Ενθουσιώδη υποδοχή επιφύλαξαν τα μέλη και οι οπαδοί του SPD χθες βράδυ στον Όλαφ Σολτς, όταν εμφανίστηκε στο αρχηγείο του κόμματος στο Βερολίνο, τον άνθρωπο που μέχρι πρότινος ορισμένα ΜΜΕ αποκαλούσαν σκωπτικά «Σολτσομάτ» επειδή με τη μονότονη επανάληψη στερεότυπων φράσεων έδινε την εντύπωση αυτοματοποιημένης μηχανής.
Οι πανηγυρισμοί, τα εγκώμια στο πρόσωπό του και το μεγάλο «Ευχαριστώ» στα πλακάτ που κρατούσαν στα χέρια τους ήταν κάτι παραπάνω από δικαιολογημένα για τον άνθρωπο που κατάφερε αυτό που ουδείς θεωρούσε εφικτό μέχρι πριν από μερικούς μήνες, να βγάλει δηλαδή το SPD από τα δημοσκοπικά τάρταρα του 15% της περασμένης άνοιξης και να το επαναφέρει στην κορυφή.
«Ένας ήρωας ονόματι Σολτς», έγραψε η Sueddeutsche Zeitung, παρατηρώντας ότι «πολλοί ψηφοφόροι δεν ψήφισαν τους Σοσιαλδημοκράτες αλλά τον υποψήφιο καγκελάριο Όλαφ Σολτς. Αλλά με τη νίκη αυτή του SPD δεν άνοιξε ακόμη για τον Σολτς η πόρτα για την καγκελαρία, αφού μετά τις επώδυνες και πιθανώς πολύμηνες διαβουλεύσεις για τον κυβερνητικό συνασπισμό θα φανεί ποιος θα κυβερνήσει την επόμενη τετραετία τη Γερμανία. Και δεν είναι μόνον οι Σοσιαλδημοκράτες, αλλά και τα δύο κόμματα της Χριστιανικής Ένωσης που θα μπορούσαν να συμπήξουν συμμαχία με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους, Ωστόσο, οι Σοσιαλδημοκράτες προσέρχονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με ανεβασμένο το ηθικό και την αίσθηση ότι ήδη έχουν καταφέρει πολλά.
Οι Σοσιαλδημοκράτες οφείλουν ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στον Σολτς
Στη διάρκεια της προεκλογικής καμπάνιας, το SPD εστίασε γύρω από τον υποψήφιο καγκελάριό του, η μορφή του οποίου κυριαρχούσε στις αφίσες, όπως και στο βήμα των προεκλογικών συγκεντρώσεων, αλλά και στις τρεις τηλεμαχίες με τους αντιπάλους του, που κέρδισε άνετα. «Κάνει τη δουλειά και το μπορεί», έστελναν το μήνυμα οι Σοσιαλδημοκράτες για τον Σολτς.
Η εικόνα που εξέπεμπαν για τον Σολτς ήταν μιας πολιτικής προσωπικότητας με πλούσια κυβερνητική εμπειρία, ενός φυσικού διαδόχου της Άνγκελα Μέρκελ.
Από το 2018 ο Σολτς ανέλαβε το τιμόνι του υπουργείου Οικονομικών και ήταν ταυτόχρονα αντικαγκελάριος, θέσεις που θα διατηρήσει μέχρι τον σχηματισμό της επόμενης γερμανικής κυβέρνησης.
Υποψήφιος καγκελάριος ενός κόμματος που δεν τον ήθελε για πρόεδρό του
Ο Σολτς είχε διεκδικήσει το 2019 τα ηνία των Σοσιαλδημοκρατών, αλλά στην εσωκομματική ψηφοφορία έχασε τη μάχη απέναντι στο δίδυμο Σάσκια Έσκεν και Νόρμπερτ Βάλτερ Μπόργιανς, που είχαν υποσχεθεί να στρίψουν το τιμόνι του SPD προς τα αριστερά.
Ο Σολτς θεωρείτο πάντα ότι ανήκε στη συντηρητική πτέρυγα του κόμματος και αυτός ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που αιφνιδίασε κοινή γνώμη, ΜΜΕ και πολιτικούς παρατηρητές στη Γερμανία η ανάθεση του χρίσματος του υποψήφιου καγκελαρίου στο πρόσωπό του, τον Αύγουστο του 2020.
Το SPD επέλεξε ως υποψήφιο καγκελάριο τον άνθρωπο που προηγουμένως είχε απορρίψει ως πρόεδρό του! «Συνεργαζόμαστε πολύ στενά και αρμονικά», σχολίασε ο ίδιος την απόφαση εκείνη. «Μετά την εκλογή της προεδρίας του κόμματος αρχίσαμε να συνεργαζόμαστε στενά κι έτσι αναπτύξαμε μια σχέση εμπιστοσύνης, που μου έδωσε την αίσθηση ότι κάποια στιγμή θα με πρότειναν ως υποψήφιο και την ίδια αίσθηση είχαν κι εκείνοι», πρόσθεσε. Μια δήλωση που δείχνει πώς αντιμετωπίζει ο Σολτς τις κρίσεις: αποφασιστικά, με επιμονή, χωρίς να πετά λευκή πετσέτα, με αυτοπεποίθηση. Στη μακρά πολιτική του σταδιοδρομία γνώρισε πολλές κρίσεις, αλλά καμιά δεν κατάφερε να τον βγάλει από τον δρόμο του.
Ο νηφάλιος και ρεαλιστής Σολτς
Αλλά ούτε η έφοδος των εισαγγελέων στο υπουργείο του για το σκάνδαλο Wirecard άγγιξε τον Σολτς, που κλήθηκε να καταθέσει και στην αρμόδια επιτροπή της γερμανικής Βουλής. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο κατάφερε να αποκρούσει τα βέλη των αντιπάλων του στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
Στη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, ο Σολτς, ως υπουργός Οικονομικών, ήταν αρμόδιος για τη διανομή βοήθειας δισεκατομμυρίων σε πληττόμενους πολίτες και επιχειρήσεις και το εκμεταλλεύτηκε για την προβολή του.
«Αυτό το μπαζούκα χρειάζεται για να γίνει η δουλειά», είχε πει στη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης. «Βάζουμε στο τραπέζι όλα μας τα όπλα για να δείξουμε ότι είμαστε αρκετά ισχυροί ώστε να ξεπεράσουμε όποια οικονομική πρόκληση δημιουργήσει αυτό το θέμα». Η Γερμανία μπορεί να αντέξει οικονομικά την πανδημία, είναι έκτοτε το σύνθημά του.
Μέχρι τα τέλη του 2022, η χώρα θα έχει δανειστεί 400 δισ. ευρώ, αλλά ο Σολτς υποσχέθηκε ότι τα χρέη αυτά θα εξοφληθούν. «Ουδείς να φοβάται, τα καταφέραμε άλλη μια φορά με την κρίση του 2008-2009 και θα τα καταφέρουμε και πάλι μέσα σε δέκα χρόνια».
Παρόμοια επιχειρήματα επιστράτευσε ο Σολτς και για την προστασία του κλίματος. Οι Πράσινοι, είπε, έχουν κάποιες καλές ιδέες, αλλά μόνο με το SPD θα μπορέσουν να τις υλοποιήσουν.
Όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική, το σύνθημά του είναι η συνέχεια. Υπό την ηγεσία του η Γερμανία, είπε στην καμπάνια, θα πιέσει για μια «ισχυρή, κυρίαρχη Ευρώπη, που θα μιλά με μια φωνή, ειδάλλως δεν θα παίζουμε κανέναν ρόλο».
Με δέκα δισ. κατοίκους στον πλανήτη σύντομα, θα υπάρχουν μελλοντικά «πολλές δυνάμεις, όχι μόνον η Κίνα, οι ΗΠΑ και η Ρωσία», αλλά και ασιατικές χώρες. Ο Σολτς τάσσεται αναφανδόν υπέρ της συνεργασίας με τις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ.
Η έλλειψη χαρίσματος
Οι ψηφοφόροι φαίνεται ότι πείστηκαν από τη συνθηματολογία του Σολτς, αφού σε καιρούς ανασφάλειας ο ρεαλισμός μετρά περισσότερο από το προσωπικό χάρισμα, που ο Σοσιαλδημοκράτης πολιτικός γνωρίζει ότι δεν διαθέτει. Εσωστρεφής, σπάνια εκδηλώνει τα συναισθήματά του και ακόμη κι όταν είναι ενθουσιασμένος δείχνει την αυτοσυγκράτηση ενός Βρετανού μπάτλερ, όπως σχολιάζει η DW. Μολαταύτα στην προεκλογική εκστρατεία του προσπάθησε να δείξει ένα πιο φιλικό πρόσωπο, να προσεγγίσει τους πολίτες, να αποφύγει -αν και όχι πάντοτε – τις χαρακτηριστικές του γκριμάτσες.
Αλλά και στο SPD ο εσωστρεφής, στοχοπροσηλωμένος, ρεαλιστής πολιτικός από το Αμβούργο, που λέει μόνον όσα είναι απολύτως αναγκαία, δεν έβρισκε όλα τα προηγούμενα χρόνια πολλούς να τον στηρίξουν. Όποτε διεκδικούσε κομματικά πόστα, συνήθως έσπαγε τα μούτρα του, αλλά κατάφερε με πείσμα και επιμονή, αθόρυβα και αποτελεσματικά να ανελιχθεί πολιτικά.
Από επικριτής του καπιταλισμού υπουργός Οικονομικών
Στη διάρκεια αυτής της διαδρομής ο Σολτς είχε κάνει μια αξιοσημείωτη πολιτική στροφή. Ως αντιπρόεδρος της νεολαίας των Σοσιαλδημοκρατών τη δεκαετία του 1980 ήταν σφόδρα αντίθετος με την «καπιταλιστική οικονομία», αλλά μεσα από τη δουλειά του ως δικηγόρος ειδικευμένος στο Εργατικό Δίκαιο με δικό του γραφείο στο Αμβούργο έμαθε πολλά για το πως λειτουργεί η οικονομία και ο κόσμος του επιχειρείν.
Ο Σολτς πέρασε από τα πόστα του ΓΓ του SPD, του υπουργού Εργασίας σε ομοσπονδιακό επίπεδο, του γερουσιαστή και δημάρχου του Αμβούργου, προτού αναλάβει προ τριετίας το υπουργείο Οικονομικών. Ως καγκελάριος θα ήθελε, όπως έχει ξεκαθαρίσει, να συνεργαστεί με τους Πράσινους και με τους Φιλελεύθερους, στους οποίους όμως κλείνει το μάτι και η κεντροδεξιά. Ποιος θα κερδίσει τελικά στην κούρσα αυτή και κατά πόσον ο Σολτς θα παραλάβει τη σκυτάλη της καγκελαρίας από τη Μέρκελ θα δείξουν οι επόμενες εβδομάδες - ίσως και μήνες…