Οι επιστήμονες φοβούνται ότι το μεθάνιο που εκλύεται από τους αγωγούς Nord Stream που έσπασαν στη Βαλτική Θάλασσα θα μπορούσε να είναι μια από τις χειρότερες διαρροές φυσικού αερίου που έχουν γίνει ποτέ και να θέσει σημαντικούς κλιματικούς κινδύνους.
Κανένας από τους δύο αγωγούς Nord Stream που έσπασαν, οι οποίοι διέρχονται μεταξύ της Ρωσίας και της Γερμανίας, δεν ήταν σε λειτουργία, αλλά και οι δύο περιείχαν φυσικό αέριο. Αυτό αποτελείται κυρίως από μεθάνιο - ένα αέριο του θερμοκηπίου που αποτελεί τη μεγαλύτερη αιτία θέρμανσης του κλίματος μετά το διοξείδιο του άνθρακα.
Η έκταση των διαρροών δεν είναι ακόμη σαφής, αλλά οι πρόχειρες εκτιμήσεις των επιστημόνων, με βάση τον όγκο του αερίου που φέρεται να βρίσκεται σε έναν από τους αγωγούς, κυμαίνονται μεταξύ 100.000 και 350.000 τόνων μεθανίου.
Η Jasmin Cooper, επιστημονική συνεργάτης στο τμήμα χημικής μηχανικής του Imperial College του Λονδίνου, δήλωσε ότι «μεγάλη αβεβαιότητα» περιβάλλει τη διαρροή.
Εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι μεθανίου θα διοχετευτούν στην ατμόσφαιρα
«Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν τρεις εκρήξεις, αλλά δεν ξέρουμε αν υπάρχουν τρεις τρύπες στα πλάγια του σωλήνα ή πόσο μεγάλες είναι οι ρωγμές», δήλωσε η Cooper. «Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πόσο μεθάνιο φτάνει στην επιφάνεια. Αλλά πρόκειται ενδεχομένως για εκατοντάδες χιλιάδες τόνους: αρκετά μεγάλος όγκος που διοχετεύεται στην ατμόσφαιρα».
Ο Nord Stream 2, ο οποίος προοριζόταν να αυξήσει τη ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς τη Γερμανία, φέρεται να περιείχε 300 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου όταν το Βερολίνο σταμάτησε τη διαδικασία πιστοποίησης λίγο πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Μόνο αυτός ο όγκος θα μπορούσε να μεταφραστεί σε 200.000 τόνους μεθανίου, δήλωσε ο Cooper. Αν διαφύγουν όλα, θα ξεπεράσουν τους 100.000 τόνους μεθανίου που εκλύθηκαν από την έκρηξη στο Aliso Canyon, τη μεγαλύτερη διαρροή φυσικού αερίου στην ιστορία των ΗΠΑ, η οποία συνέβη στην Καλιφόρνια το 2015. Το Aliso είχε το θερμικό ισοδύναμο μισού εκατομμυρίου αυτοκινήτων.
«Υπάρχει πιθανότητα να έχουμε μια από τις μεγαλύτερες διαρροές αερίου στην ιστορία», δήλωσε ο Cooper.
«Οι κλιματικοί κίνδυνοι από τη διαρροή μεθανίου είναι αρκετά μεγάλοι. Το μεθάνιο είναι ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου, 30 φορές ισχυρότερο από το CO2 για 100 χρόνια και πάνω από 80 φορές ισχυρότερο για 20 χρόνια».
Απερίσκεπτη και περιττή επιβάρυνση στην ατμόσφαιρα
Ο καθηγητής Grant Allen, ειδικός στις επιστήμες της γης και του περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, δήλωσε ότι είναι απίθανο οι φυσικές διεργασίες, οι οποίες μετατρέπουν μικρές ποσότητες μεθανίου σε διοξείδιο του άνθρακα, να μπορέσουν να απορροφήσουν μεγάλο μέρος της διαρροής.
Ο κ. Allen δήλωσε: «Πρόκειται για μια κολοσσιαία ποσότητα αερίου, σε πραγματικά μεγάλες φυσαλίδες. Όταν οι πηγές έκλυσης αερίου είναι μικρές, η φύση θα βρίσκει τρόπο να "χωνέψει" το μεθάνιο. Στη διαρροή του Deepwater Horizon, υπήρξε μεγάλη εξασθένηση του μεθανίου από βακτήρια».
«Η επιστημονική μού εμπειρία μου λέει ότι - με μια μεγάλη έκρηξη όπως αυτή - το μεθάνιο δεν θα προλάβει να εξασθενήσει από τη φύση. Έτσι, ένα σημαντικό ποσοστό θα εκλυθεί ως αέριο μεθάνιο».
Σε αντίθεση με μια πετρελαιοκηλίδα, το αέριο δεν θα έχει τόσο ρυπογόνο επίδραση στο θαλάσσιο περιβάλλον, δήλωσε ο Allen. «Αλλά όσον αφορά τα αέρια του θερμοκηπίου, πρόκειται για μια απερίσκεπτη και περιττή εκπομπή στην ατμόσφαιρα».
Η περιβαλλοντική υπηρεσία της Γερμανίας δήλωσε ότι δεν υπήρχαν μηχανισμοί περιορισμού στον αγωγό, οπότε όλο το περιεχόμενο ήταν πιθανό να διαφύγει.
Δεν έχουμε ακόμα επαρκείς πληροφορίες - Είναι σίγουρα σοβαρά τα πράγματα
Η Δανική Υπηρεσία Ενέργειας δήλωσε την Τετάρτη ότι οι αγωγοί περιείχαν συνολικά 778 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου - το ισοδύναμο του 32% των ετήσιων εκπομπών CO2 της Δανίας.
Ο όγκος αυτός είναι σχεδόν διπλάσιος από τον όγκο που είχε αρχικά εκτιμηθεί από τους επιστήμονες. Αυτό θα εκτίνασσε σημαντικά τις εκτιμήσεις για το μεθάνιο που διέρρευσε στην ατμόσφαιρα, από 200.000 σε περισσότερους από 400.000 τόνους. Περισσότερο από το μισό αέριο είχε φύγει από τους σωλήνες και το υπόλοιπο αναμένεται να έχει φύγει μέχρι την Κυριακή, δήλωσε η υπηρεσία.
Ο Jean-Francois Gauthier, αντιπρόεδρος των μετρήσεων στην εμπορική εταιρεία δορυφορικών μετρήσεων μεθανίου GHGSat, δήλωσε ότι η αξιολόγηση του συνολικού όγκου του αερίου που εκπέμπεται είναι «πρόκληση».
«Υπάρχουν λίγες πληροφορίες σχετικά με το μέγεθος της ρήξης και αν αυτή συνεχίζεται ακόμη», δήλωσε ο Gauthier. «Εάν πρόκειται για μια αρκετά σημαντική ρήξη, θα αδειάσει από μόνη της».
«Είναι ασφαλές να πούμε ότι μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες τόνους μεθανίου. Όσον αφορά τις διαρροές, πρόκειται σίγουρα για μια πολύ σοβαρή διαρροή. Ο καταστροφικός στιγμιαίος χαρακτήρας αυτής της διαρροής - σίγουρα δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο στο παρελθόν».
Όσον αφορά τον αντίκτυπο στο κλίμα, 250.000 τόνοι μεθανίου ισοδυναμούν με τον αντίκτυπο 1,3 εκατομμυρίων αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στο δρόμο για ένα χρόνο, δήλωσε ο Gauthier.