Η εισβολή της Τουρκίας στη βόρεια Συρία τον περασμένο μήνα προκάλεσε οργή στην Ουάσιγκτον, ακόμη και μεταξύ στενών συμμάχων του Ντόναλντ Τραμπ και έφερε τις ΗΠΑ στα πρόθυρα επιβολής κυρώσεων στην Άγκυρα, αλλά τίποτε απ’ αυτά δεν εμπόδισε τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο να επιφυλάξει θερμή υποδοχή στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Τραμπ έφθασε μάλιστα στο σημείο να αποκαλέσει τον αυταρχικό ομόλογό του «πολύ καλό» του φίλο και να δηλώσει «μεγάλος οπαδός» του Ερντογάν. Κάποιες στιγμές, μάλιστα, η εντύπωση που αποκόμισαν οι εκπρόσωποι των ΜΜΕ στη συνέντευξη Τύπου στο Λευκό Οίκο ήταν ότι δεν ήταν ο Τραμπ ο ηγέτης της ισχυρότερης χώρας αλλά ο Ερντογάν, που αξιοποίησε την ευκαιρία για να τα ψάλλει στις ΗΠΑ ενώπιον των ανταποκριτών διεθνών ΜΜΕ για τη δυνατότητα που δίνουν να παραμένει στη χώρα στον ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν -τον «ηγέτη μιας τρομοκρατικής οργάνωσης», όπως τον αποκάλεσε, και τον άνθρωπο που η Άγκυρα θεωρεί ενορχηστρωτή της απόπειρας πραξικοπήματος κατά του Τούρκου προέδρου το καλοκαίρι του 2016.
Ο Ερντογάν «τα έψαλε» στις ΗΠΑ για Γκιουλέν, Αρμενικό, Κούρδους
Ο Ερντογάν επιτέθηκε ακόμη και στη Βουλή των Αντιπροσώπων για την πρόσφατη απόφαση αναγνώρισης της Αρμενικής Γενοκτονίας, κάνοντας λόγο για προσπάθεια υπονόμευσης των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων. Ενώ επεσήμανε ότι επέστρεψε ιδιοχείρως στον Τραμπ την επιστολή που του είχε στείλει o πρόεδρος των ΗΠΑ στα μέσα Οκτωβρίου με την οποία του εφιστούσε την προσοχή για την στρατιωτική εισβολή κατά των Κούρδων στη βόρεια Συρία και τον προέτρεπε να μην «είναι σκληρός», αλλά και «ανόητος» γιατί αν προκαλέσει σφαγή των Κούρδων, θα μείνει στην ιστορία ως ο «διάβολος»!
Κι όσο ο Ερντογάν μιλούσε -επί σχεδόν δέκα λεπτά, ακόμη περισσότερο κι από τον οικοδεσπότη του – ο Τραμπ στεκόταν δίπλα του σιωπηλός. Κι όταν ήρθε η σειρά του μίλησε λες και ήταν αυτός που προσπαθούσε να καλοπιάσει τον Τούρκο ομόλογό του. Ανακοίνωσε ότι οι δύο χώρες ετοιμάζουν μια εμπορική συμφωνία ύψους 100 δισ. δολαρίων, έπλεξε το εγκώμιο του Ερντογάν επειδή αύξησε τη συνεισφορά της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και τον ευχαρίστησε για τη βοήθεια της Άγκυρας στον πόλεμο κατά του ISIS. «Η Τουρκία, όπως όλοι γνωρίζουν, είναι ένας μεγάλος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ», είπε. Ο Τραμπ απέφυγε να αναφερθεί στις συχνές φυλακίσεις δημοσιογράφων στην Τουρκία, αλλά κάποια στιγμή, όταν ο Ερντογάν έδωσε το λόγο σ’ έναν Τούρκο ρεπόρτερ που ρώτησε τον Αμερικανό πρόεδρο γιατί προσκάλεσε στον Λευκό Οίκο έναν Κούρδο στρατηγό, που τον αποκάλεσε «τρομοκράτη», ο Τραμπ του απάντησε ότι οι ΗΠΑ συνεργάζονται στενά και με τους Κούρδους και με τους Τούρκους και πρόσθεσε: «Είσαι σίγουρος ότι είσαι δημοσιογράφος και όχι όργανο της Τουρκίας μ’ αυτή την ερώτηση;»
Ο Ερντογάν έχει κάθε λόγο, αναμφίβολα, να είναι ικανοποιημένος απ’ αυτή την επίσκεψη στις ΗΠΑ, έστω κι αν δεν παρήγαγε σαφή αποτελέσματα, αφού στη συνέντευξη Τύπου δεν έγινε τίποτε αισθητό από την κρίση λόγω της τουρκικής εισβολής στη Συρία που φάνηκε να ωθεί στα άκρα τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Ο Τραμπ έδωσε την εντύπωση ότι εκείνο που τον ενδιέφερε ήταν μια επανεκκίνηση στις σχέσεις του με τον Τούρκο πρόεδρο.
Επίθεση γοητείας από τον Τραμπ
Όποιος περίμενε ότι ο Τραμπ θα έσερνε τα εξ’ αμάξης στον Ερντογάν μάλλον θα εξεπλάγη που είδε να γίνεται το αντίθετο, τουλάχιστον μπροστά στα μικρόφωνα και τις κάμερες. Προφανώς ο Τραμπ αποφάσισε να βάλει στο χρονοντούλαπο την κόντρα για την τουρκική εισβολή στη Συρία σε μια προσπάθεια - ει δυνατόν - να ξεχαστούν τα λάθη και οι παλινωδίες του στην υπόθεση, αφού σε τελική ανάλυση όχι μόνο δεν κατάφερε να αποτρέψει τη στρατιωτική επιχείρηση της Άγκυρας, αλλά απέσυρε και τις αμερικανικές δυνάμεις από την περιοχή ανοίγοντας το δρόμο στον τουρκικό στρατό και τους Σύρους αντάρτες συμμάχους του να επιτεθούν στους μέχρι πρότινος συμμάχους της Ουάσιγκτον Κούρδους. Στο πρόσωπο του Ερντογάν ο Τραμπ βλέπει προφανώς έναν σημαντικό εταίρο, που δεν θέλει να κακοκαρδίσει. Το θέμα, είπε, είναι να κοιτάμε το μέλλον, αναφερόμενος στην κυοφορούμενη εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ. «Είναι υπέροχο για την Τουρκία και για μας».
Εντύπωση προκάλεσε επίσης το γεγονός ότι ο Τραμπ προσκάλεσε στη συνάντηση και επικριτές του Ερντογάν από τη Γερουσία, όπου ήταν έντονη η δυσαρέσκεια γιατί ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος δεν ακύρωσε την πρόσκληση προς τον Τούρκο ομόλογό του μετά την κόντρα για το συριακό και ενώ στο κογκρέσο συνεχίζεται η κουβέντα για κυρώσεις εις βάρος της Άγκυρας. Πολλοί Ρεπουμπλικανοί στη Γερουσία ξεσπαθώνουν συχνά κατά του αυταρχικού στυλ διακυβέρνησης του Ερντογάν και της τακτικής του έναντι των Κούρδων, ενώ έχουν εξοργιστεί με την αγορά των ρωσικών S-400 από την Άγκυρα. Ο Τραμπ ανακοίνωσε στο τέλος της συνάντησης ότι μαζί με τον Ερντογάν έδωσαν εντολή στους συμβούλους και τους υπουργούς τους να βρουν μια λύση για το θέμα. Για πιθανές κυρώσεις στην Τουρκία ούτε λόγος. Κι Τούρκος πρόεδρος χαμογελούσε δίπλα του ικανοποιημένος…