Η Ινδία έσπασε ένα νέο αρνητικό ρεκόρ μολύνσεων από τον SARS-CoV-2, αφήνοντας στην τρίτη θέση παγκοσμίως τη Βραζιλία ως προς τον αριθμό των κρουσμάτων.
Οι επιδημιολόγοι, ωστόσο, προσπαθούν να εξηγήσουν γιατί η υγειονομική κρίση θερίζει τόσες ζωές στη Βραζιλία, -3.560 νεκροί το τελευταίο 24ωρο-, πολύ περισσότερες απ’ ό,τι στη μεγάλη ασιατική χώρα.
Όσον αφορά στους αριθμούς των κρουσμάτων, Βραζιλία και Ινδία καταγράφουν σχεδόν παρόμοιους αριθμούς - γύρω στα 14 εκατομμύρια-, με τα νοσοκομεία από το Μουμπάι μέχρι το Σάο Πάολο να γονατίζουν υπό την πίεση των αυξανόμενων εισαγωγών ασθενών.
Ωστόσο, οι ειδικοί προβληματίζονται με τον αριθμό των άνω των 360.000 θυμάτων στη Βραζιλία, που έχει σχεδόν 214 εκατομμύρια κατοίκους, αριθμός που είναι διπλάσιος σε σύγκριση με τον αριθμό των θυμάτων από Covid-19 στην Ινδία, η οποία έχει πληθυσμό 1,4 δισ. κατοίκους.
Αν και οι θάνατοι έχουν αρχίσει να εκτοξεύονται το τελευταίο διάστημα στην Ινδία, η ανισότητα αυτή σε απόλυτους αριθμούς παραμένει και είναι χαρακτηριστική των διαφορετικών τρόπων με τους οποίους εκδηλώνεται σε διάφορες περιοχές του πλανήτη η πανδημία, σημειώνει το Bloomberg.
Ενώ ο αριθμός των θυμάτων στην Ινδία και γενικότερα τη νότια Ασία είναι σταθερά χαμηλότερος από τοn μέσο παγκόσμιο όρο, στη Λατινική Αμερική είναι μόνιμα υψηλότερος, με τους ιολόγους να επιχειρούν με διάφορες θεωρίες να εξηγήσουν τη διαφορά.
«Δεν συγκρίνουμε μήλα με μήλα εν προκειμένω, αλλά μήλα με πορτοκάλια», είπε στο πρακτορείο ο Bhramar Mukherjee, πρόεδρος Βιοστατιστικής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Προς το παρόν, και οι δύο χώρες παρουσιάζουν ένα «ενδιαφέρον παζλ -ένα επιδημιολογικό μυστήριο που χρειάζεται έναν Σέρλοκ Χολμς ή μια Μις Μαρπλ», επισήμανε.
Η Βραζιλία επλήγη από πολλά κύματα της πανδημίας, που προκάλεσαν τον θάνατο ανησυχητικά υψηλού αριθμού νέων ανθρώπων με πάνω από 4.000 νεκρούς [https://www.iefimerida.gr/kosmos/koronoios-brazilia-neo-thlibero-rekor-thanaton] την περασμένη εβδομάδα, ενώ στην Ινδία τα θύματα κυμαίνονται άνω των 1.000 τα τελευταία 24ωρα, αντιπροσωπεύοντας ένα ποσοστό 1,2% επί του συνόλου των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, έναντι 2,6% στη λατινοαμερικανική χώρα.
Ο παράγοντας της ηλικιακής απόκλισης
Η διαφορά αυτή στους αριθμούς των θανάτων μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως, π.χ., η απόκλιση στη μέση ηλικία των θυμάτων, που είναι 33,5 στη Βραζιλία και 26 στην Ινδία.
Ειδικοί έχουν εδώ και καιρό εκτοξεύσει βέλη για τον τρόπο συλλογής των στατιστικών δεδομένων στην Ινδία -ειδικά σε αγροτικές περιοχές-, όπου προ πανδημίας δεν καταγραφόταν περίπου ένας στους πέντε θανάτους. Και πάλι, όμως, αυτό δεν εξηγεί γιατί το ποσοστό θνησιμότητας στη Βραζιλία είναι υψηλότερο από άλλες δυτικές χώρες με προβλήματα γήρανσης των πληθυσμών τους, που έχουν επίσης πληγεί σφοδρά από την πανδημία.
Φωτογραφία: AP Photo
«Το ποσοστό θνησιμότητας στη Βραζιλία σοκάρει ακόμη περισσότερο επειδή ο πληθυσμός της είναι πολύ νεότερος σε σύγκριση με άλλες χώρες, όπως οι ευρωπαϊκές», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Βραζιλιάνικης Εταιρείας Λοιμωδών Νοσημάτων, Αλμπέρτο Τσεμπάμπο.
Η αύξηση των κρουσμάτων και των θανάτων στις δύο χώρες σημειώνεται σε μια περίοδο που επιταχύνονται οι εμβολιαστικές εκστρατείας μετά την αρχική καθυστέρηση, με την Ινδία να έχει χορηγήσει πάνω από 117 εκατ. δόσεις και τη Βραζιλία σχεδόν 33 εκατομμύρια, αν και τελευταία έχει εμβολιάσει αναλογικά μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της.
Ο παράγοντας της διασταυρούμενης ανοσίας
Μια άλλη θεωρία που επιχειρεί να εξηγήσει την απόκλιση στα ποσοστά θνησιμότητας από την πανδημία σε Βραζιλία και Ινδία εστιάζει στα διαφορετικά περιβάλλοντα και τη διαφορετική εμπειρία στην αντιμετώπιση άλλων νόσων.
Ορισμένοι επιστήμονες λένε ότι η ευρεία έκθεση πολιτών σε ένα φάσμα ασθενειών στην Ινδία τούς βοήθησε να αναπτύξουν φυσικές άμυνες κατά κορωνοϊών, όπως ο SARS-CoV-2. Ένας εξ αυτών, ο Σεχάρ Μάντε, επικεφαλής του Συμβουλίου Επιστημονικής και Βιομηχανικής Έρευνας σε μελέτη του υποθέτει ότι πολίτες από χώρες με χαμηλά στάνταρ υγιεινής έτειναν να αντιμετωπίζουν καλύτερα την Covid-19.
«Η υπόθεσή μας -πρόκειται αυστηρά για υπόθεση- είναι ότι επειδή οι πληθυσμοί μας εκτίθενται συνεχώς σε πολλά είδη παθογόνων, των ιών περιλαμβανομένων, το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν αντιδρά υπερβολικά σε οποιαδήποτε νέα παραλλαγή που μας έρχεται», δήλωσε.
Πολλοί ειδικοί αναγνωρίζουν ότι μπορεί να παίζουν ρόλο η γενετική ή η διασταυρούμενη ασυλία, καθώς άλλες χώρες της Νότιας Ασίας, όπως το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν, έχουν επίσης καταγράψει πολύ λιγότερους θανάτους σε σύγκριση με τη Βραζιλία. Μια πρόσθετη εξήγηση είναι ότι το 87% των Βραζιλιάνων ζουν σε αστικά περιβάλλοντα, ενώ τα δύο τρίτα των Ινδών σε αγροτικές περιοχές με περισσότερο χώρο και ο εξαερισμός ίσως να αποτελεί έναν ακόμη λόγο, σύμφωνα με τον Mukherjee.
Τα μεταλλαγμένα στελέχη
Πέραν όλων αυτών, στη Βραζιλία εντοπίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο μια από τις δυνητικά πλέον θανατηφόρες μεταλλάξεις του κορωνοϊού, η παραλλαγή P.1, η οποία, σύμφωνα με μελέτες, συγκαταλέγεται και στις πλέον λοιμογόνες μαζί με τη βρετανική και τη νοτιοαφρικανική.
«Η παραλλαγή P.1 εξαπλώθηκε σε πολλές πόλεις και πολιτείες της Βραζιλίας ταυτόχρονα, προκαλώντας κατάρρευση του συστήματος υγείας κι αυτό με τη σειρά του οδήγησε σε πολύ υψηλό ποσοστό θνησιμότητας», δήλωσε ο Τσεμπάμπο. Και με την έλλειψη πολιτικής ηγεσίας στην εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων, όπως τα lockdown, η Βραζιλία βρίσκεται σε μια «τέλεια καταιγίδα», που επιδεινώνει την υγειονομική κρίση, πρόσθεσε.
Η ραγδαία διασπορά της παραλλαγής P.1. στη Βραζιλία δεν επέτρεψε στο σύστημα υγείας της να ανασάνει, σε αντίθεση με το «διάλειμμα» μεταξύ των κυμάτων της πανδημίας τους τελευταίους μήνες του περασμένου χρόνου στην Ινδία, που έδωσε τα περιθώρια στα νοσοκομεία και τους υγειονομικούς να ανακάμψουν.
«Είμαστε πολύ καλύτερα προετοιμασμένοι κατά πολλούς τρόπους να αντιμετωπίσουμε αυτό το κύμα απ’ ό,τι προηγούμενα», δήλωσε η Σουνίτα Ρέντι, εκτελεστική διευθύντρια της Apollo Hospitals Enterprises Ltd.
Η Ινδία ενδεχομένως βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα νέο ξέσπασμα, υποκινούμενο από ένα νέο μεταλλαγμένο στέλεχος, αν και είναι δύσκολο να εξαχθεί τέτοιο συμπέρασμα, αφού έχει χαρτογραφήσει τη γονιδιακή αλληλουχία ποσοστού μικρότερου του 1% των θετικών κρουσμάτων της.
Ο παράγοντας του εφησυχασμού και το δεύτερο κύμα
Η ταχύτατη διασπορά και η ραγδαία αύξηση του ποσοστού των θανάτων στις δύο χώρες αποδόθηκε επίσης στην κακοδιαχείριση και την κόπωση από τη μάχη με την πανδημία.
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐχ Μπολσονάρου, σφοδρός πολέμιος των lockdown και χλευαστής της μάσκας, έχει συγκρουστεί με τοπικές κυβερνήσεις για τα περιοριστικά μέτρα.
Στην Ινδία, την ίδια ώρα, η σταθερή επί μήνες μείωση των κρουσμάτων από την κορύφωση του περασμένου Σεπτεμβρίου, σε συνδυασμό με την άρση περιορισμών αναφορικά με τις συναθροίσεις, ενθάρρυνε τον πληθυσμό να μειώσει την επαγρύπνηση, με πολλούς να αδιαφορούν για τους κινδύνους της πανδημίας, βλέποντας φίλους και συγγενείς τους με ήπια συμπτώματα να αναρρώνουν και πολιτικούς να αψηφούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα.
«Η Βραζιλία είναι μια πλήρης καταστροφή από την άποψη της πολιτικής ηγεσίας και η Ινδία έχει γίνει εφησυχασμένη χώρα μετά την αρχική μείωση των κρουσμάτων », δήλωσε ο Μαντουκάρ Πάι, επικεφαλής του τμήματος Επιδημιολογίας και Παγκόσμιας Υγείας του Πανεπιστημίου McGill του Μόντρεαλ.
Είναι νωρίς, βέβαια, για να πει κανείς αν η Ινδία θα συνεχίσει να αποφεύγει τη μοίρα της Βραζιλίας αναφορικά με τα ποσοστά των θανάτων από την πανδημία, αφού, μολονότι έχει επιβληθεί lockdown σε ορισμένες περιοχές της, διεξάγονται εκλογές σε πέντε κρατίδια, με χιλιάδες ψηφοφόρους να συρρέουν σε προεκλογικές συγκεντρώσεις, όπως και ινδουιστές προσκυνητές στις όχθες του Γάγγη αυτόν τον μήνα.
«Αμφότερες οι χώρες πρέπει να εντείνουν σημαντικά την εμβολιαστική κάλυψη των πληθυσμών τους και να εργαστούν σκληρότερα για την εφαρμογή άλλων μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας», είπε ο Πάι. «Αυτό που έχει σημασία είναι ότι κάθε χώρα πρέπει να εργαστεί πολύ πιο σκληρά για να περιορίσει την επιδημία», κατέληξε.