«Τρέχει» ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, για να αποδεσμευτεί το «χρυσό» πακέτο των 7,5 δισ. ευρώ από τους κοινοτικούς πόρους, αλλά παραμένει ερωτηματικό αν θα πείσει την Ευρώπη.
Ένα πακέτο δισεκατομμυρίων ευρώ σε εκκρεμότητα σε μια κρίσιμη για την οικονομία στιγμή: για την απεμπλοκή της εκταμίευσης των ευρωπαϊκών πόρων, η Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν υποσχέθηκε μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς χωρίς να πείθει τους ειδικούς.
«Είναι πολύ αργά» λέει εκπρόσωπος της ΜΚΟ «Διεθνής Διαφάνεια»
Οι πρώτες τροπολογίες παρουσιάστηκαν χθες στο Κοινοβούλιο πριν από μια σειρά νόμων που θα παρουσιαστούν την Παρασκευή επί συνόλου 17 μέτρων-κλειδιών.
Στόχος τους είναι η επανόρθωση των «ανωμαλιών» και των «ελαττωμάτων» που καταγγέλλονται από τις Βρυξέλλες στις διαδικασίες των δημοσίων συμβάσεων έργου και πρόληψης της σύγκρουσης συμφερόντων.
Μια «ανεξάρτητη αρχή» θα συγκροτηθεί για να ελέγξει καλύτερα τη χρησιμοποίηση των πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Λίγες ημέρες μετά την ψήφιση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της εισήγησης που κρίνει ότι η Ουγγαρία δεν είναι πλέον πραγματική δημοκρατία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την Κυριακή την παρακράτηση 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, αφήνοντας ωστόσο ανοικτή την πόρτα για διευθέτηση της σύγκρουσης.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τον Προϋπολογισμό Γιοχάνες Χαν δήλωσε ότι οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις «μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα», δίνοντας προθεσμία λίγων εβδομάδων στη Βουδαπέστη.
Όμως, η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Διαφάνεια, η οποία κατατάσσει την Ουγγαρία στην προτελευταία θέση ως προς τη διαφθορά, εμφανίζεται «επιφυλακτική», σύμφωνα με τον Μίκλος Λιγκέτι, υπεύθυνο νομικών υποθέσεων της οργάνωσης.
Από την επιστροφή του στην εξουσία το 2010, ο εθνικιστής λαϊκιστής πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έχει στήσει το δίκτυό του: «σημαντικοί τομείς της οικονομίας όπως οι κατασκευές, ο τραπεζικός τομέας και οι τηλεπικοινωνίες μοιράστηκαν σε ολιγάρχες ή πρόσωπα προσκείμενα στην ουγγρική εξουσία», εξηγεί ο Μίκλος Λιγκέτι.
«Έπειτα από σχεδόν 13 χρόνια καθεστώτος Ορμπάν, δεν έχουμε πλέον δημοκρατικούς ελέγχους σε λειτουργία. Το σύστημα είναι διεστραμμένο (...) και δεν είναι δυνατή η απαλλαγή από την ενδημική διαφθορά με την απλή υιοθέτηση αυστηρότερων κανόνων... Είναι πολύ αργά».
«Ο Όρμπαν δεν αντέχει εις βάθος έλεγχο»
Ο οικονομολόγος Πέτερ Άκος Μποντ, καθηγητής του Πανεπιστημίου Corvinus της Βουδαπέστης, εκφράζει επίσης αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των νομοθετικών μέτρων. Ο κ. Όρμπαν «δεν αντέχει έναν εις βάθος έλεγχο. Υπερβολικά πολλοί γνωστοί και προσωπικοί του φίλοι είναι ενεχόμενοι», λέει.
Οι νομοθετικές παρεμβάσεις θα είναι αρκετές για να πείσουν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο;
Η Κομισιόν έχει στείλει το μπαλάκι στο γήπεδο του Συμβουλίου, λέει η Εουλάλια Ρούμπιο, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ζαν Ντελόρ.
Η απόφαση για τα κοινοτικά κονδύλια στην Ουγγαρία θα ληφθεί σε Σύνοδο Κορυφής σε τρεις μήνες
Σε τρεις μήνες, οι 26 εταίροι της Ουγγαρίας θα πρέπει να λάβουν απόφαση με ειδική πλειοψηφία, κάτι που δεν διευκολύνει την κατάσταση, λέει, την ώρα που η Πολωνία είναι αντίθετη με τη στέρηση των ευρωπαϊκών πόρων από τη σύμμαχό της, καθώς μάλιστα και η Βαρσοβία βρίσκεται σε σύγκρουση με τις Βρυξέλλες για την παραβίαση του κράτους δικαίου.
Αν και η εν γένει πολιτική της Ουγγαρίας προκαλεί αγανάκτηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη-μέλη θα προσέξουν «να μη λάβουν μια απόφαση που θα είχε σημαντικές συνέπειες για τον πληθυσμό», εκτιμά η Εουλάλια Ρούμπιο.
Επιπλέον, δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν τη Βουδαπέστη, η οποία «διαθέτει δικαίωμα βέτο σε μια σειρά θεμάτων και μπορεί να ζημιώσει άλλες διαπραγματεύσεις», κυρίως εκείνες που έχουν σχέση με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Πέραν του μηχανισμού αιρεσιμότητας που συνδέεται με το κράτος δικαίου, υπάρχει το θέμα των σχεδίου ανάκαμψης μετά την πανδημία (5,8 δισεκατομμύρια ευρώ). Η Ουγγαρία είναι η μόνη χώρα που δεν έχει λάβει την έγκριση της Κομισιόν για την αποδέσμευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για τους ίδιους λόγους.
Πλήττεται η Ουγγαρία από το ράλι ανατιμήσεων στην ενέργεια -«Τα κρατικά ταμεία είναι άδεια»
Πριν από την επανεκλογή του, ο Βίκτορ Όρμπαν διαβεβαίωνε ότι δεν έχει ανάγκη τα χρήματα της Ένωσης. Αλλά, έκτοτε, η οικονομική κατάσταση έχει επιδεινωθεί στη χώρα αυτή με πληθυσμό 10 εκατομμυρίων κατοίκων, λόγω της εκτόξευσης των τιμών της ενέργειας που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Με τον πληθωρισμό στο υψηλότερο σημείο εδώ και 25 χρόνια και τη δραματική πτώση του φιορινιού, η Ουγγαρία έχει απελπιστική ανάγκη των ευρωπαϊκών πόρων, λέει ο Άκος Μποντ, πρώην κυβερνήτης της κεντρικής τράπεζας.
Αν οι οίκοι υποβαθμίσουν την αξιολόγησή τους, «υπάρχει κίνδυνος διαφυγής κεφαλαίων και νέας υποτίμησης του νομίσματος», προειδοποιεί.
Έμποροι, εκπαιδευτικοί... η δυσαρέσκεια αυξάνεται και ο χειμώνας που πλησιάζει απειλεί με εκτίναξη των λογαριασμών.
«Το θέμα δεν είναι αν θα λάβουμε τις επιδοτήσεις της ΕΕ, αλλά πότε», συνοψίζει η ευρωβουλευτής Άννα Ντόνατ, του μικρού φιλελεύθερου κόμματος Momentum.
«Τα κρατικά ταμεία είναι άδεια, η κατάσταση είναι σοβαρή», λέει καταγγέλλοντας μια καταστροφική διαχείριση της Βουδαπέστης.