Με ένα χρονοδιάγραμμα που περιλαμβάνει πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για την αντιμετώπιση της πανδημίας από πλευράς ΕΕ, το 2021, το ευρωκοινοβούλιο επιχειρεί να σκιαγραφήσει και την ευρωπαϊκή διεθνή δράση μέχρι τώρα.
Η πανδημία επέφερε συντριπτικά υγειονομικά χτυπήματα σε παγκόσμιο επίπεδο. Φαινομενικά πανίσχυρα κράτη βρέθηκαν εκτεθειμένα με τα δημόσια συστήματα υγείας να αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες. Η ΕΕ από πολύ νωρίς επιχείρησε να διατηρήσει ένα ευνοϊκό περιβάλλον σχέσεων και επικοινωνίας με τους διεθνείς της εταίρους και συμμάχους. Το αφιερωματικό χρονοδιάγραμμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, τη διεθνή δράση της ΕΕ, εν μέσω της πανδημίας, για τη χρονιά που διανύουμε.
Το Μάρτιο έγινε η αρχή
Η διεθνής δράση της ΕΕ το 2021 εγκαινιάστηκε στις 27 Μαρτίου με την απόφαση αποστολής χιλιάδων δόσεων του εμβολίου στη Μολδαβία. Συγκεκριμένα η ΕΕ στήριξε την Ρουμανία στην αποστολή 50.400 δόσεων εμβολίου στην Μολδαβία. Αυτή η κίνηση προήλθε ως αποτέλεσμα έκκλησης βοήθειας από μεριάς της Μολδαβίας, μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Η ΕΕ ανέλαβε το 75% του κόστους μεταφοράς των δόσεων. Επίσης αποφασίστηκε παράλληλα ότι η Κομισιόν θα συντόνιζε και την μετακίνηση ιατρικών ειδών στη βόρεια Μακεδονία και το Μαυροβούνιο, προς αντιμετώπιση της πανδημίας.
Μήνας σταθμός ο Απρίλιος
Ο Απρίλιος ήταν μήνας σταθμός για την ευρωπαϊκή δράση με την ΕΕ να αποφασίζει για την παροχή βοήθειας σε διάφορα σημεία του κόσμου. Τα Δυτικά Βαλκάνια, στα πλαίσια και του ευρωπαϊκού σχεδίου διεύρυνσης υποδέχτηκαν την απόφαση παροχής 651.000 δόσεων του εμβολίου της Pfizer με ευθύνη της Αυστρίας. Και από το περασμένο έτος η ΕΕ έδωσε ιδιαίτερο βάρος στα Δυτικά Βαλκάνια, κινητοποιώντας ένα σημαντικό ποσό ύψους 3,3 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Το ίδιο διάστημα, η ΕΕ εγκαινίασε τη λεγόμενη ανθρωπιστική πρωτοβουλία χρηματοδότησης, ύψους 100 εκ. ευρώ, για να στηριχθεί η εμβολιαστική εκστρατεία σε χώρες τις Αφρικής. Αναγνωρίζοντας την ανάγκη επίτευξης ανοσίας στο μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού για να ξεπεραστεί η πανδημία και η ΕΕ διαπίστωσε ότι η Αφρική θα χρειαστεί σημαντική ώθηση και στήριξη στον εμβολιασμό. Παράλληλα, η αφρικανική ήπειρος αποτελεί παραδοσιακά περιοχή με στρατηγική, αξία στην οποία η ΕΕ διατηρεί σοβαρά ερείσματα, λόγω του ευρωπαϊκού αποικιοκρατικού παρελθόντος.
Ο Απρίλιος σηματοδοτήθηκε και από τις άμεσες ευρωπαϊκές ενέργειες βοήθειας στην Ινδία, η οποία αντιμετώπιζε ανεπιτυχώς σοβαρή έξαρση των κρουσμάτων. Η Ινδία πέραν του μεγάλου πληθυσμιακού της μεγέθους είναι και μία και από τις ισχυρότερες οικονομικά ανερχόμενες δυνάμεις, γεγονός που την έθετε στην κορυφή των χωρών που πρέπει να τραβήξουν μπροστά την παγκόσμια οικονομία. Η κατάσταση επέβαλλε την άμεση μεταφορά ιατρικών ειδών στη χώρα. Πάλι μέσω το Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, κράτη-μέλη ξεκίνησαν τη διαδικασία παροχής πλήθους ιατρικών ειδών στην Ινδία, που ασφυκτιούσε.
Ο Μάιος του επαναπατρισμού και της βοήθειας
Στο δρόμο που χάραξαν και οι προηγούμενοι, τώρα ήταν η στιγμή του Νεπάλ να ζητήσει ευρωπαϊκή βοήθεια το Μάιο. Η ανταπόκριση ήταν άμεση, με τις ευρωπαϊκές αρχές να διαπιστώνουν και την ανάγκη επαναπατρισμού Ευρωπαίων πολιτών που βρίσκονταν στη χώρα. Ισπανικό αεροσκάφος ανέλαβε την άμεση μεταφορά χιλιάδων ιατρικών ειδών, από χειρουργικές μάσκες μέχρι φιάλες οξυγόνου και για το ταξίδι της επιστροφής εξασφάλισε την επιβίβαση Ισπανών και άλλων πολιτών της ΕΕ. Από εκεί και πέρα συνεχίστηκε η αποστολή αναγκαίων ιατρικών ειδών από διάφορα κράτη-μέλη όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία και η Φινλανδία.
Αυτές οι ενέργειες είναι μόλις μερικές από τις πολλές διεθνείς δράσεις που έχει πραγματοποιήσει η ΕΕ με το ξέσπασμα της πανδημίας. Για πολλούς οι αιτίες που οδήγησαν σε αυτήν τη δράση βρίσκονται σε οικονομικούς, γεωπολιτικούς και ανθρωπιστικούς λόγους, αντίστοιχα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι αν δεν το έκανε η ΕΕ , θα το έκανε κάποια άλλη μεγάλη δύναμη όπως η Κίνα, η Ρωσία με αποτέλεσμα η Ένωση να στερηθεί του διεθνούς της κύρους. Άλλοι υποστηρίζουν ότι η ΕΕ καθοδηγείται πρώτα απ’ όλα από τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, οι οποίες επέβαλλαν την διεξαγωγή της ανθρωπιστικής εκστρατείας. Ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι η ΕΕ ακολουθεί το δόγμα που επιβάλλει την στήριξη σε διεθνές επίπεδο ώστε να σταθεροποιηθεί το γρηγορότερο δυνατό η κατάσταση για να μπει η παγκοσμιοποιημένη και αλληλεξαρτώμενη οικονομία σε διαδικασία ανάκαμψης.