Τι κοινό έχουν οι Μπριζίτ Μακρόν, Μισέλ Ομπάμα και Τζασίντα Άρντερν, εκτός από τις θέσεις εξουσίας;
Αυτές οι γυναίκες υπήρξαν θύματα στις χώρες τους εκστρατείας παραπληροφόρησης για την ταυτότητα, το φύλο ή την σεξουαλικότητά τους με στόχο την γελοιοποίηση και την ταπείνωσή τους.
Οι ενέργειες αυτές έχουν θορυβήσει τον ΟΗΕ, που κατήγγειλε σε έκθεσή του τον περασμένο Απρίλιο «αυξανόμενες online εκστρατείες σεξιστικής παραπληροφόρησης» με κύριο στόχο «γυναίκες δημοσιογράφους, πολιτικούς, ακτιβίστριες για την ισότητα των φύλων».
Εδώ και μήνες, αναρτήσεις κατέκλυσαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που υποστηρίζουν ότι η Μπριζίτ Μακρόν είναι διεμφυλική γυναίκα η οποία κατά την γέννησή της ονομαζόταν Ζαν-Μισέλ...και οι αναρτήσεις αυξήθηκαν στα τέλη του Δεκεμβρίου, λίγους μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές στην Γαλλία.
Η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Τζασίντα Αρντερν και η πρώην Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ Μισέλ Ομπάμα έχουν υπάρξει επίσης στόχος φημών, το 2017 και το 2018 που τις ήθελαν να έχουν, επίσης, γεννηθεί άνδρες.
Οι φήμες αυτές εξαπλώνονται στο Ιντερνετ και δεν έχει καμία σημασία που κανείς δεν πιστεύει ότι η Μπριζίτ Μακρόν, για παράδειγμα, γεννήθηκε άνδρας. Απλώς, ανοίγουν την πόρτα στα υβριστικά σχόλια, στις συκοφαντίες, την λάσπη και την κυβερνοπαρενόχληση.
Οπως οι επαναλαμβανόμενες επιθέσεις που υφίστανται οι ισχυρές αυτές γυναίκες, η παραπληροφόρηση με άξονα την ταυτότητα φύλου πλήττει στην πραγματικότητα ευρύτερες ομάδες που αποτελούνται από γυναίκες και μέλη σεξουαλικών μειονοτήτων που συμμετέχουν στην δημόσια ζωή σε διάφορες βαθμίδες ευθύνης.
Οι εκστρατείες αυτές εναντίον τους έχουν ως στόχο την φίμωσή και την εκδίωξή τους από την πολιτική σφαίρα, σύμφωνα με την Λουτσίνα Ντε Μέκο, φεμινίστρια και εκ των ιδρυτών του #ShePersisted, πρωτοβουλίας που μάχεται κατά των εκστρατειών παραπληροφόρησης.
Οι φήμες αυτές έχουν «επιπτώσεις στην πραγματική ζωή», τονίζει η Μαριλί Μπρέιγ, μέλος της γαλλικής φεμινιστικής οργάνωσης Nous Toutes (Ολες Εμείς), που μάχεται κατά των σεξιστικών , σεξουαλικών και οικονομικών επιθέσεων.
Συνεπεία αυτών, «το πρόσωπο που εκτίθεται δημόσια μπορεί να οδηγηθεί και μέχρι την καταστροφή της καριέρας του», φαινόμενο το οποίο συχνά συνοδεύεται από παρενόχληση τόσο online όσο και offline.
Στερεότυπα
Το 2013, φήμη σύμφωνα με την οποία είχε χορέψει με τα εσώρουχά της στην τηλεόραση κόστισαν στην Λάουρα Μπολντρίνι, πρώην πρόεδρο της ιταλικής βουλής, χιλιάδες σεξιστικές ύβρεις, απειλές βιασμού και πορνογραφικά μοντάζ.
Η Ιντιντάρ Αχμεντ Γιασίμ, υποψήφια στις ιρακινές βουλευτικές εκλογές το 2018, αναγκάσθηκε να αποσυρθεί, υπό το βάρος ισχυρισμών χρηστών του Ιντερνετ ότι την είχαν αναγνωρίσει σε πορνοταινία.
Εμποδίζοντας ή αποθαρρύνοντας τις γυναίκες αυτές να συμμετάσχουν στον δημόσιο βίο, η παραπληροφόρηση με άξονα την ταυτότητα φύλου συμβάλλει στην προσβολή των δημοκρατικών θεσμών, σύμφωνα με την Λουτσίνα Ντε Μέκο του #ShePersisted.
Στην περίπτωση της διασποράς φημών κατά της Μπριζίτ Μακρόν, η μεταβολή ταυτότητας φύλου χρησιμοποιείται ως «όχημα» για την καταστροφή της υπόληψης κάποιου που έχει θέση εξουσίας στην κοινωνική ιεραρχία, εν προκειμένω του Εμανουέλ Μακρόν, σύμφωνα με την Maud-Yeuse Thomas, ανθρωπολόγο και εκ των ιδρυτών του Observatoire des transidentités, ιστοσελίδας ενημέρωσης για την μεταβολή της ταυτότητας φύλου.
Η κυκλοφορία τέτοιων φημών για άτομα τρανς ή ομοφυλόφιλα ενισχύει τον στιγματισμό των μελών της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+.
Κατηγορώντας την Μπριζίτ Μακρόν για «κρυμμένο ανδρισμό», όσοι διαδίδουν την φήμη αυτή χρησιμοποιούν την μετάβαση της ταυτότητας φύλου, την οποία θεωρούν ταπείνωση, αναλύει η Marie-Joseph Bertini, καθηγήτρια Επιστημών Πληροφορικής και Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο της Νίκαιας Sophia Antipolis.
Αλλά εκμεταλλεύονται επίσης τις φήμες για να επανενεργοποιήσουν την άλλη φήμη σύμφωνα με την οποία η σχέση της με τον Εμανουέλ Μακρόν «κρύβει αναγκαστικά» μία ομοφυλοφιλική σχέση, φήμη που είχε κυκλοφορήσει για να χρησιμοποιηθεί κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2017.
Πέραν τον ισχυρών προσώπων που στοχεύουν, οι εκστρατείες αυτές παραπληροφόρησης συμβάλλουν πιθανότητα «στην αύξηση, τα τελευταία χρόνια, των εγκλημάτων μίσους κατά των μελών της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+ στην Ευρώπη», προειδοποιούσε τον Ιούλιο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.