Οι στρατιωτικοί που κατέλαβαν την εξουσία στον Νίγηρα την περασμένη εβδομάδα κατηγόρησαν χθες Δευτέρα τη Γαλλία πως θέλει να «επέμβει στρατιωτικά», κάτι που το Παρίσι διέψευσε, μετά την απειλή κρατών της περιοχής να χρησιμοποιήσουν βία εάν δεν αποκατασταθεί στο αξίωμά του ο ανατραπείς πρόεδρος Μοαμέντ Μπαζούμ ως την Κυριακή.
Οι πιέσεις για να πειστούν αυτοί που προχώρησαν στο στρατιωτικό πραξικόπημα της 26ης Ιουλίου να αποκαταστήσουν άμεσα τη «συνταγματική τάξη» εντείνονται, από σχεδόν το σύνολο των εταίρων του Νίγηρα στη Δύση και στην Αφρική, καθώς η χώρα θεωρείται κλειδί στον αγώνα εναντίον των τζιχαντιστικών οργανώσεων που λυμαίνονται τομείς του Σαχέλ εδώ και χρόνια.
Ειδικά η Γαλλία και οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει αντίστοιχα 1.500 και 1.110 στρατιωτικούς, οι οποίοι συμμετέχουν σε αντιτζιχαντιστικές επιχειρήσεις.
Η Γαλλία, άλλοτε αποικιακή επικυρίαρχη δύναμη, αταλάντευτη υποστηρίκτρια του ανατραπέντα προέδρου Μπαζούμ, μοιάζει να είναι ο βασικός στόχος των πραξικοπηματιών. Χθες η Νιαμέ κατηγόρησε το Παρίσι πως θέλει να «επέμβει στρατιωτικά».
«Στο πλαίσιο της γραμμής της, της αναζήτησης οδών και μέσων για να επέμβει στρατιωτικά στον Νίγηρα, η Γαλλία, με τη συνέργεια πολιτών του Νίγηρα, οργάνωσε συγκέντρωση στο αρχηγείο της Εθνικής Φρουράς (...) για να εξασφαλίσει τις απαραίτητες πολιτικές και στρατιωτικές εγκρίσεις» προκειμένου να επιχειρηθεί να αποκατασταθεί ο πρόεδρος Μπαζούμ στην εξουσία, ανέφερε το στρατιωτικό καθεστώς σε ανακοίνωσή του.
Η επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Κατρίν Κολονά διέψευσε την κατηγορία της χούντας του Νίγηρα χθες βράδυ.
«Είναι ψευδές», δήλωσε στο δίκτυο BFMTV. «Πρέπει να καταδειχθεί η παραπληροφόρηση», πρόσθεσε, αναφερόμενη στα αντιγαλλικά συνθήματα κατά τη διάρκεια διαδήλωσης μπροστά στην πρεσβεία της Γαλλίας στη Νιαμέ την Κυριακή.
Χιλιάδες διαδηλωτές αποπειράθηκαν να προχωρήσουν σε εισβολή στην πρεσβεία, προτού τους διαλύσουν οι δυνάμεις επιβολής της τάξης κάνοντας χρήση δακρυγόνων.
Σε χωριστή ανακοίνωσή του, το στρατιωτικό καθεστώς του Νίγηρα ανέφερε πως τα δακρυγόνα είχαν αποτέλεσμα να τραυματιστούν έξι άνθρωποι, στους οποίους «προσφέρθηκαν φροντίδες σε νοσοκομεία» της πρωτεύουσας.
Η κυρία Κολονά είδε από την πλευρά της «διαδήλωση οργανωμένη, όχι αυθόρμητη», «βίαιη, εξαιρετικά επικίνδυνη, με κοκτέιλ μολότοφ, με ρωσικές σημαίες, με αντιγαλλικά συνθήματα που αντιγράφτηκαν κι επικολλήθηκαν από αλλού», έκανε λόγο για «όλα τα οικεία υλικά της αποσταθεροποίησης α λα ρωσοαφρικανικά».
Ερωτηθείσα για τον ρόλο της Ρωσίας η γαλλίδα ΥΠΕΞ μίλησε για «οπορτουνιστική» στάση της Μόσχας και πρόσθεσε πως γίνεται η «υπόθεση» πως θα προσπαθήσει «να επωφεληθεί».
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν απείλησε την Κυριακή ότι το Παρίσι θα ανταποδώσει κατά τρόπο «άμεσο και άτεγκτο» οποιαδήποτε επίθεση εναντίον υπηκόων ή συμφερόντων της Γαλλίας στον Νίγηρα.
Ο κ. Μακρόν «παρακολουθεί ενεργά την κατάσταση» και συνεχίζει να «ανταλλάσσει απόψεις» για τις εξελίξεις με «τον πρόεδρο Μπαζούμ», με ηγέτες άλλων κρατών της δυτικής Αφρικής και «τους ευρωπαίους και τους διεθνείς εταίρους» του Παρισιού, ανέφεραν χθες οι υπηρεσίες του στο Ελιζέ.
Τελεσίγραφο
Με κοινή ανακοίνωσή τους χθες Δευτέρα, τα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας της Γαλλίας διέψευσαν πως υπήρξε οποιαδήποτε χρήση «θανατηφόρων μέσων» απαντώντας σε ορισμένους αξιωματούχους του Νίγηρα που είπαν στον Τύπο ότι γάλλοι στρατιωτικοί άνοιξαν πυρ.
Νέα διαδήλωση υπέρ της στρατιωτικής χούντας έγινε τη Δευτέρα στη Ζιντέρ, κάπου 850 χιλιόμετρα ανατολικά της Νιαμέ.
Την Κυριακή, οι ηγέτες της CEDEAO [σ.σ. της οικονομικής κοινότητας των κρατών της δυτικής Αφρικής] απηύθυναν τελεσίγραφο μιας εβδομάδας στη στρατιωτική χούντα στον Νίγηρα για την «πλήρη επιστροφή στη συνταγματική τάξη», προσθέτοντας πως δεν αποκλείουν την «καταφυγή στη βία» εάν δεν συμβεί αυτό.
Αποφάσισαν επίσης την «αναστολή όλων των εμπορικών και χρηματοοικονομικών συναλλαγών» ανάμεσα στα κράτη μέλη και τον Νίγηρα και το πάγωμα τυχόν πόρων των στρατιωτικών που ενέχονται στο πραξικόπημα στις δικαιοδοσίες τους.
Η Γαλλία εξήρε «τις αποφάσεις που έλαβαν οι αρχηγοί κρατών» της CEDEAO στη σύνοδό τους στην Αμπούτζα, την πρωτεύουσα της Νιγηρίας, στην οποία συμμετείχε επίσης ο ηγέτης του Τσαντ, ο Μααμάτ Ιντρίς Ντεμπί Ιτνό, αν και η χώρα του δεν είναι μέλος.
Κατόπιν πήγε στη Νιαμέ, όπου συναντήθηκε τον Μοαμέντ Μπαζούμ, κρατούμενο από την 26η Ιουλίου στην επίσημη προεδρική κατοικία, και με τον στρατηγό Αμπντουραμάν Τιανί, τον επικεφαλής της στρατιωτικής χούντας.
«Καταχρηστικές συλλήψεις»
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προειδοποίησε χθες Δευτέρα πως θα θεωρήσει τους πραξικοπηματίες υπεύθυνους για «οποιαδήποτε επίθεση εναντίον αμάχων, μελών του διπλωματικού προσωπικού ή [διπλωματικών] εγκαταστάσεων», προσθέτοντας ότι υποστηρίζει «αποφασιστικά» τα μέτρα της CEDEAO.
Γερμανία και Ισπανία ανακοίνωσαν πως αναστέλλουν τη χορήγηση βοήθειας στον Νίγηρα.
Από την πλευρά της, η Ρωσία –διαδηλωτές υπέρ της στρατιωτικής χούντας στη Νιαμέ ανεμίζουν τη σημαία της– κάλεσε για «την αποκατάσταση της νομιμότητας στη χώρα το ταχύτερο» και «αυτοσυγκράτηση».
Το Κόμμα για τη Δημοκρατία και τον Σοσιαλισμό στον Νίγηρα (PNDS, βρισκόταν στην εξουσία) κατήγγειλε τις «καταχρηστικές συλλήψεις» τεσσάρων υπουργών –Εσωτερικών, Πετρελαίου, Μεταλλείων/Ορυχείων και Μεταφορών–, πρώην υπουργού και του ηγέτη του κόμματος με δελτίο Τύπου έλαβε το Γαλλικό Πρακτορείο. Πηγές προσκείμενες στην προεδρία έκαναν εξάλλου λόγο περί σύλληψης του υπουργού Ανώτερης Εκπαίδευσης.
Ο Νίγηρας συγκαταλέγεται στα φτωχότερα κράτη του κόσμου, παρά τα πλούσια κοιτάσματα ουρανίου που διαθέτει. Αντιμέτωπη με συνεχείς επιθέσεις τζιχαντιστικών οργανώσεων που ορκίζονται πίστη είτε στην Αλ Κάιντα ή στο Ισλαμικό Κράτος, η χώρα είναι η τρίτη στην περιοχή που βιώνει στρατιωτικό πραξικόπημα απο το 2020, μετά το Μαλί και την Μπουρκίνα Φάσο.