Ο Ουκρανός συγγραφέας Αντρέι Κούρκοβ, 63 ετών, δημιουργός best seller που έχουν μεταφραστεί σε όλο τον κόσμο («Ο Πιγκουίνος ή Οι γκρίζες μέλισσες», «Ο καθημερινός μας πόλεμος») και σχολιαστής του πολέμου που καθιερώθηκε ως φωνή της Ουκρανίας στο εξωτερικό, σε συνέντευξή του στη Le Monde εκτιμά ότι μια ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία ή κατάπαυση του πυρός δεν θα σημάνει και το τέλος της διένεξης.
Τα σημαντικότερα αποσπάσματα της συνέντευξής του:
«Τα τρία χρόνια του πολέμου είναι τα τραγικότερα για την ανεξάρτητη Ουκρανία. Είναι η δεύτερη φορά στην ιστορία της που η ίδια η ύπαρξη της χώρας αμφισβητείται από τη Ρωσία, με τον ίδιο βίαιο τρόπο όπως και κατά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας. Η διαφορά είναι πως αυτή τη φορά η Ουκρανία είναι πιο ενωμένη και δυνατή και ο κόσμος υποστηρίζει την ανεξαρτησία της», αναφέρει.
«Αυτός ο πόλεμος άλλαξε τα πάντα στη ζωή μου. Τα υλικά πράγματα δεν έχουν αξία πλέον. Αισθάνομαι σαν νομάδας. Νιώθω σπίτι μου, εδώ στο Κίεβο, αλλά όλα όσα κατέχω ανήκουν στον πόλεμο, στο άγνωστο. Σχεδόν όλα τα κείμενά μου αφορούν στον πόλεμο, όπως και όλες μου οι σκέψεις. Έχασα ένα μέρος από το χιούμορ μου. Δέχτηκα την ύπαρξη της βίας μεταξύ των ανθρώπων σαν κάτι φυσικό. Το επόμενο μυθιστόρημά μου περιέχει, για παράδειγμα, μια σκηνή τόσο βίαιη που δεν θα μπορούσα να την είχα γράψει πριν τον πόλεμο, χωρίς τον πόλεμο. Πριν απέφευγα να χρησιμοποιήσω βία στα κείμενά μου, το εύρισκα δυσάρεστο και απαράδεκτο. Τώρα η βία είναι αποδεκτή στη λογοτεχνία».
«Οι άνθρωποι στην Ουκρανία δεν είναι πλέον τόσο στέρεοι, όσο στην αρχή του πολέμου. Το πνεύμα της αντίστασης εξακολουθεί να υπάρχει, αλλά οι Ουκρανοί κουράστηκαν, έγιναν ευάλωτοι. Ορισμένοι πλέον αναζητούν τον εχθρό στο εσωτερικό, όχι στο μέτωπο του πολέμου. Η Ρωσία συμμετέχει σε αυτόν τον διχασμό, με καμπάνιες παραπληροφόρησης. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι πιο δραστήριοι λογαριασμοί για τον πόλεμο είναι ψεύτικοι, είναι ρωσικοί».
«Στην αρχή του πολέμου οι περισσότεροι Ουκρανοί σκέφτονταν μόνο την επιβίωσή τους. Συμπεριφέρονταν σαν ιδιοκτήτες της χώρας: αν ανήκεις σε μια γη και η αυτή η γη σου ανήκει, πρέπει να την υπερασπιστείς. Πλέον δεν υπάρχουν ούτε εθελοντές για να πολεμήσουν. Για πολλούς τελείωσε η πίστη σε ένα happy end. Aπέναντι σε μια Ρωσία που συνεχίζει να επιτίθεται και να στέλνει όλο και περισσότερους στρατιώτες, πολλοί πιστεύουν πλέον ότι δεν μπορούμε να κερδίσουμε τον πόλεμο».
«Ο Πούτιν δεν θα μπορούσε να αποδεχθεί την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, η Ρωσία μετά τον Πούτιν, ίσως. Αυτός είναι ο τελευταίος πόλεμος του Πούτιν και δεν μπορεί να τον χάσει. Πιστεύω ότι υποφέρει πολύ από την απουσία μιας νίκης».
«Νίκη για μένα θα ήταν η Ουκρανία να παραμείνει ανεξάρτητη. Δεν έχει τα μέσα αυτή τη στιγμή για να απελευθερώσει όλα τα κατεχόμενα ή προσαρτώμενα εδάφη, αλλά δεν μπορεί να αποδεχθεί ούτε να νομιμοποιήσει μια αλλαγή συνόρων. Αν υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία ή κατάπαυση του πυρός, θα γίνει με προσωρινούς όρους, δεν θα σηματοδοτεί το τέλος του πολέμου. Θα λειτουργούσε μόνο ως την επόμενη συμφωνία ή ως τον επόμενο πόλεμο».
«Δεν βλέπω ότι υπάρχει η ενέργεια, ούτε στη Ρωσία ούτε στην Ουκρανία, για να συνεχιστεί ένας πόλεμος τέτοιας έντασης για πολλά ακόμη χρόνια. Αλλά δεν νομίζω ότι ο Πούτιν θέλει να βάλει ένα τέλος. Όσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες ο Τραμπ είναι άραγε ικανός να προκαλέσει το τέλος του πολέμου; Δεν είναι σαφές».
«Πώς φαντάζομαι την ειρήνη; Να υπάρχει ησυχία τη νύχτα, να μην ακούγονται πλέον σειρήνες συναγερμού. Φαντάζομαι πολύ κόσμο στα καφέ, να πίνουν τη μπύρα ή τη βότκα τους. Και ίσως, ειδικά στα χωριά, πολλοί άνθρωποι να προσεύχονται στις εκκλησίες ώστε η ειρήνη να διαρκέσει. Αλλά μετά τον πόλεμο, η Ουκρανία θα πρέπει να διατηρήσει έναν ισχυρό στρατό. Η κοινωνία θα είναι διαφορετική, πιο ακτιβιστική και στρατικοποιημένη από πριν. Θα υπάρξουν πολιτικές και βίαιες εντάσεις. Η Ουκρανία θα χάσει την παραδοσιακή της ανοχή».