Όταν ο Μπενιαμίν Νετανιάχου ανακοίνωσε την απόφασή του να καθυστερήσει το σχέδιο για τη δικαστική μεταρρύθμιση τη Δευτέρα, έφερε ανακούφιση στη διεθνή κοινότητα, που παρακολουθούσε με ανησυχία τις διαδηλώσεις στο Ισραήλ.
Πριν μιλήσει ο Νετανιάχου, όμως, οι δεξιοί πολιτικοί είχαν απευθύνει έκκληση στους υποστηρικτές της δικαστικής αναθεώρησης να βγουν στους δρόμους, ώστε ο πρωθυπουργός να κάνει την ομιλία του μπροστά σε διαδηλωτές και από τις δύο πλευρές.
«Ακόμη και σήμερα, οι δύο πλευρές στην εθνική διαμάχη διεκδικούν την περισσότερη αγάπη -την αγάπη για τη χώρα μας», είπε ο Νετανιάχου. «Γνωρίζω την τεράστια ένταση που δημιουργείται μεταξύ των δύο στρατοπέδων του λαού και παρατηρώ προσεκτικά την επιθυμία πολλών πολιτών να εκτονωθεί αυτή η ένταση».
Ο Νετανιάχου «έστησε» το σκηνικό πριν ανακοινώσει το «πάγωμα» της δικαστικής μεταρρύθμισης
Η χρονική στιγμή της ανακοίνωσης ήταν πιθανότατα σκόπιμη, σύμφωνα με το CNN, και είχε στόχο να δώσει στην πολύ καθυστερημένη ομιλία του Νετανιάχου ένα ευνοϊκό σκηνικό -δύο ανταγωνιστικά στρατόπεδα που δείχνουν την αγάπη τους για τη χώρα, είπε ο Αβίβ Μπουσίνσκι, πρώην σύμβουλος του Νετανιάχου για τα μέσα ενημέρωσης, ο οποίος υπηρέτησε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ για εννέα χρόνια.
Η στρατηγική του Νετανιάχου βασιζόταν πάντα σε αποφάσεις της τελευταίας στιγμής, είπε ο Μπουσίνσκι, κάτι που μερικές φορές δυσκολεύει τις προβλέψεις για τις επόμενες κινήσεις του. Άλλοι αναλυτές λένε ότι η στρατηγική του πρωθυπουργού φέρνει αβεβαιότητα στο μέλλον του Ισραήλ.
«Παίζει το παιχνίδι» είπε ο Γκίντεον Ραχάτ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. «Ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις τι θα συμβεί, και αυτό είναι το πρόβλημα… Δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα στο Ισραήλ, στο ισραηλινό σύστημα, και δεν είμαι σίγουρος ότι είναι δυσαρεστημένος με αυτό».
Ο Μπουσίνσκι λέει ότι αν ήταν στο χέρι του Νετανιάχου, θα είχε «πατήσει φρένο» στη δικαστική αναθεώρηση εδώ και πολύ καιρό, καθώς δεν ήταν ένας από τους κύριους κυβερνητικούς στόχους που δηλώθηκαν στην αρχή της έκτης θητείας του ως πρωθυπουργού.
Το υποστηρίζει, όμως, γιατί η επιβίωση του συνασπισμού του εξαρτάται από αυτό. Αλλά τώρα, οι αναλυτές λένε ότι βρίσκεται στριμωγμένος ανάμεσα στον κατευνασμό των διαδηλωτών και στη διατήρηση ανέπαφης της κυβέρνησής του.
Ο Νετανιάχου ανακοίνωσε τη δημιουργία Εθνοφρουράς -«Βούτυρο στο ψωμί» των εξτρεμιστών συνεργατών του
Πριν ο Νετανιάχου ανακοινώσει το «πάγωμα», το κόμμα Εβραϊκή Δύναμη, του υπουργού Εθνικής Ασφάλειας Μπεν Γκβιρ, γνωστοποίησε την είδηση, σημειώνοντας ότι μέρος της σχετικής συμφωνίας ήταν η δημιουργία Εθνοφρουράς.
Αυτό προκάλεσε ανησυχία, με κάποιους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να εικάζουν ότι ο Μπεν Γκβιρ, ο οποίος έχει εξτρεμιστικό παρελθόν, έλαβε το δικαίωμα να δημιουργήσει τη δική του πολιτοφυλακή.
Η Νταϊάνα Μπούτου, Παλαιστινο-Καναδή δικηγόρος και πρώην εκπρόσωπος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, είπε στην Μπέκι Άντερσον του CNN την Τρίτη ότι το να βάλεις τον Μπεν Γκβιρ επικεφαλής της Εθνοφρουράς «ισοδυναμεί με το να βάλεις μια αλεπού αρχηγό σε κοτέτσι».
Ο Μπεν Γκβιρ έσπευσε να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες για το νέο σώμα. «Ας βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους: όχι σε ιδιωτικό στρατό και όχι σε πολιτοφυλακές», είπε σε δήλωση που δημοσιεύθηκε στη σελίδα του στο Telegram.
Ο Μπουσίνσκι υποβάθμισε τη σημασία της Εθνοφρουράς, λέγοντας ότι είναι «ένα έπαθλο άνεσης» για τον Μπεν Γκβιρ -«ένα έπαθλο για τους ηττημένους».
Ελάχιστες οι επιλογές που έχει στη διάθεσή του ο Νετανιάχου
Ο πρωθυπουργός βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με πολύ λίγες επιλογές, λένε οι αναλυτές. Εάν συμπαραταχθεί με τον συνασπισμό του και ψηφίσει για την αναμόρφωση του δικαστικού συστήματος, οι διαμαρτυρίες και οι απεργίες θα ξαναρχίσουν. Εάν «πατήσει φρένο», ο συνασπισμός του μπορεί να καταρρεύσει.
Το μόνο περιθώριο που έχει ο Ισραηλινός ηγέτης, λένε οι αναλυτές, είναι εάν οι διαπραγματευτές καταλήξουν σε ένα πιο μετριοπαθές νομοσχέδιο για το σχέδιο δικαστικής αναθεώρησης κατά τη διάρκεια της περιόδου διακοπής της Κνεσέτ, η οποία λήγει στις 30 Απριλίου, και όπου οι παραχωρήσεις προς τα μέλη του δεξιού συνασπισμού του δεν χρειάζεται να είναι πολύ ακραίες.
Ο Νετανιάχου μπορεί επίσης να ελπίζει ότι το μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο θα τεθεί στο συρτάρι προς το παρόν.
«Πιστεύω ότι ο Νετανιάχου θα προσπαθήσει να ξεφύγει από αυτό, ελπίζοντας ότι τα πράγματα θα χαλαρώσουν σταδιακά» είπε ο Μπουσίνσκι, σημειώνοντας ότι οι υπουργοί που είχαν απειλήσει να παραιτηθούν, αν δεν προωθηθεί το νομοσχέδιο, παρέμειναν όλοι στις θέσεις τους.
Μια «κρίση ασφαλείας» από την Παλαιστίνη μπορεί να ενώσει ξανά το διχασμένο Ισραήλ
Οι αναλυτές λένε, ωστόσο, ότι αυτό που θα μπορούσε για άλλη μια φορά να ενώσει την κατακερματισμένη χώρα και να φέρει τις δημόσιες συγκεντρώσεις στο πλευρό της κυβέρνησης είναι μια πιθανή απειλή για την ασφάλεια, είτε από γειτονικές χώρες είτε μέσω σύγκρουσης με τους Παλαιστίνιους.
Μια κρίση ασφαλείας θα επαναπροσανατολίσει την προσοχή της κυβέρνησης, δήλωσε ο Γιοχάναν Πλέσνερ, πρόεδρος του Ισραηλινού Ινστιτούτου Δημοκρατίας στην Ιερουσαλήμ, είτε προέρχεται από σύγκρουση με τους Παλαιστίνιους, την υποστηριζόμενη από το Ιράν ομάδα Χεζμπολάχ στον Λίβανο ή άλλους.
Οι Παλαιστίνιοι παρακολουθούν τη διαδικασία με ανησυχία, εν μέσω φόβου ότι θα πληρώσουν το τίμημα των παραχωρήσεων του Νετανιάχου σε μέλη του δεξιού συνασπισμού που έχουν ιστορία στην αντιπαλαιστινιακή ρητορική.
«Βλέπουμε ότι οι Παλαιστίνιοι πληρώνουν και πάλι το τίμημα για τις εκλογικές επιλογές του Ισραήλ», είπε η Μπούτου. «Μπορεί τώρα να υπάρχει ηρεμία στους δρόμους του Τελ Αβίβ… αλλά για τους Παλαιστίνιους η πραγματικότητα παραμένει η ίδια».
Το πώς θα ενεργήσει ο Νετανιάχου παραμένει αβέβαιο και δεν είναι όλοι αισιόδοξοι ότι η περίοδος διακοπής θα επιφέρει οποιοδήποτε είδος συναίνεσης ή μετριοπάθειας στη θέση του.
«Δεν έχω εντοπίσει καμία ένδειξη που να μου λέει ότι ο πρωθυπουργός εισέρχεται πράγματι στις διαπραγματεύσεις με έντονο ενδιαφέρον για την επίτευξη συναίνεσης, συμπεριλαμβανομένων των βασικών πτυχών της δικαστικής αναθεώρησης», είπε ο Πλέσνερ.
Σημειώνει, ωστόσο, ότι ο Νετανιάχου και το κόμμα του, Λικούντ, εμφανίστηκαν «πολιτικά τραυματισμένοι» τους τελευταίους μήνες, χάνοντας όχι μόνο τη νομιμότητα και την υποστήριξη στα μάτια του ισραηλινού λαού, αλλά και στα μάτια των ψηφοφόρων του Λικούντ. «Ήταν μια δραματική διάβρωση της πολιτικής ισχύος και της πολιτικής τους στάσης».