Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ «απλώς έθεσε ένα ερώτημα», όταν αναφερόταν στην πιθανότητα αναβολής των προεδρικών εκλογών της 3ης Νοεμβρίου.
Όπως μετέδωσε το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN, επικαλούμενο έναν εκπρόσωπο της προεκλογικής του εκστρατείας, η ανάρτηση του Ντόναλντ Τραμπ στο Twitter δεν αποτελούσε πρόταση αναβολής.
Το Κογκρέσο αρμόδιο για την ημερομηνία των εκλογών
«Ο πρόεδρος απλώς θέτει ένα ερώτημα γύρω από το χάος που δημιούργησαν οι Δημοκρατικοί, με την επιμονή τους για ψηφοφορία αποκλειστικά δι’ αλληλογραφίας», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Χόγκαν Γκίντλεϊ.
Με βάση το Σύνταγμα των ΗΠΑ το Κογκρέσο ορίζει την ημερομηνία των εκλογών και πολλοί Δημοκρατικοί βουλευτές απέρριψαν αμέσως την «πρόταση» του Ντόναλντ Τραμπ, όπως και ο επικεφαλής της ανεξάρτητης Ομοσπονδιακής Εκλογικής Επιτροπής (FEC).
«Με την ψήφο διά αλληλογραφίας (…) οι εκλογές του 2020 θα είναι οι πιο ανακριβείς και οι πιο νόθες στην ιστορία», έγραψε στο Twitter ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος. «Θα ήταν πραγματική ντροπή για τις Ηνωμένες Πολιτείες», συνέχισε, και πρόσθεσε, θέτοντας το ερώτημα: «Αναβολή των εκλογών μέχρι ο κόσμος να μπορεί να ψηφίσει κανονικά και με ασφάλεια;».
Αντιδράσεις και από Ρεπουμπλικανούς
Ο ένας μετά τον άλλο, πολλά κορυφαία στελέχη των Ρεπουμπλικάνων, εξέφρασαν ανοιχτά τη διαφωνία τους με την πρόταση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για αναβολή των εκλογών της 3ης Νοεμβρίου, τονίζοντας ότι θα πρέπει να διεξαχθούν όπως είναι προγραμματισμένο, μολονότι ορισμένοι συμμερίζονται τις ανησυχίες του Λευκού Οίκου για την επιστολική ψήφο.
Στις ΗΠΑ έχουν διεξαχθεί προεδρικές εκλογές κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, της Μεγάλης Ύφεσης και των δύο Παγκοσμίων Πολέμων. Το δεύτερο Άρθρο του Συντάγματος δίνει στο Κογκρέσο την εξουσία να καθορίζει τον χρόνο των εκλογών ενώ η 20ή Τροπολογία αναφέρει ότι η θητεία του εν ενεργεία προέδρου και του αντιπροέδρου του λήγει στις 20 Ιανουαρίου, μετά τη διεξαγωγή εκλογών.
Πολλοί βουλευτές και γερουσιαστές, μεταξύ των οποίων και ο επικεφαλής της πλειοψηφίας στη Γερουσία, Μιτς Μακόνελ, απέρριψαν την ιδέα του Τραμπ. «Ποτέ στην ιστορία των ομοσπονδιακών εκλογών δεν ματαιώσαμε εκλογές και θα πρέπει να προχωρήσουμε στις εκλογές μας», τόνισε ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή των Αντιπροσώπων, Κέβιν Μακάρθι. Ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκρέιαμ, που θεωρείται στενός σύμμαχος του Τραμπ, είπε ότι «η καθυστέρηση των εκλογών μάλλον δεν θα ήταν καλή ιδέα».
Η Ζόι Λόφγκριν, η Δημοκρατική βουλευτής που προεδρεύει στην Επιτροπή επίβλεψης της ασφάλειας των εκλογών, απέρριψε επίσης οποιαδήποτε αναβολή. «Μόνο το Κογκρέσο μπορεί να αλλάξει την ημερομηνία των εκλογών μας. Σε καμία περίπτωση δεν θα εξετάζαμε την πιθανότητα να το κάνουμε για να εξυπηρετήσουμε την ανάρμοστη και ανοργάνωτη απάντηση του προέδρου στην πανδημία του κορονοϊού ή για να προσδώσουμε αξιοπιστία στα ψέματα και την παραπληροφόρηση που διαδίδει εκείνος σχετικά με τον τρόπο που μπορούν να ρίξουν με ασφάλεια την ψήφο τους οι Αμερικανοί», τόνισε.
«Δεν μπορεί να συγκρατηθεί»
Η ανάρτηση του Τραμπ ήρθε απροειδοποίητα και αιφνιδίασε ορισμένους αξιωματούχους του Λευκού Οίκου. Ο Λευκός Οίκος παρέπεμπε για διευκρινίσεις στο προεκλογικό επιτελείο του Ρεπουμπλικάνου μεγιστάνα, το οποίο σχολίασε μόνο ότι ο πρόεδρος «απλώς έθεσε ένα ερώτημα». Επέρριψε μάλιστα ευθύνες στους Δημοκρατικούς που «προκάλεσαν χάος» με την επιμονή τους στην καθολική επιστολική ψήφο και εξέφρασε ανησυχίες ότι θα υπάρξουν «σοβαρές καθυστερήσεις» στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.
Ένας Ρεπουμπλικάνος με στενούς δεσμούς με τον Λευκό Οίκο δήλωσε κατάπληκτος για την ανάρτηση, σημειώνοντας ότι ήρθε μετά από μια περίοδο «σταθερότητας», ενώ ο Τραμπ φαινόταν να ακολουθεί τις συμβουλές του νέου επικεφαλής της προεκλογικής του εκστρατείας, του Μπιλ Στέπιεν και του μάνατζερ του επιτελείου του, του Τζέισον Μίλερ. «Προφανώς, απλώς δεν μπορεί να συγκρατηθεί (…) Είναι φρικτό. Αρχίζει να δείχνει σαν να μην θέλει καν να κερδίσει» τις εκλογές, σχολίασε.
Ο Τραμπ έχει ήδη πει ότι δεν έχει εμπιστοσύνη στο αποτέλεσμα των εκλογών, όπως εξάλλου είχε δηλώσει και κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2016. Ποτέ όμως δεν πρότεινε ευθέως να αλλάξει η ημερομηνία διεξαγωγής τους. Χωρίς να παρουσιάσει αποδείξεις, αμφισβητεί τη νομιμότητα της επιστολικής ψήφου, έχει ισχυριστεί ότι θα υπάρξει νοθεία και αρνείται να δηλώσει αν θα αποδεχθεί το επίσημο αποτέλεσμα, στην περίπτωση που ηττηθεί.
Ο Άρι Φλάισερ, που ήταν εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου επί προεδρίας του Τζορτζ Ου. Μπους, είπε ότι ο Τραμπ πρέπει να διαγράψει την ανάρτησή του από το Twitter. «Αυτή δεν είναι μια ιδέα που θα έπρεπε να ρίξει κανείς, ιδίως ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Η δημοκρατία μας βασίζεται στις εκλογές στις οποίες όλοι γνωρίζουν τους κανόνες που ισχύουν για όλους. Κύριε πρόεδρε, σας παρακαλώ, ούτε καν να το σκέφτεστε. Είναι μια επικίνδυνη ιδέα», τόνισε.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι δεν επιθυμούν την καθυστέρηση των εκλογών. Σε δημοσκόπηση του πρακτορείου Reuters και της εταιρείας Ipsos, τον Απρίλιο, σχεδόν έξι στους δέκα (59%) απάντησαν ότι δεν θα πρέπει να αναβληθούν οι εκλογές λόγω του κορονοϊού. Την άποψη αυτή εκφράζει η πλειοψηφία των ψηφοφόρων και των δύο κομμάτων.
Ένα στέλεχος της προεκλογικής εκστρατείας του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν είπε ωστόσο ότι η ανάρτηση του Τραμπ στο Twitter δεν συνιστά έγκυρη απειλή επειδή ο πρόεδρος δεν έχει την εξουσία να αλλάξει την ημερομηνία των εκλογών. Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση ότι ο Τραμπ ήθελε να αποσπάσει την προσοχή του κοινού από τα καταστροφικά στοιχεία για το αμερικανικό ΑΕΠ που ανακοινώθηκαν νωρίτερα.
Ο Ντέιλ Χο, διευθυντής του προγράμματος για το δικαίωμα στην ψήφο της Αμερικανικής Ένωσης για τις Πολιτικές Ελευθερίες (ACLU), επισήμανε ότι ο Τραμπ δεν έχει το δικαίωμα να αναβάλει τις εκλογές. «Εδώ είναι Αμερική. Είμαστε δημοκρατία, όχι δικτατορία. Το Σύνταγμα θέτει την ημερομηνία για τις εκλογές τον Νοέμβριο. Τίποτα από όσα λέει, κάνει ή αναρτά ο Τραμπ δεν μπορεί να αλλάξει αυτό το γεγονός», υπογράμμισε.
Πέφτει ο Dow Jones μετά τους ισχυρισμούς Ντόναλντ Τραμπ
Αμέσως μετά την ανάρτηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης κατέγραψε πτώση, με τον βιομηχανικό δείκτη Dow Jones να υποχωρεί κατά 172,15 μονάδες ή -0,65% με το άνοιγμα, και τον Nasdaq να χάνει 92,82 μονάδες ή -0,88%.
«Ενας εν ενεργεία πρόεδρος διαδίδει ψέματα και προτείνει την καθυστέρηση των εκλογών για να κρατηθεί ο ίδιος στην εξουσία», ήταν η πρώτη αντίδραση του Δημοκρατικού βουλευτή Νταν Κίλντι, επίσης στο Twitter. «Μην το αφήσετε να συμβεί. Ολοι οι Αμερικανοί -Ρεπουμπλικανοί, Ανεξάρτητοι και Δημοκρατικοί- θα πρέπει να καταδικάσουν την παρανομία του προέδρου και την πλήρη περιφρόνησή του στο Σύνταγμα», πρόσθεσε.
Ο γερουσιαστής Τομ Ανταλ, επίσης Δημοκρατικός, τόνισε ότι «δεν υπάρχει κανένας τρόπος» να καθυστερήσει ο Τραμπ τις εκλογές. «Ας μην τον αφήσουμε να μας αποσπάσει την προσοχή από την ανικανότητά του στην αντιμετώπιση της Covid-19», συνέχισε.
Αντιπερισπασμός η ανάρτηση Ντόναλντ Τραμπ, λένε οι αναλυτές
Ο ανεξάρτητος εκλογικός αναλυτής Κάιλ Κόντικ, του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, σχολίασε ότι η ανάρτηση του Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να εντάσσεται στο πλαίσιο της συνήθους προσέγγισής του όταν θέλει να αποσπάσει την προσοχή των ψηφοφόρων από τα «άσχημα νέα», στη συγκεκριμένη περίπτωση την κατακρήμνιση του ΑΕΠ. Υπενθύμισε και αυτός ότι ο Λευκός Οίκος δεν μπορεί να αλλάξει την ημερομηνία των εκλογών χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου.
Να σημειωθεί ότι η προεδρική ανάρτηση έγινε λίγα λεπτά αφότου ανακοινώθηκε η ιστορική «βουτιά» του αμερικανικού ΑΕΠ κατά -32,09% κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους.
Πίσω στις δημοσκοπήσεις ο Ντόναλντ Τραμπ
Μια σειρά από Πολιτείες θέλουν να διευρύνουν το δικαίωμα στην επιστολική ψήφο, ούτως ώστε να περιορίσουν όσο το δυνατόν τον συγχρωτισμό στα εκλογικά κέντρα, σε μια προσπάθεια να ανακοπεί η εξάπλωση της πανδημίας. Αρκετές επιτρέπουν ήδη την ψήφο διά αλληλογραφίας εδώ και πολλά χρόνια και δεν έχουν καταγράψει σοβαρά προβλήματα, παρά μόνο μεμονωμένα περιστατικά.
Εδώ και πολλές εβδομάδες, ο Ντόναλντ Τραμπ, αντιμέτωπος με τις δημοσκοπήσεις που τον φέρνουν να υπολείπεται του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν, μιλά για μαζική νοθεία στις εκλογές. Οι δηλώσεις του για το θέμα αυτό ανάγκασαν στα τέλη Μαΐου το Twitter να επισημάνει, για πρώτη φορά, μια ανάρτησή του ως παραπλανητική.
Οταν ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωνε πως δεν σκέφτεται αναβολή των εκλογών
Στα τέλη Απριλίου, ο Μπάιντεν είχε προβλέψει ότι ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος θα κάνει ό,τι μπορεί για να αναβάλει τις εκλογές. «Θυμηθείτε αυτό που σας λέω, πιστεύω ότι θα προσπαθήσει να αναβάλει τις εκλογές με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θα βρει λόγους για τους οποίους δεν θα πρέπει να γίνουν», είχε πει τότε.
Λίγες ημέρες αργότερα, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ απέρριψε κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο. «Ποτέ δεν σκέφτηκα να αλλάξω την ημερομηνία (…) Γιατί να το κάνω;» απάντησε, κάνοντας λόγο για «προπαγάνδα» των Δημοκρατικών.