Ολιγάρχες και ζάπλουτοι επιχειρηματίες στην Ουκρανία εγκατέλειψαν τα τελευταία 24ωρα την πατρίδα τους, φοβούμενοι ρωσική εισβολή εν μέσω κλιμάκωσης των εντάσεων με τη Μόσχα.
Τουλάχιστον 20 ναυλωμένες πτήσεις αναχώρησαν την Κυριακή από το Κίεβο, περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη μέρα την τελευταία εξαετία, σύμφωνα με την εφημερίδα Ukrainskaya Pravda. Μεταξύ των ολιγαρχών που έκαναν με τη φυγή τους επίδειξη... υψηλού πατριωτικού αισθήματος ήταν οι δύο πλουσιότεροι άνθρωποι στην Ουκρανία: ο μιντιάρχης δισεκατομμυριούχος Βίκτορ Πιντσούκ και ο «άρχοντας του άνθρακα και του Ντονμπάς», Ρινάτ Αχμέτοφ, ιδιοκτήτης της ποδοσφαιρικής ομάδας Σαχτάρ, που διαθέτει μια βίλα-καταφύγιο στη Ζυρίχη.
Όμως και άλλοι μεγαλοεπιχειρηματίες εγκατέλειψαν την Ουκρανία, όπως ο εφοπλιστής Αντρέι Στάβνιτσερ, ο πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομάδας Μέταλιστ, Ολεξάντρ Γιαροσλάβσκι, ο Βαντίμ Νεστερένκο, ο Βαντίμ Νιβίνσκι που δραστηριοποιείται στον τομέα του χάλυβα, αλλά και ο δισεκατομμυριούχος Ιγκόρ Αμπράμοβιτς, βουλευτής φιλορωσικού αντιπολιτευόμενου κόμματος, ο οποίος ναύλωσε αεροσκάφος για μέλη του κόμματος και τις οικογένειές τους και πέταξαν στη Βιέννη. Οι πληροφορίες για το κύμα φυγής των ολιγαρχών, που είχε ξεκινήσει εδώ και δύο εβδομάδες και κορυφώθηκε κατά τα φαινόμενα το Σαββατοκύριακο, προκάλεσαν την αντίδραση του προέδρου της Ουκρανίας, Βολόντιμρ Ζελένσκι, ο οποίος επιχείρησε με μελοδραματικούς τόνους στο διάγγελμά του τη Δευτέρα να πείσει τους φυγάδες να γυρίσουν στα πάτρια εδάφη -με πενιχρά αποτελέσματα.
Πάντως κάποιοι από τους ολιγάρχες -που κατονομάζονται ως φυγάδες στα ρεπορτάζ ουκρανικών ΜΜΕ- έχουν διαψεύσει στο μεταξύ ότι εγκατέλειψαν τη χώρα, με τον Στάβνιτσερ να λέει ότι απλώς αναχώρησε για επαγγελματικό ταξίδι και θα γυρίσει σε λίγες μέρες. Ο επιχειρηματίας και πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ουκρανίας, Μπορίς Κολέσνικοφ, του οποίου το αεροσκάφος αναχώρησε την Κυριακή από το Κίεβο, είπε ότι το αεροπλάνο του πήγε απλώς στην Πράγα για επισκευή και ότι ίδιος παραμένει στην Ουκρανία.
Στο σταυρόνημα του Ζελένσκι οι ολιγάρχες της Ουκρανίας
Οι ολιγάρχες έχουν μπει από καιρό στο σταυρόνημα του προέδρου της Ουκρανίας, που τους θεωρεί απειλή για την κυριαρχία της χώρας. Ο πρώην κωμικός, που είχε δεσμευτεί στην προεκλογική του καμπάνια το 2019 να ανακτήσει την εξουσία από τους μεγαλοεπιχειρηματίες στην πρώην σοβιετική δημοκρατία, έχει εντείνει την πίεση στους ολιγάρχες αφότου η Ρωσία άρχισε να παρατάσσει μεγάλες δυνάμεις στη μεθόριο τον Νοέμβριο.
Οι επιχειρηματίες με τη μεγαλύτερη επιρροή της Ουκρανίας έχουν λιγότερους από τρεις μήνες πλέον στη διάθεσή τους για να ξεφορτωθούν περιουσιακά στοιχεία που τους χαρακτηρίζουν ως ολιγάρχες βάσει νόμου που ψηφίστηκε πέρυσι.
«Είναι σαν να παίζεις σκάκι εναντίον πολλών αντιπάλων ταυτόχρονα», είπε ο Βολόντιμρ Φεζένκο, επικεφαλής του ερευνητικού ινστιτούτου Penta στο Κίεβο. «Είναι μια ιδιαιτερότητα της πολιτικής της Ουκρανίας. Εδώ οι εξωτερικές απειλές δεν αποσπούν ποτέ την προσοχή της κυβέρνησης από την καταπολέμηση των εσωτερικών αντιπάλων». Ο νόμος του Σεπτεμβρίου επιτρέπει στο Συμβούλιο Εθνικής Άμυνας και Ασφάλειας να χαρακτηρίζει κάποιον «ολιγάρχη» χρησιμοποιώντας τρία από τέσσερα κριτήρια: τη συμμετοχή του στη δημόσια ζωή, το επίπεδο επιρροής στα ΜΜΕ, την ιδιοκτησία ή τον έλεγχο εταιρείας με μονοπώλιο και εφόσον τα περιουσιακά του στοιχεία υπερβαίνουν τα 2,4 δισ. του ουκρανικού νομίσματος, δηλαδή τα 85 εκατ. δολάρια. Όσοι χαρακτηριστούν «ολιγάρχες» θα υποχρεωθούν να αποκαλύψουν τα περιουσιακά τους στοιχεία και θα τους απαγορευτεί να χρηματοδοτούν κόμματα, να κατέχουν κυβερνητικές θέσεις και να συμμετέχουν σε ιδιωτικοποιήσεις.