Ένας νέος ιός, παρόμοιος με εκείνον που προκαλεί την Covid-19, εντοπίστηκε σε νυχτερίδες που ζουν σε σπηλιές στη νότια Κίνα και είναι ένας εκ των πέντε που δυνητικά μπορούν να μεταπηδήσουν σε ανθρώπους, λένε επιστήμονες.
Ο ιός BtSY2, όπως λέγεται, είναι συγγενικός του SARS-CoV-2 και είναι ένας εκ των πέντε ιών «ανησυχίας» που βρέθηκαν σε νυχτερίδες στην επαρχία Γιουνάν της Κίνας και «πιθανώς να είναι παθογόνοι για τον άνθρωπο ή τα ζώα», λένε οι επιστήμονες. Η ομάδα τους προειδοποιεί για πιθανές νέες «ζωονοτικές» ασθένειες – δηλαδή αυτές που προκαλούνται από παθογόνα που μεταπηδούν στον άνθρωπο από άλλα ζώα.
Στην έρευνά τους, που δημοσιεύτηκε στο bioRxiv και δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομοτίμους, οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Σουν Γιατ-σεν της Σενζέν, του Ινστιτούτου Ελέγχου Ενδημικών Λοιμώξεων της Γιουνάν και του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ αναφέρουν: «Εντοπίσαμε πέντε είδη ιών που είναι πιθανό να είναι παθογόνοι για τον άνθρωπο ή τα ζώα, συμπεριλαμβανομένου ενός νέου ανασυνδυασμένου κορωνοϊού τύπου SARS που σχετίζεται στενά τόσο με τον SARS-CoV-2 όσο και με τον 50 SARS-CoV. Η μελέτη μας υπογραμμίζει τη συχνή εμφάνιση της μετάδοσης μεταξύ των ειδών και της συμμόλυνσης των ιών των νυχτερίδων, καθώς και τις επιπτώσεις τους για την εμφάνιση ιών».
Γιατί ανησυχούν οι επιστήμονες
Οι ερευνητές συνέλεξαν για την μελέτη τους δείγματα από 149 νυχτερίδες πέντε διαφορετικών ειδών, που ζουν σε έξι κομητείες ή πόλεις της επαρχίας Γιουνάν της Κίνας. Η ανάλυση του RNA προκάλεσε την ανησυχία τους καθώς παρατήρησαν μια υψηλή συχνότητα ταυτόχρονης μόλυνσης μιας νυχτερίδας από πολλαπλούς ιούς. Κι αυτό μπορεί να οδηγήσει στο να ανταλλάσουν υφιστάμενοι ιοί τμήματα του γενετικού τους κώδικα –μια διαδικασία γνωστή ως ανασυνδυασμός– για να σχηματίσουν νέα παθογόνα, σύμφωνα με τον ιολόγο και καθηγητή του Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ, Τζόναθαν Μπολ.
«Το κύριο μήνυμα είναι ότι μεμονωμένες νυχτερίδες μπορούν να φιλοξενούν ταυτόχρονα μια πληθώρα διαφορετικών ειδών ιών», είπε στη βρετανική εφημερίδα The Telegraph ο καθηγητής, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. «Τέτοιες συλλοιμώξεις, ειδικά με σχετικούς ιούς όπως ο κορωνοϊός, δίνουν στον ιό την ευκαιρία να ανταλλάξει κρίσιμα κομμάτια γενετικών πληροφοριών, προκαλώντας με φυσικό τρόπο νέες παραλλαγές», είπε.
Ο νέος ιός μπορεί να μολύνει ανθρώπους
Ο ιός BtSY2 διαθέτει επίσης έναν «τομέα δέσμευσης υποδοχέα» - βασικό μέρος της πρωτεΐνης ακίδας που χρησιμοποιείται για να προσκολλάται στα ανθρώπινα κύτταρα – παρόμοιο με τον SARS-CoV-2, που υποδηλώνει ότι ο ιός μπορεί να μολύνει ανθρώπους.
«Ο ιός BtSY2 μπορεί να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει τον ανθρώπινο υποδοχέα ACE2 για να εισβάλει στα κύτταρα», προσθέτει η ομάδα των ερευνητών. Ο ACE2 είναι ένας υποδοχέας στην επιφάνεια των ανθρώπινων κυττάρων, στον οποίο συνδέεται ο SARS-CoV-2 και μπορεί έτσι να εισέλθει σε αυτά και να τα μολύνει.
Η επαρχία Γιουνάν της νοτιοδυτικής Κίνας έχει ήδη αναγνωριστεί ως επίκεντρο διαφόρων ειδών νυχτερίδων και ασθενειών που μεταφέρονται απ’ αυτές. Στην περιοχή αυτή έχουν εντοπιστεί διάφοροι παθογόνοι ιοί, μεταξύ άλλων και στενοί συγγενείς του SARS-CoV-2, όπως οι RaTG1313 και RpYN0614.
Οι ερευνητές δεν προέβησαν σε εικασίες αναφορικά με την προέλευση του SARS-CoV-2. Στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο συγκεκριμένος κορωνοϊός προήλθε από ρινόλοφες νυχτερίδες, αν και είναι πιθανό ο ιός να πέρασε στους ανθρώπους μέσω παγκολίνων, ένα φολιδωτό θηλαστικό που συχνά συγχέεται με ερπετό, ζει επίσης στην επαρχία Γιουνάν και το κρέας του καταναλώνεται στην Κίνα, ή χρησιμοποιείται για φαρμακευτικά σκευάσματα.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε πέρυσι στην επιθεώρηση Science of the Total Environment, είναι πιθανό ο κορωνοϊός να μεταπήδησε από νυχτερίδες σε παγκολίνους και μοσχογαλές, που ζουν στην επαρχία Γιουνάν. Τα ζώα αιχμαλωτίστηκαν και μεταφέρθηκαν στη συνέχεια στην υπαίθρια αγορά της Ουχάν, όπου εντοπίστηκε και το πρώτο ξέσπασμα της Covid-19.