Η Ουάσιγκτον κατηγορεί την Κίνα ότι συμβάλλει στο λαθρεμπόριο φαιντανύλης που μαστίζει τις ΗΠΑ.
Επιβάλλοντας υψηλούς δασμούς στα προϊόντα που εξάγονται από τον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι επιθυμεί να αναγκάσει τις τρεις αυτές χώρες να περιορίσουν τη διακίνηση φαιντανύλης, ενός οπιοειδούς ναρκωτικού που ευθύνεται για μεγάλη υγειονομική κρίση στις ΗΠΑ.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος κατηγορεί το Πεκίνο ότι δεν ενεργεί για να σταματήσει το εμπόριο δραστικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή της φαιντανύλης, η οποία ευθύνεται, σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές, για περισσότερους από 70.000 θανάτους από υπερβολική χρήση ναρκωτικών το 2023.
Η Κίνα αρνείται οποιαδήποτε ευθύνη.
«Η Κίνα πίσω από ουσίες που συνδέονται με το ναρκωτικό φαιντανύλη»
Η φαιντανύλη είναι ένα συνθετικό οπιοειδές, 50 φορές πιο ισχυρό από την ηρωίνη, το οποίο παρασκευάζεται πολύ πιο εύκολα και με λιγότερο κόστος. Αποτελεί τη βασική αιτία θανάτου για τους Αμερικανούς ηλικίας 18 με 45 ετών.
Η αμερικανική υπηρεσία κατά των ναρκωτικών (DEA) αναφέρει ότι η Κίνα αποτελεί «τη βασική πηγή χημικών δραστικών ουσιών που συνδέονται με τη φαιντανύλη και οι οποίες εισάγονται παράνομα στις ΗΠΑ».
Το 2019 το Πεκίνο ενίσχυσε τους ελέγχους, γεγονός που επέτρεψε να περιοριστεί το άμεσο εμπόριο προς τις ΗΠΑ. Όμως, σύμφωνα με την υπηρεσία Έρευνας του αμερικανικού Κογκρέσου, οι χημικές αυτές ουσίες πλέον στέλνονται από την Κίνα στο Μεξικό, όπου παρασκευάζεται η φαιντανύλη προτού εισέλθει παράνομα στις ΗΠΑ.
Αυτές οι ουσίες είναι νόμιμες στην Κίνα, όπου χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αναλγητικών, γεγονός που κάνει πιο δύσκολη τη νομική δίωξη των διακινητών.
Η Κίνα τονίζει ότι δεν υπάρχει «παράνομο εμπόριο φαιντανύλης» από το έδαφός της προς το Μεξικό, όμως παράλληλα δεσμεύθηκε να ενισχύσει τους ελέγχους και υπενθύμισε ότι είναι «μία από τις πιο αυστηρές χώρες παγκοσμίως» στο θέμα των ναρκωτικών.
Η χρήση φαιντανύλης έχει «χτυπήσει» τις ΗΠΑ
Η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν, προκατόχου του Ντόναλντ Τραμπ, είχε αναγάγει σε μία από τις προτεραιότητές της τον αγώνα κατά της φαιντανύλης.
Τον Οκτώβριο ο Δημοκρατικός πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις σε δεκάδες πρόσωπα και οντότητες με έδρα την Κίνα, τις οποίες κατηγόρησε ότι αποτελούν «την πηγή» από την οποία ανεφοδιάζονται οι Αμερικανοί διακινητές ναρκωτικών, οι πωλητές στο «dark web» και τα μεξικανικά καρτέλ.
Το σύνολο αυτών των οντοτήτων, που αποτελείται από εταιρείες με έδρα την Ουχάν και άλλες περιοχές της ηπειρωτικής Κίνας αλλά και το Χονγκ Κονγκ, κατηγορείται ότι έστειλε στο Μεξικό και τις ΗΠΑ συνολικά περίπου 900 κιλά φαιντανύλης και χημικών ουσιών, που κατασχέθηκαν από τις Αρχές.
«Το παγκόσμιο εμπόριο φαιντανύλης, που οδηγεί στον θάνατο Αμερικανών, ξεκινά συχνά από κινεζικά, χημικά εργοστάσια» είχε δηλώσει ο Μέρικ Γκάρλαντ, ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.
Το Πεκίνο έχει χαρακτηρίσει τις κυρώσεις αυτές αδικαιολόγητη εκστρατεία «πίεσης».
Οι συζητήσεις για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας είχαν διακοπεί εξαιτίας της διμερούς έντασης.
Ωστόσο, στη διάρκεια συνόδου τον Νοέμβριο του 2023, στο Σαν Φρανσίσκο, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο Κινέζος ομόλογός του, Σι Τζινπίνγκ, δεσμεύθηκαν να επανεκκινήσουν τις συνομιλίες.
Ομάδα εργασίας για τη διακίνηση ναρκωτικών συνεδρίασε στην Ουάσιγκτον το καλοκαίρι του 2024. Τότε η Κίνα ανακοίνωσε την αυστηροποίηση των ελέγχων σε τρεις δραστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή της φαιντανύλης.
Όμως οι ειδικοί εκτιμούν πως οι διακινητές προσαρμόζονται γρήγορα, δημιουργώντας νέες παραλλαγές των χημικών ουσιών προτού καν αυτές ταυτοποιηθούν ή ενταχθούν σε κάποιο ρυθμιστικό πλαίσιο.
Ο Τραμπ φαίνεται αποφασισμένος να υιοθετήσει σκληρή γραμμή
Το Πεκίνο δεν αντιμετωπίζει αρκετά αυστηρά τις εταιρείες που εμπλέκονται σε αυτό το εμπόριο, σύμφωνα με τη Βάντα Φέλμπαμπ- Μπράουν, ειδική σε θέματα οργανωμένου εγκλήματος στο Brookings Institute.
«Είμαστε ακόμη μακριά από την απαγγελία κατηγοριών και τις διώξεις για ξέπλυμα χρήματος ή για την αποστολή χημικών ουσιών στα μεξικανικά καρτέλ», πρόσθεσε.
Ο Τραμπ φαίνεται αποφασισμένος να υιοθετήσει σκληρή γραμμή έναντι της Κίνας, αλλά τίποτα δεν του εγγυάται ότι η επιβολή νέων δασμών θα έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών είχε ζητήσει πέρυσι από τις ΗΠΑ «να μη θεωρούν την καλή θέληση του Πεκίνου ως δεδομένο».
«Η Κίνα συνεργάζεται στο θέμα της εφαρμογής της νομοθεσίας και της καταπολέμησης της διακίνησης ναρκωτικών με τις χώρες με τις οποίες έχει καλές σχέσεις (…) ενώ με τις χώρες με τις οποίες έχει κακές σχέσεις ή με τις οποίες οι σχέσεις επιδεινώνονται, αρνείται οποιαδήποτε συνεργασία», τόνισε η Φέλμπαμπ-Μπράουν.
Το πρόβλημα επιδεινώνουν περίπλοκα δίκτυα ξεπλύματος χρημάτων. Πολλοί ειδικοί υπογραμμίζουν ότι μόνο μέσω της στενής συνεργασίας Πεκίνου και Ουάσιγκτον μπορεί να αλλάξει η κατάσταση.
«Τα διεθνή καρτέλ στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε κινεζικές εγκληματικές οργανώσεις που ειδικεύονται στο γρήγορο, λιγότερο κοστοβόρο και πιο ασφαλές ξέπλυμα χρήματος», επισήμανε η ερευνήτρια Ζονγκγουάν Ζόε Λιου σε έκθεσή της που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο από το Council on Foreign Relations.
Όπως υπογράμμισε η ίδια, «το να κερδίσουμε τη στήριξη του Πεκίνου για να σταματήσουμε τη ροή της παράνομης φαιντανύλης και των χημικών ουσιών για την παραγωγή της είναι το πρώτο κρίσιμο βήμα προκειμένου να σταματήσουμε τη διακίνηση του ναρκωτικού αυτού».
ΑΠΕ-ΜΠΕ