Περισσότερο από 21 μήνες μετά την έναρξη της μεγαλύτερης σύγκρουσης στην Ευρώπη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι μάχες στην Ουκρανία μαίνονται χωρίς να διαφαίνεται κάποιο τέλος και το Κίεβο τίθεται αντιμέτωπο με την διαφαινόμενη κόπωση της Δύσης.
Οι Ουκρανοί ήλπιζαν ότι με την έναρξη της αντεπίθεσης, τους πρώτους μήνες του 2023, η εικόνα στο μέτωπο θα άλλαζε σημαντικά, με την πλάστιγγα να γέρνει προς το Κίεβο. Η στρατιωτική ιστορία διδάσκει ότι ο χρόνος είναι με το μέρος του αμυνόμενου. Αλλά στην προκειμένη περίπτωση, χωρίς τα επιθυμητά αποτελέσματα στο μέτωπο, ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, βλέπει τον κλοιό να σφίγγει, με την δυτική βοήθεια να φτάνει όλο και περισσότερο απρόθυμα.
Από την άλλη η Μόσχα, φαίνεται διατεθειμένη και είναι ταυτόχρονα ικανή να ρίχνει επί μακρόν πόρους και προσωπικό στο μέτωπο, παρά το μεγάλο κόστος και τις πολυάριθμες απώλειες στον σκληρότατο πόλεμο που λαμβάνει χώρα στην ανατολική Ευρώπη.
Οι Ουκρανοί στρατιώτες, που ζουν σε παγωμένα χαρακώματα, αναγνωρίζουν ότι είναι εξαντλημένοι πηγαίνοντας σε έναν δεύτερο χειμώνα πολέμου πλήρους κλίμακας με μια πλούσια σε πόρους, πυρηνική υπερδύναμη που έχει υπερτριπλάσιο πληθυσμό από την Ουκρανία, την Ρωσία του Πούτιν.
Η παροχή της στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας από τη Δύση δεν γίνεται πλέον με ομαλό τρόπο
Οι Ουκρανοί γνωρίζουν επίσης ότι πρέπει να εξασφαλίσουν δυτική στρατιωτική βοήθεια για να συνεχίσουν και ότι αυτό θα είναι πιο δύσκολο με τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς στη Γάζα να αποσπά την παγκόσμια προσοχή, υπογραμμίζει το Reuters.
Τα ρωσικά στρατεύματα, που κατέχουν περίπου το 17,5% της Ουκρανίας, βρίσκονται και πάλι στην επίθεση στα ανατολικά, αφού άντεξαν σε μεγάλο βαθμό μια ουκρανική αντεπίθεση που δεν μπόρεσε να διαπεράσει τις εκτεταμένες αμυντικές γραμμές στα νότια και ανατολικά. Οι σκοτεινές προοπτικές έρχονται σε έντονη αντίθεση με τo αισιόδοξο κλίμα του Κιέβου πριν από ένα χρόνο, αφού οι Ουκρανοί διέψευσαν τις προσδοκίες του Κρεμλίνου, αποκρούοντας τα ρωσικά στρατεύματα γύρω από την πρωτεύουσά τους πριν ανακαταλάβουν εδάφη στα βορειοανατολικά και νότια, συμπεριλαμβανομένης της ανατολικής πόλης Χερσώνα.
Όπως δήλωσε ένας Ουκρανός, ο οποίος εργάζεται στο Κίεβο, βοηθώντας εκτοπισμένους αμάχους, από το μέτωπο στην ανατολική Ουκρανία: «Η ελπίδα είναι ότι η Δύση μπορεί με κάποιο τρόπο να κινητοποιηθεί, να πυροδοτήσει την αμυντική της βιομηχανία για να ανανεώσει τον εξοπλισμό και να παράγει ό,τι χρειάζεται για την υπεράσπιση των απλών πολιτών μας».
Υποστηρίζει δε ότι η δυτική στρατιωτική βοήθεια θα έπρεπε να είχε έρθει γρηγορότερα, σε μεγαλύτερες ποσότητες και με λιγότερο αποσπασματικό τρόπο. Η αεροπορική ισχύς που είναι ζωτικής σημασίας για την αντεπίθεση, λέει, έλειπε πολύ φέτος και τα υποσχόμενα μαχητικά αεροσκάφη F-16 δεν παραδόθηκαν.
Η παροχή της ζωτικής σημασίας στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας από τη Δύση δεν γίνεται πλέον με ομαλό τρόπο.
Οι ΗΠΑ και η ΕΕ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έχει θέσει ως στόχο της εξωτερικής πολιτικής του την ουκρανική νίκη, καθώς κάνει εκστρατεία για επανεκλογή τον Νοέμβριο του 2024, αλλά η τύχη ενός πακέτου βοήθειας ύψους 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων που πρότεινε ο Μπάιντεν είναι αβέβαιη λόγω της αντίθεσης ορισμένων Ρεπουμπλικανών.
Σύμφωνα με τις Financial Times, σε τελευταία δημοσκόπηση των Αμερικανών διαπιστώθηκε ότι το 48% πιστεύει ότι οι ΗΠΑ ξοδεύουν «πάρα πολλά» σε στρατιωτική και οικονομική βοήθεια για να ενισχύσουν την πολεμική προσπάθεια του Κιέβου κατά της Ρωσίας.
Παράλληλα, μια ξεχωριστή, τετραετής πρόταση στρατιωτικής βοήθειας ύψους 20 δισεκατομμυρίων ευρώ (21,75 δισεκατομμυρίων δολαρίων) της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει επίσης συναντήσει την αντίσταση ορισμένων κρατών μελών.
Ταυτόχρονα, το διεθνές πρακτορείο επισημαίνει ότι η πίεση του πολέμου είναι πιθανό να επιβαρύνει την κοινωνία και το πολιτικό τοπίο στην Ουκρανία το επόμενο διάστημα. Η κούραση είναι διάχυτη και στο Κίεβο.
«Η Δύση πρέπει επειγόντως να αποτινάξει τον λήθαργό της»
Σε πρόσφατο δημοσίευμά του ο Economist ανέφερε ότι ο Πούτιν υπονομεύει σταθερά την άλλοτε ισχυρή πεποίθηση στη Δύση ότι η Ουκρανία μπορεί και πρέπει να βγει από τον πόλεμο ως μια ακμάζουσα ευρωπαϊκή δημοκρατία.
«Ωστόσο, η μοιρολατρία, ο εφησυχασμός και η σοκαριστική έλλειψη στρατηγικού οράματος εμποδίζουν την Ευρώπη. Για το δικό της καλό καθώς και για το καλό της Ουκρανίας, η Δύση πρέπει επειγόντως να αποτινάξει τον λήθαργό της», υπογραμμίζει.
Το βρετανικό μέσο υποστηρίζει μάλιστα ότι ο Πούτιν έχει το πάνω χέρι αυτήν τη στιγμή γιατί αντέχει παραπάνω στο μέτωπο. «Ο λόγος για τον οποίο είναι δυνατή μια νίκη του Πούτιν είναι ότι η νίκη αφορά την αντοχή και όχι την κατάληψη εδαφών. Κανένας από τους δύο στρατούς δεν είναι σε θέση να εκδιώξει τον άλλον από τα εδάφη που ελέγχει σήμερα. Η αντεπίθεση της Ουκρανίας έχει σταματήσει... Πρόκειται για έναν πόλεμο που μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια».
Ωστόσο με αυτήν την κατάσταση στο πεδίο της μάχης, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην Μέση Ανατολή που στρέφουν αλλού τα βλέμματα, δυναμώνουν οι φωνές στην Δύση που λένε ότι η αποστολή χρημάτων και όπλων στην Ουκρανία είναι σπατάλη. Το 2024 τουλάχιστον επισημαίνεται ότι η Ρωσία θα είναι σε ισχυρότερη θέση να πολεμήσει, καθώς ρίχνει στην μάχη νέο εξοπλισμό και τακτικές, ενώ ταυτόχρονα ο Πούτιν είναι διατεθειμένος να ανεχθεί τρομακτικές απώλειες μεταξύ των δικών του ανδρών
Οι δυτικές κυβερνήσεις επιμένουν ότι είναι δεσμευμένες στην Ουκρανία όσο ποτέ άλλοτε αλλά αν πληγεί η πολύτιμη αμερικανική βοήθεια στο Κίεβο, η Ευρώπη δεν φαίνεται ικανή να αναπληρώσει το κενό.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποσχεθεί στην Ουκρανία 50 δισ. ευρώ (56 δισ. δολάρια), αλλά τα χρήματα καθυστερούν λόγω της Ουγγαρίας και, ενδεχομένως, λόγω ενός δημοσιονομικού χάους στη Γερμανία. Τον Δεκέμβριο η ΕΕ θα πρέπει να σηματοδοτήσει ότι είναι έτοιμη να ξεκινήσει συνομιλίες για την ένταξη της Ουκρανίας. Πολλοί όμως πιστεύουν ότι η διαδικασία θα τραβήξει σκόπιμα σε μάκρος, επειδή η διεύρυνση είναι δύσκολη και απειλεί συμφέροντα», επισημαίνεται.
Η φάρσα στην Μελόνι που εξέθεσε την Ευρώπη
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, καταγράφηκε κατά τη διάρκεια μιας τηλεφωνικής φάρσας να λέει ότι η Ευρώπη έχει κουραστεί. Αυτή η ακούσια παραδοχή είναι που αποκαλύπτει μια άλλη πραγματικότητα στην ΕΕ του 2023, από αυτήν που υπήρχε το 2022 ως προς το κλίμα στήριξης στην Ουκρανία. Και αυτό είναι το πιο ανησυχητικό σημάδι για το Κίεβο.
«Ο Πούτιν θα επιτεθεί στις πόλεις της Ουκρανίας και θα υπονομεύσει την κοινωνία της για να σαμποτάρει τη μετατροπή της χώρας σε δυτική δημοκρατία», γράφει ο Economist, προειδοποιώντας ότι η Ευρώπη θα πρέπει να κάνει πέρα οποιαδήποτε σκέψη για υποχώρηση και συμβιβασμό, απαντώντας αποφασιστικά με στρατιωτική βοήθεια, οικονομική στήριξη και πρόοδο στην ενταξιακή διαδικασία της Ουκρανίας. Εξάλλου, η διαφαινόμενη κόπωση της Δύσης δίνει από μόνη της παραπάνω όρεξη στην Μόσχα για διεκδικήσεις.