεί μια στρατηγική οικειότητα» με όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. «Στόχος είναι πρώτα απ' όλα να μοιραστούμε μια κοινή ανάγνωση της κατάστασης που επηρεάζει την Ευρώπη μας, να οικοδομήσουμε μια κοινή στρατηγική και επομένως μια στρατηγική συνομιλία που μέχρι τώρα δεν υπήρχε στην πραγματικότητα και που θα μπορούσε να προκαλέσει διχασμούς. Και ελπίζω να καταλήξουμε με κοινά πρότζεκτ», πρόσθεσε.
«Ενότητα και αποφασιστικότητα»
Στη σύνοδο της ΕΠΚ στην Πράγμα συμμετείχαν και η Νορβηγία, η Ελβετία και η Βρετανία, που δεν θέλουν να είναι στην ΕΕ.
Και οι τρεις χώρες έχουν βαθείς οικονομικούς δεσμούς με την ΕΕ, αλλά δεν είχαν μέχρι τώρα ευκαιρίες να συζητήσουν ευρύτερα πανευρωπαϊκά ζητήματα. Η Βρετανίδα πρωθυπουργός Λιζ Τρας τόνισε κατά την εναρκτήρια σύνοδο ότι «η Ευρώπη αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη κρίση της από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Και την αντιμετωπίσαμε μαζί με ενότητα και αποφασιστικότητα». «Πρέπει να συνεχίσουμε να παραμένουμε σταθεροί - να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία θα κερδίσει αυτόν τον πόλεμο, αλλά και να αντιμετωπίσουμε τις στρατηγικές προκλήσεις που έχει αυτός δημιουργήσει», πρόσθεσε.
Στη συνέχεια είχε κατ' ιδίαν συναντήσεις με τον Μακρόν και τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε για να συζητήσουν θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως η ενέργεια και η μετανάστευση. Μετά τη συνάντηση Ηνωμένου Βασιλείου-Γαλλίας ακολούθησε κοινή δήλωση, ενώ ο Ολλανδός ηγέτης φέρεται να χαρακτήρισε τη συνάντησή του με τον Τρας ως «φανταστική».
Ο Μακρόν και ο Μισέλ άδραξαν επίσης την ευκαιρία για μια τετραμερή συνάντηση με τους ηγέτες της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, καθώς οι εντάσεις παραμένουν σε υψηλά επίπεδα στην περιοχή μετά από μια πρόσφατη ανάφλεξη των εχθροπραξιών, για την οποία αμφότερες κατηγορούν η μία την άλλη.
Γραπτό ανακοινωθέν μετά την πρώτη συνάντηση της ΕΠΚ δεν εκδόθηκε. Ωστόσο, ο Μακρόν, ο Τσέχος πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα και η Μολδαβή πρόεδρος Μάγια Σαντού συμμετείχαν σε μια βραδινή συνέντευξη Τύπου στο τέλος της εκδήλωσης. Η Μολδαβία είναι επί του παρόντος το φαβορί για να φιλοξενήσει την επόμενη συνάντηση με την Ισπανία και τη Βρετανία να παίρνουν θέση για τις επόμενες, σύμφωνα με αξιωματούχο της ΕΕ.