Αντίθετα από τη διαδεδομένη άποψη, η ζωή σε πυκνοκατοικημένες πόλεις μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη για την υγεία – ακόμη και σε καιρό πανδημίας.
“Η Νέα Υόρκη έχει ένα επίπεδο αστικής πυκνότητας που είναι καταστροφικό. Πρέπει να σταματήσει και θα σταματήσει τώρα. Η Νέα Υόρκη πρέπει να ετοιμάσει ένα άμεσο σχέδιο μείωσης της πυκνότητας του πληθυσμού”, έγραψε ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης, Άντριου Κουόμο στο Twitter όταν η πολιτεία της Νέας Υόρκης μπήκε για πρώτη φορά σε lockdown εν μέσω της πανδημίας.
Ο φόβος σχετικά με την αστική πυκνότητα και οι εκκλήσεις για τη μείωση του πληθυσμού στις πόλεις συνεχίστηκαν. Υπήρξαν αναφορές για πόλεις που θα αδειάσουν – για μία πιθανή μαζική έξοδο από τις πυκνοκατοικημένες μεγάλες πόλεις προς τα προάστια και την ύπαιθρο, σε μία προσπάθεια των κατοίκων να ξεφύγουν από τον κορωνοϊό. Μία μελέτη του Διεθνούς Συμβουλίου Εμπορικών Κέντρων τον προηγούμενο Μάιο διαπίστωσε ότι το 27% των ενηλίκων στις ΗΠΑ σκέφτονταν να μετακομίσουν λόγω της πανδημίας. Μεταξύ των μιλένιαλ, το ποσοστό αυτών που σκέφτονταν τη μετακόμιση έφτανε το 43%.
Η αστική πυκνότητα ίσως να μην δημιουργεί τόσα προβλήματα στην καταπολέμηση του κορωνοϊού
Ωστόσο, παρ’ όλους τους ισχυρισμούς για το πόσο ζημιογόνα είναι η αστική πυκνότητα σε καιρό πανδημίας, πρόσφατες έρευνες υποδεικνύουν το αντίθετο, σύμφωνα με το BBC. Τα δεδομένα που συνέλεξε η Παγκόσμια Τράπεζα από 284 κινεζικές πόλεις κατέδειξαν ότι η αστική πυκνότητα ίσως να μην δημιουργεί τόσα προβλήματα στην καταπολέμηση του κορωνοϊού όσο πιστεύαμε στην αρχή. Μάλιστα, πόλεις με πολύ υψηλή πυκνότητα πληθυσμού, όπως η Σανγκάη, το Πεκίνο και το Σενζέν, κατέγραφαν πολύ λιγότερα επιβεβαιωμένα κρούσματα ανά 10.000 κατοίκους σε σύγκριση με πόλεις που είχαν χαμηλότερη πυκνότητα πληθυσμού.
Παρομοίως, μία έρευνα δεν μπόρεσε να διαπιστώσει κανέναν συσχετισμό μεταξύ της πυκνότητας του πληθυσμού σε 36 χώρες στον κόσμο και τα ποσοστά κρουσμάτων Covid-19 και θανάτων. Μία ακόμα μελέτη 913 πόλεων στις ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πυκνότητα του πληθυσμού δεν συνδέεται με μεγαλύτερα ποσοστά μολύνσεων από Covid-19. Και αυτό είναι κάτι που μάλλον έχει να κάνει περισσότερο με τη συμπεριφορά παρά με τον διαθέσιμο χώρο.
Πιο προσεκτικοί οι κάτοικοι στις πυκνοκατοικημένες περιοχές
“Διαπιστώσαμε ότι οι άνθρωποι είναι πιο προσεκτικοί στις πυκνοκατοικημένες περιοχές, και είναι πιθανότερο να υιοθετούν μέτρα προστασίας”, αναφέρει η Σίμα Χαμίντι, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς.
Η έρευνά της καταδεικνύει ότι μεταξύ των κατοίκων περιοχών με μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού υπάρχει η τάση να είναι πιο προσεκτικοί, να ακολουθούν πιστότερα τις οδηγίες για κοινωνικές αποστάσεις, να αποφεύγουν τα μέρη όπου υπάρχει συνωστισμός και να μένουν στο σπίτι, κάτι που μοιάζει να επιβεβαιώνεται από τα σχετικά χαμηλά ποσοστά μολύνσεων σε αρκετές εξαιρετικά πυκνοκατοικημένες περιοχές όπως η Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ, το Τόκιο και η Σεούλ.
Σημαντική η χρήση μάσκας
Παρόλο που υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο – όπως το υψηλότερο ποσοστό πολιτών που χρησιμοποιεί μάσκες στις ασιατικές χώρες καθώς και η δυσαναλογία στην ένταση της ασθένειας μεταξύ κάποιων φυλετικών και εθνοτικών μειονοτήτων – η μελέτη υποστηρίζει την ιδέα ότι συνολικά, η πυκνότητα του πληθυσμού δεν σχετίζεται με τα ποσοστά μολύνσεων.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι αυτό που έχει κυρίως σημασία δεν είναι τόσο η πυκνότητα του πληθυσμού όσο η διαχείρισή της, κατά πόσο δηλαδή έχει κανείς τη δυνατότητα να απομονωθεί ή είναι υποχρεωμένος να βρίσκεται σε στενό συγχρωτισμό με άλλους.
Τελικά, σύμφωνα με τα όσα δείχνουν οι έρευνες, η ζωή στις πόλεις μας κάνει καλό και συχνά προσφέρει αναπάντεχα οφέλη για την υγεία και το περιβάλλον. Το Χονγκ Κονγκ, μία από τις πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις του κόσμου, καταγράφει και το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής., κάτι που αποδίδεται κυρίως στις επιλογές τρόπου ζωής των κατοίκων των πόλεων.
Οι κάτοικοι των περιοχών με μεγάλη πληθυσμιακή πυκνότητα είναι πιθανότερο να κινούνται περισσότερο και να υποφέρουν λιγότερο από παχυσαρκία και καρδιαγγειακές παθήσεις, ενώ ταυτόχρονα έχουν καλύτερη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.
Πέρα από τη σωματική υγεία, οι μεγάλες πόλεις προσφέρουν επίσης πολύ περισσότερες ευκαιρίες για κοινωνικές συναναστροφές και αποφυγή της απομόνωσης.
Όλα αυτά βεβαίως προϋποθέτουν καλό σχεδιασμό και πρόβλεψη υποδομών και δημόσιων χώρων.
Όσο και αν μελετούν οι ειδικοί τα υπέρ και τα κατά, το βέβαιο είναι ότι η πανδημία έκανε πολλούς ανθρώπους να ξανασκεφτούν τις συνθήκες της ζωής τους και πολλές τοπικές αρχές να δουν με άλλο ενδιαφέρον σχέδια αναμόρφωσης των πόλεων. Οι μεγάλες πόλεις είναι σίγουρο ότι θα αλλάξουν, όπως αλλάζουν διαρκώς ανταποκρινόμενες σε νέες ανάγκες, αλλά είναι πολύ απίθανο να αδειάσουν.