Η μία μετά την άλλη οι χώρες της Δύσης -ανάμεσά τους οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία- προειδοποιούν τις τελευταίες ώρες τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν τον Λίβανο, καθώς μια γενικευμένη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή μοιάζει πλέον πιο κοντά από κάθε άλλη φορά.
Μετά από δέκα μήνες πολέμου κι ενώ διαφαίνονταν στον ορίζοντα κάποιες ελπίδες εκεχειρίας, η δολοφονία από το Ισραήλ του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, ενώ βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στο Ιράν, άναψε φωτιά στην ευρύτερη περιοχή.
Το timing της δολοφονίας έχει μεγάλη σημασία. Ο Χανίγια ήταν αυτός που μετείχε στις διαπραγματεύσεις για ειρήνευση στη Μέση Ανατολή εκ μέρους της Χαμάς και η δολοφονία του -ενώ βρισκόταν στο Ιράν- είναι σαφές ότι τορπιλίζει, εκτός των άλλων, και την προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων με την Τεχεράνη.
Από την αρχή του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα η μεγαλύτερη ανησυχία της διεθνούς κοινότητας ήταν πώς δεν θα εμπλακεί στον πόλεμο το Ιράν.
Παρά το γεγονός ότι η Τεχεράνη βρίσκεται πίσω από τη Χεζμπολάχ και τους Χούθι, είναι εντελώς διαφορετικός ένας πόλεμος μέσω των δορυφόρων του από έναν πόλεμο με τη συμμετοχή του ίδιου του Ιράν.
Ωστόσο, την ώρα που η Δύση υποτίθεται ότι θέλει να αποφύγει μια γενικευμένη σύγκρουση, έχει κάνει τα τελευταία χρόνια ό,τι περνάει από το χέρι της για να την προκαλέσει.
Το Ιράν έκανε ένα μεγάλο θετικό βήμα με την υπογραφή της συμφωνίας για μη απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου, η οποία μάλιστα πιστώθηκε ως ένα σημαντικό επίτευγμα της ευρωπαϊκής διπλωματίας.
Η εξέλιξη αυτή ενίσχυσε προσωρινά τους «μεταρρυθμιστές» της Τεχεράνης, οι οποίοι είχαν επενδύσει μέσω της συμφωνίας στην άρση των οικονομικών κυρώσεων.
Στη συνέχεια, όμως, ο Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία, τορπιλίζοντάς την και ικανοποιώντας τους ακραίους του Ισραήλ. Αυτό οδήγησε στον θρίαμβο των «σκληρών» του Ιράν, εφόσον πλέον οι «μεταρρυθμιστές», οι οποίοι είχαν επενδύσει στη συμφωνία και την άρση των οικονομικών κυρώσεων, έπεσαν έξω στις εκτιμήσεις τους.
Το 2023 το σκληρό θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν έκανε ξανά ένα βήμα, συμφωνώντας στην ομαλοποίηση των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία ύστερα από πρωτοβουλία του Πεκίνου.
Οι ελπίδες αναπτερώθηκαν όταν στις προεδρικές εκλογές επικράτησε ο «μεταρρυθμιστής» υποψήφιος, δείγμα ότι ο Ιρανικός λαός επιθυμεί την προσέγγιση με τη Δύση.
O Πεζεσκιάν, ο οποίος εξελέγη πριν από έναν μήνα, θεωρείται φιλοδυτικός. Υποστηρίζει ότι το Ιράν πρέπει να αποκτήσει ξανά δυτικούς συμμάχους, προκειμένου να ξεφύγει από τους περιορισμούς που ταλαιπωρούν την οικονομία.
Είναι μάλιστα ενδεικτικό το γεγονός ότι επέλεξε ως δεξί του χέρι τον πολιτικό που διαπραγματεύθηκε με επιτυχία τη συμφωνία για τα πυρηνικά.
Σε αυτήν τη συγκυρία, είναι προφανές ότι η δολοφονία του Χανίγια από το Ισραήλ εντός ιρανικού εδάφους ενισχύει τους «σκληρούς» της Τεχεράνης σε βάρος των «μεταρρυθμιστών».
Γιατί το Ισραήλ έδρασε κατ' αυτόν τον τρόπο; Μετά από 10 μήνες πολέμου, ο Νετανιάχου οδηγείται σε αδιέξοδο.
Ο τερματισμός του πολέμου συνεπάγεται επανέναρξη συνομιλιών για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, την οποία ο Νετανιάχου είναι προφανές ότι δεν επιθυμεί. Με ολοένα και λιγότερους συμμάχους στη Δύση και προσωπικά βεβαρημένος με μια απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης που τον κρίνει ύποπτο για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου, αναζητεί… διέξοδο σε μια ευρύτερη κρίση στη Μέση Ανατολή, που θα υποχρεώσει τη Δύση να σταθεί στο πλευρό του. Επικίνδυνο παιχνίδι, με αβέβαιες επιπτώσεις όχι μόνο για τη Μέση Ανατολή.