Παραιτήθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, Δημήτριος, μετά τη συνάντηση που είχε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο Φανάρι.
Ο 90χρονος ιεράρχης υπέβαλε την παραίτησή του στον κ. Βαρθολομαίο, τον οποίο επισκέφθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Η παραίτηση του κ. Δημήτριου έγινε δεκτή από τον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Ο κ. Δημήτριος, που πέταξε από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να συναντήσει, με δικό του αίτημα, τον Οικουμενικό Πατριάρχη, έφτασε στις 11 το πρωί στο Φανάρι. Μετά από μιάμιση ώρα στην, αναμονή σύμφωνα με πληροφορίες του iefimerida, ο κ. Δημήτριος έγινε δεκτός από τον Οικουμενικό Πατριάρχη και του υπέβαλε την παραίτησή του.
Στη Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που αρχίζει στις 9 Μαΐου, αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις για την επόμενη ημέρα στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής. Επίσης, αναμένεται η τοποθέτηση νέου Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας, ενώ είναι πιθανό να αντικατασταθεί ο Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας.
Το ανακοινωθέν του Πατριαρχείου για την παραίτηση
«Διά τοῦ παρόντος ἀνακοινοῦται ὅτι σήμερον, Σάββατον, 4ην Μαΐου 2019, ἡ Α.Θ.Παναγιότης ὁ Πατριάρχης ἐδέχθη εἰς ἀκρόασιν τόν Σεβ. Ἀρχιεπίσκοπον Γέροντα Ἀμερικῆς κ. Δημήτριον, ὁ ὁποῖος ἐνημέρωσεν Αὐτόν ἐπί διαφόρων θεμάτων τῆς κατ΄αὐτόν θεοσώστου Ἐπαρχίας.
Ἐν συνεχείᾳ ἡ Α.Σεβασμιότης ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ὑπέβαλε γραπτῶς τήν παραίτησίν του ἐκ τοῦ θρόνου τῆς ἥν ἐπί εἰκοσαετίαν θεοφιλῶς ἐποίμανεν Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς, τήν ὁποίαν ὁ Πατριάρχης θά φέρῃ ἐνώπιον τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου κατά τήν συνεδρίαν αὐτῆς τῆς προσεχοῦς Πέμπτης, 9ης Μαΐου.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου».
Η κακοδιαχείριση
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο προσπαθεί εδώ και δύο χρόνια να λύσει τον «γόρδιο δεσμό» με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο, στον απόηχο των αποκαλύψεων για κακοδιαχείριση στα ταμεία της Αρχιεπισκοπής και του «παγώματος» των έργων στο Ναό του Αγίου Νικολάου στο Μανχάταν.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει ζητήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, τέσσερις φορές ως τώρα την παραίτηση του Δημήτριου, που έχει πατήσει τα 90 και βρίσκεται στο τιμόνι της Αρχιεπισκοπής από το 1999.
Συγκεκριμένα, ο υπερήλικας ιεράρχης βρίσκεται στην πόρτα της εξόδου από τον Αύγουστο του 2017, όταν του προτάθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να του απονεμηθεί ο τίτλος του Γέροντα Μητροπολίτη Ηρακλείας.
Η πληροφορία ταξίδεψε τότε για λίγες ώρες από το Φανάρι στη Νέα Υόρκη και την Ελλάδα πριν διαψευστεί επισήμως, καθώς ο Δημήτριος αρνήθηκε να αποδεχθεί την πρόταση για «βελούδινη» απομάκρυνση. Στο μεταξύ, ζητήθηκε άλλες δύο φορές η παραίτησή του τόσο επίσημα όσο και ανεπίσημα, ενώ πριν από έξι μήνες στη Γενεύη ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος τον κάλεσε για τέταρτη φορά να αποχωρήσει.
Εκεί που όλοι περίμεναν την επόμενη ημέρα όμως, ο Δημήτριος δεν έδειξε διάθεση υποχώρησης και ζήτησε λίγο επιπλέον χρόνο από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ελπίζοντας ότι θα καταφέρει να ξεπαγώσει τα έργα στον Άγιο Νικόλαο ώστε να μη φύγει με τη σκιά των ατασθαλιών να τον συνοδεύει. Έτσι πήρε νέα παράταση, καθώς τότε υπήρχε και η αναταραχή με το θέμα της αυτοκεφαλίας της Ουκρανικής Εκκλησίας που έκανε το Φανάρι να μην επιθυμεί να ανοίξει νέο μέτωπο.
«Παγωμένα» ενάμιση χρόνο τα έργα
Ο Δημήτριος επιθυμούσε να αποχωρήσει αφού προηγουμένως θα είχε τελέσει τα εγκαίνια του Αγίου Νικολάου, κλείνοντας με αυτόν τον τρόπο την παρουσία του ως επικεφαλής της ισχυρότερης Αρχιεπισκοπής του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ωστόσο, όπως φαίνεται, τα εγκαίνια αργούν πολύ, καθώς τα έργα έχουν παγώσει εδώ και ενάμιση χρόνο με απόφαση της κατασκευαστικής εταιρείας, αφού διακόπηκε η ροή του χρήματος.
Επιπλέον, η Αρχιεπισκοπή αναγκάστηκε να υποθηκεύσει το κτίριο των γραφείων της δίπλα στο Σέντραλ Παρκ για τραπεζικό δανεισμό. Στο εσωτερικό του ναού, υλικά και εργαλεία είναι παρατημένα στο δάπεδο μέχρι να δοθεί το πράσινο φως για την επανέναρξη των εργασιών, ενώ στο εξωτερικό ο ναός είναι σκεπασμένος με ειδικά καλύμματα ώστε να μην υποστεί φθορές από τον χρόνο και τα καιρικά φαινόμενα.
Το έλλειμμα στα ταμεία της Αρχιεπισκοπής ξεπερνάει τα 8,5 εκατ. δολάρια, ενώ τα χρήματα που είχαν καταβληθεί ως δωρεές για τον ναό... λοξοδρόμησαν για άλλους σκοπούς.
Έργο του Καλατράβα
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου στη Liberty street, που βρίσκεται στο νότιο Μανχάταν δίπλα στο μνημείο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, άρχισε να κατασκευάζεται το 2014 από μηδενική βάση. Ένα μικρότερο κτίριο του 1832, κατοικία στην αρχή που μετέπειτα έγινε ναός, στεκόταν στη σκιά των Δίδυμων Πύργων μέχρι την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 και ισοπεδώθηκε από την τρομοκρατική επίθεση.
Με μόνη παρακαταθήκη μια ξύλινη εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής και μια χάρτινη του Αγίου Διονυσίου που διασώθηκαν από την καταστροφή, ξεκίνησε ο αγώνας για την ανοικοδόμηση του ναού, με όλους τους επιφανείς Ελληνοαμερικανούς να στηρίζουν αρχικά το εγχείρημα με γενναίες προσφορές.
Στη συνέχεια γύρω από τον ναό στήθηκε ένας «χορός» εκατομμυρίων που ταλανίζει μέχρι σήμερα την Αρχιεπισκοπή. Η έρευνα της Grant Thornton που επιβεβαίωσε την κακοδιαχείριση πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2017, ενώ βρίσκονταν ακόμη στις θέσεις τους ο εκτελεστικός διευθυντής και ο διευθυντής της Διεύθυνσης Οικονομικών της Αρχιεπισκοπής, οι οποίοι στη συνέχεια απολύθηκαν.
Τον Σεπτέμβριο του 2017, το συνολικό εκτιμώμενο κόστος ήταν 50 εκατομμύρια δολάρια, αλλά στη συνέχεια, σύμφωνα με τους New York Times, εκτινάχθηκε στα 78 εκατ. δολάρια. Η διακοπή των εργασιών έγινε από την κατασκευαστική εταιρεία Skanska USA που είχε αναλάβει το έργο και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα λυθούν τα προβλήματα ώστε να αποπερατωθεί.
Αντιπροσωπευτικά δείγματα βυζαντινής αρχιτεκτονικής, όπως ο εμβληματικός Ναός της Αγίας Σοφίας και η Μονή της Χώρας (Καριγέ Τζαμί) στην Κωνσταντινούπολη, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τον Σαντιάγκο Καλατράβα στην κατασκευή του ναού.
«Ήθελα ένα μοντέρνο κτίριο που θα αντανακλούσε με κάποιον τρόπο την παράδοση της Ορθοδοξίας», είχε δηλώσει ο διάσημος αρχιτέκτονας στο τηλεοπτικό δίκτυο BBC. Για να παραχωρηθεί το σημείο κατασκευής της εκκλησίας από τη λιμενική αρχή της Νέας Υόρκης, η Αρχιεπισκοπή παραιτήθηκε από την αξίωσή της να ανεγερθεί ο ναός στο σημείο που βρισκόταν πριν από την τρομοκρατική επίθεση, στον αριθμό 155 της Cedar Street.
Μετά από διαπραγματεύσεις ο χώρος παραχωρήθηκε τελικά για 99 χρόνια στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής. Πριν από λίγες ημέρες, δημοσίευμα της New York Post ανέφερε ότι ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης Άντριου Κουόμο έχει πιέσει επτά σημαντικές προσωπικότητες να βοηθήσουν για την επανέναρξη των εργασιών.
Ένας εκ των επτά, ο δισεκατομμυριούχος Τζον Κατσιματίδης, δήλωσε έτοιμος να συνδράμει, αλλά μόνο αν αναλάβει επικεφαλής της προσπάθειας άλλη ομάδα και όχι η Αρχιεπισκοπή.