Κατά 50% συχνότερες αναμένεται να είναι τα επόμενα χρόνια μέχρι και το τέλος του αιώνα που διανύουμε οι ακραίες πυρκαγιές, σύμφωνα με νέα έκθεση του ΟΗΕ.
Η έκθεση διαπιστώνει ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος στην Αρκτική και σε άλλες περιοχές που μέχρι σήμερα δεν είχαν επηρεαστεί από πυρκαγιές.
Αρχικά, διευκρινίζεται ότι οι επιστήμονες ορίζουν τις ακραίες πυρκαγιές ως ασυνήθιστα έκτακτες και εκτεταμένες φωτιές που συμβαίνουν περίπου μία φορά στα εκατό χρόνια. Υποστηρίζουν, ωστόσο, ότι η αύξηση της θερμοκρασίας και οι αλλαγές στον τρόπο που χρησιμοποιούμε τη γη θα οδηγήσουν στην αύξησή τους.
Η νέα μελέτη αναδεικνύει την ανάγκη για μια ριζική ανακατανομή των οικονομικών πόρων και τη μετάβασή τους από την καταπολέμηση των πυρκαγιών στην πρόληψη.
Ανατροπή στις περιοχές εκδήλωσης των πυρκαγιών
Οι επιστήμονες από το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) αναφέρουν ότι οι μεγάλες πυρκαγιές που καίνε για εβδομάδες έχουν όλο και πιο αυξημένες θερμοκρασίες στο εσωτερικό τους και καίνε για περισσότερο σε πολλά μέρη του πλανήτη όπου πάντα εκδηλώνονταν πυρκαγιές.
Πλέον, όμως, αρχίζουν να εκδηλώνονται και σε απομακρυσμένες περιοχές του βορρά, σε ξηρoύς τυρφώνες (είδη βάλτων) και σε περιοχές όπου λιώνουν οι πάγοι.
Αυτή η τελευταία μελέτη αναφέρει πως θα υπάρξει μια παγκόσμια αύξηση των ακραίων πυρκαγιών έως και κατά 14% έως το 2030, σε σύγκριση με τον αριθμό που καταγράφηκε το 2010-2020. Η αύξηση θα μπορούσε να φτάσει το 30% έως το 2050 και το 50% μέχρι το τέλος του αιώνα.
«Η ανάλυση βασίστηκε στον ορισμό της καταστροφικής πυρκαγιάς που θα εμφανιζόταν μία φορά κάθε 100 χρόνια, επομένως είναι ένα συμβάν πυρκαγιάς πολύ χαμηλής συχνότητας», δήλωσε ο Δρ. Άντριου Σάλιβαν από τον Οργανισμό Επιστημονικής και Βιομηχανικής Έρευνας (CSIRO) στην Καμπέρα της Αυστραλίας.
«Το αποτέλεσμα ήταν ότι η πιθανότητα για τέτοιου είδους πυρκαγιά θα αυξανόταν κατά 1,3 έως 1,5 φορές, με βάση την παγκόσμια ανάλυση της συχνότητας πυρκαγιάς». Μάλιστα, τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια στα σενάρια είτε χαμηλών είτε υψηλών εκπομπών άνθρακα.
Διαφορετική η ακραία πυρκαγιά στην Αρκτική από αυτή στην Καλιφόρνια
Η μελέτη ορίζει τις ακραίες πυρκαγιές ως πυρκαγιές που είναι έκτακτες ή ασυνήθιστες, αλλά αυτός ο ορισμός μπορεί να διαφέρει σημαντικά ανάλογα με την τοποθεσία.
«Για παράδειγμα, μια πυρκαγιά ενός τυρφώνα στην Αρκτική εξαπλώνεται με εκατοστά την ώρα. Δεν είναι απαραίτητα μια μαινόμενη κόλαση, αλλά είναι ασυνήθιστη και εξαπλώνεται σε τεράστιες περιοχές επειδή δεν υπάρχει κανείς να κάνει κάτι γι 'αυτό», σημειώνει χαρακτηριστικά ο Δρ. Σάλιβαν.
«Μια πυρκαγιά όπως αυτή στους τυρφώνες είναι μια ακραία πυρκαγιά, αλλά δεν είναι αυτό που θα φανταζόμασταν ως ακραία φωτιά αν ζούσαμε στην Καλιφόρνια», συμπληρώνει ο ειδικός.
Και παρόλο που η μελέτη κάνει μόνο προβλέψεις για ακραία γεγονότα, οι συγγραφείς πιστεύουν ότι τα μικρότερα περιστατικά πυρκαγιάς θα αυξηθούν εξίσου, καθώς αλλάζει η χρήση γης και αυξάνονται οι πληθυσμοί. Αυτό θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή, καθώς η επιπλέον καύση θα αυξήσει την ποσότητα του άνθρακα που εκπέμπεται στην ατμόσφαιρα.
Αλλά η αλλαγή στη συχνότητα θα ποικίλλει ανάλογα με διάφορους τοπικούς παράγοντες. Ως εκ τούτου, ο κόσμος είναι πιθανό να γίνει μάρτυρας περισσότερων πυρκαγιών σε περιοχές της Αρκτικής, επειδή η κλιματική αλλαγή έχει τόσο μεγάλο αντίκτυπο στην περιοχή.
Ωστόσο, στην Αφρική, όπου συμβαίνουν περίπου τα δύο τρίτα των παγκόσμιων πυρκαγιών αυτή τη στιγμή, είναι πιθανό να υπάρξουν λιγότερες πυρκαγιές τις επόμενες δεκαετίες, καθώς ο αυξανόμενος πληθυσμός καθαρίζει τις δασικές εκτάσεις για χρήση τους ως γεωργική γη.
«Στην Αφρική, ο αριθμός των πυρκαγιών μειώνεται, λόγω της αλλαγής στη χρήση γης και της εντατικοποίησης της γεωργίας. Το ποσοστό της καμένης γης μας στην πραγματικότητα μειώνεται και οι πυρκαγιές γίνονται όλο και μικρότερες, λόγω της μείωσης του φορτίου καυσίμου», δήλωσε ο Δρ. Γκλίνις Χάμφρεϊ από το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν.
Αλλαγή στη διαχείριση των δαπανών για τις πυρκαγιές
Οι συγγραφείς καλούν τις κυβερνήσεις να αλλάξουν το μοντέλο δαπανών τους για μεγάλες πυρκαγιές. Σύμφωνα με τη μελέτη, αυτήν τη στιγμή ο σχεδιασμός και η πρόληψη λαμβάνουν λιγότερο από το 1% της χρηματοδότησης, ενώ η πυρόσβεση υπερβαίνει το μισό του διαθέσιμου προϋπολογισμού.
Πολλές κυβερνήσεις έχουν πρόθεση να δαπανήσουν περισσότερα για τον σχεδιασμό και την πρόληψη, αλλά η πραγματικότητα τελικά είναι διαφορετική.
«Πρέπει να επενδύσουμε περισσότερο στην πρόληψη των πυρκαγιών, στην πλήρη διαχείριση, καθώς και στο να επιτρέψουμε στις πυρκαγιές να εκπληρώσουν τον οικολογικό τους ρόλο», δήλωσε ο Paulo Fernandes, ένας από τους συντάκτες της έκθεσης και καθηγητής στο Universidade de Trás-os-Montes e Alto Douro στην Πορτογαλία.
«Αλλά τότε, όταν η φωτιά αρχίσει να καίει τα πάντα, η απάντησή τους θα είναι να παρεκκλίνουν από την πολιτική που υποτίθεται ότι ισχύει. Μπορεί να λένε πολλά, αλλά όταν αρχίζει η δράση βάζουν τα χρήματα πάντα στην ίδια θέση, στην πυρόσβεση», καταλήγει ο καθηγητής.