Το Νόμπελ Ειρήνης για το 2019 απονέμεται στον Αιθίοπα πρωθυπουργό Αμπίι Αχμέντ.
Επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις ορισμένων bookmakers και ειδικών -όχι όμως των περισσότερων, που χαρακτήριζαν φαβορί τη 16χρονη Σουηδή ακτιβίστρια κατά της κλιματικής αλλαγής, Γκρέτα Τούνμπεργκ- η επιτροπή Νόμπελ στο Όσλο απένειμε το βραβείο στον πρωθυπουργό της Αιθιοπίας για την ειρηνευτική συμφωνία που υπέγραψε με τη γειτονική Ερυθραία κρίνοντας ότι ο 43χρονος Αφρικανός πολιτικός είχε τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην προώθηση της παγκόσμιας ειρήνης.
Όπως εξήγησε η εκπρόσωπος της επιτροπής «στόχος μας είναι να αναγνωρίσουμε όλους όσοι εργάζονται για την ειρήνη και τη συμφιλίωση ανάμεσα στην Αιθιοπία και τα άλλα κράτη της Βόρειας Αφρικής. Η επιτροπή ελπίζει ότι η απονομή του Νόμπελ Ειρήνης για το 2019 θα ενισχύσει τις προσπάθειες του πρωθυπουργού της Αιθιοπίας για ειρήνη και συμφιλίωση». Η Αιθιοπία και η Ερυθραία, μακρόχρονοι εχθροί που ενεπλάκησαν σε συνοριακό πόλεμο το 1998-2000 αποκατέστησαν τις σχέσεις τους τον Ιούλιο του 2018 έπειτα από χρόνια εχθρότητας. Το Νόμπελ Ειρήνης έχει απονεμηθεί πολλές φορές στο παρελθόν σε ηγέτες που συνδέονται με τον τερματισμό συρράξεων, η τελευταία ήταν πριν από τρία χρόνια όταν τιμήθηκε ο πρόεδρος της Κολομβίας, Χουάν Μανουέλ Σάντος επειδή συνέβαλε στον τερματισμό του μακροχρόνιου εμφυλίου στη χώρα του.
301 υποψήφιοι -223 άτομα και 78 οργανισμοί- διεκδικούσαν φέτος το Νόμπελ Ειρήνης -ανάμεσά τους ο Αλέξης Τσίπρας και ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ- αν και σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία τα ονόματα προτεινόντων και προτεινομένων δεν αποκαλύπτονται παρά μόνον μετά παρέλευση 50 ετών.
Αμπίι Αχμέντ: Μεγάλη τιμή το Νόμπελ Ειρήνης
Σχολιάζοντας τη βράβευσή του με το Νόμπελ Ειρήνης 2019 ο πρωθυπουργός της Αιθιοπίας είπε ότι αισθάνεται «μεγάλη τιμή και ενθουσιασμό» σε ηχογραφημένη τηλεφωνική συνδιάλεξη που είχε με τους επικεφαλής της Νορβηγικής Επιτροπής Νόμπελ και η οποία αναρτήθηκε στο διαδίκτυο. «Αισθάνομαι τόση τιμή και ενθουσιασμό... Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Είναι ένα βραβείο που δίνεται στην Αφρική, που δίνεται στην Αιθιοπία, και φαντάζομαι πως θα κάνει τους άλλους ηγέτες της Αφρικής θα σκεφτούν πως είναι δυνατό να εργασθούν για την ειρήνη στην ήπειρό μας», είπε ο Άμπι. «Είμαι τόσο ευτυχισμένος και τόσο ενθουσιασμένος με τα νέα... Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, είναι μεγάλη αναγνώριση», είπε.
Ποιος είναι ο νέος νικητής του Νόμπελ Ειρήνης
O Αμπίι Αχμέντ πρόλαβε στον ενάμιση χρόνο από τη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντά του πέρα από τον τερματισμό της εμπόλεμης κατάστασης με τη γειτονική Ερυθραία, να υλοποιήσει τολμηρές, ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις, αίροντας την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης στη χώρα και την απαγόρευση λειτουργίας αντιπολιτευόμενων κομμάτων, ανοίγοντας την οικονομία σε ιδιώτες επενδυτές, επαναφέροντας σε λειτουργία λογοκριμένους ιστότοπους και απελευθερώνοντας χιλιάδες πολιτικούς κρατουμένους. Ο 43χρονος Αχμέντ κατάφερε έτσι να αναδείξει τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα της Αφρικής σε φάρο ελπίδας σε μια εποχή που η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα δέχονται σφοδρά πλήγματα.
Ο Αμπίι γεννήθηκε το 1976 στην περιοχή Τζίμα της νότιας Αιθιοπίας από μουσουλμάνο πατέρα -μέλος της φυλής των Ορόμο, της πολυπληθέστερης της χώρας – και χριστιανή μητέρα της φυλής Αμχάρα. Έχει πάρει αρκετά πτυχία, ενώ έχει κάνει διδακτορική διατριβή για θέματα ειρήνης και ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο της Αντίς Αμπέμπα και μεταπτυχιακό σε θέματα άσκησης πολιτικής από το Πανεπιστήμιο Greenwich του Λονδίνου. Το 1995 υπηρέτησε ως κυανόκρανος στη Ρουάντα. Στη διάρκεια της συνοριακής διαμάχης με την Ερυθραία (1998-2000) ηγήθηκε μιας ομάδας ανιχνευτών σε περιοχές που ήλεγχαν οι αντίπαλες δυνάμεις. Μπήκε στην πολιτική το 2010, διετέλεσε μεταξύ άλλων υπουργός Επιστημών και Τεχνολογίας και σήμερα είναι ο νεότερης επικεφαλής κυβέρνησης στη Μαύρη Ήπειρο.
Σε μήνυμά του στο Twitter το πρωθυπουργικό γραφείο του Αχμέντ κάνει λόγο για την περηφάνεια που νιώθει ολόκληρο το έθνος.
Ο Αμπίι Αχμέντ είναι ο 24ος Αφρικανός που τιμάται με Νόμπελ. Πέρυσι το βραβείο είχε απονεμηθεί στον γυναικολόγο από το Κονγκό, Ντένις Μουκουένγκε για τους αγώνες του κατά της σεξουαλικής βίας μαζί με την Κούρδισσα Γιαζίντι πρώην σκλάβα του σεξ, Νάντια Μουράντ. Το βραβείο, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο εννέα εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (περίπου 900.000 δολάρια), θα απονεμηθεί στο Όσλο στις 10 Δεκεμβρίου.
ΓΓ ΟΗΕ: Η απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στον Αμπίι ελπίδα για σταθερότητα στην περιοχή
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη βράβευση με το Νόμπελ Ειρήνης του πρωθυπουργού της Αιθιοπίας, κάτι που σύμφωνα με τον ίδιο τροφοδότησε ελπίδες «σταθερότητας» για όλη την περιοχή.
Η συμφωνία ειρήνης «δημιούργησε νέες ευκαιρίες για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή και οι ηγετικές ικανότητες του πρωθυπουργού Άχμεντ Αμπίι προσέφεραν ένα καταπληκτικό παράδειγμα στις χώρες της Αφρικής και αλλού που επιθυμούν να ξεπεράσουν τις αντιστάσεις του παρελθόντος και να θέσουν ως προτεραιότητα το συμφέρον του λαού τους», ανέφερε ο Γκουτέρες σε ανακοίνωσή του.
Η Διεθνής Αμνηστία ζητά περισσότερες μεταρρυθμίσεις από τον Αχμέντ Αμπίι
Από την πλευρά της η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία επεσήμανε ότι η βράβευση του Άχμεντ θα πρέπει να τον ενθαρρύνει να προχωρήσει σε «περισσότερες μεταρρυθμίσεις υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στη δεύτερη πιο πολυπληθή χώρα της Αφρικής. «Το βραβείο αυτό αναγνωρίζει την κρίσιμης σημασίας εργασία της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Άμπι Άχμεντ να ξεκινήσει μεταρρυθμίσεις υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αιθιοπία έπειτα από δεκαετίες μεγάλης κλίμακας καταπίεσης», επισημαίνει η οργάνωση σε ανακοίνωσή της. «Ωστόσο το έργο του Άμπι Άχμεντ έχει κάθε άλλο παρά τελειώσει», υπογραμμίζει η ΜΚΟ.
Από τον Απρίλιο του 2018 που ανέλαβε την πρωθυπουργία της Αιθιοπίας ο Άχμεντ «προχώρησε κυρίως στη μεταρρύθμιση των δυνάμεων ασφαλείας», υπέγραψε «συμφωνία ειρήνευσης με τη γειτονική Ερυθραία προκειμένου να τερματιστεί μια εχθρική σχέση που διαρκούσε δύο δεκαετίες» και «βοήθησε στη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας ειρήνευσης μεταξύ των στρατιωτικών ηγετών του Σουδάν και της αντιπολίτευσης, βάζοντας τέλος σε μήνες διαδηλώσεων», σημειώνει η Διεθνής Αμνηστία. «Αυτό το βραβείο θα πρέπει να τον ωθήσει και να τον παρακινήσει να αντιμετωπίσει τις εξαιρετικές προκλήσεις σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα που απειλούν να εξαλείψουν τις προόδους που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής», εξηγεί η ΜΚΟ.