Ρίγη συγκίνησης προκαλούν οι εικόνες του ξεριζωμού Αρμενίων από περιοχές γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά, που διέσχιζαν νυχτιάτικα τους ορεινούς δρόμους ήταν κατάμεστα με όσα υπάρχοντα μπόρεσαν να πάρουν μαζί τους οι Αρμένιοι, από έπιπλα και πόρτες μέχρι ζώα εκτροφής. Πολλοί πυρπόλησαν φεύγοντας τα σπίτια τους για να μην πέσουν στα χέρια του εχθρού. Το Αζερμπαϊτζάν έδωσε, πάντως, άλλες δέκα μέρες προθεσμία λόγω των κλιματολογικών συνθηκών στους Αρμένιους να απομακρυνθούν από την περιοχή Καλμπατζάρ, που συνορεύει με το Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Έξι εβδομάδες κράτησαν οι πολύνεκρες μάχες μεταξύ των Αρμενίων και των Αζέρων για το Ναγκόρνο Καραμπάχ κι άφησαν πίσω τους τουλάχιστον 4.000 νεκρούς, πάνω από 8.000 τραυματίες και δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες.
Παίρνουν τους τάφους των προγόνων τους
Σπαρακτικές σκηνές εκτυλίχθηκαν στο χωριό Τσαρεκτάρ του Καλμπατζάρ, με στήλες μαύρου καπνού να υψώνονται στο θλιβερό τοπίο από τις φωτιές που έβαλαν στις εστίες αρκετοί κάτοικοι. Ένας εξ’ αυτών πετούσε σανίδες που είχε μουσκέψει στη βενζίνη και τους είχε ανάψει φωτιά στην έρημη πλέον κατοικία του . «Είναι το σπίτι μου αυτό! Δεν μπορώ να το αφήσω στους Τούρκους», είπε - όπως αποκαλούν συχνά τους Αζέρους οι Αρμένιοι-. «Μετακινήσαμε και τους τάφους των γονιών μας. Οι Αζέροι απολαμβάνουν να βεβηλώνουν τους τάφους μας. Είναι ανυπόφορο», πρόσθεσε.
Η περιοχή αυτή του Ναγκόρνο Καραμπάχ κατοικείτο κυρίως από Αζέρους, όταν απελάθηκαν από τους Αρμένιους μετά τον πόλεμο της δεκαετίας του 1990 στον απόηχο της κατάρρευσης της ΕΣΣΔ. Πολλά από τα σπίτια που πυρπολήθηκαν ανήκαν παλαιότερα σε Αζέρους. Οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές συμφώνησαν να τερματιστούν οι εχθροπραξίες μετά τη μεσολαβητική προσπάθεια της Ρωσίας, ενός εκ των μεγάλων νικητών της συμφωνίας, που προβλέπει την επιστροφή του Καλμπατζάρ και άλλων έξι περιφερειών, που συνορεύουν με το Ναγκόρνο-Καραμπάχ καθώς και ένα μικρό τμήμα του ίδιου του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η συμφωνία προβλέπει ακόμη ότι οι δύο αντίπαλοι θα διατηρήσουν τις θέσεις που κατέχουν – μια σημαντική νίκη για το Αζερμπαϊτζάν, που ανέκτησε περίπου το 15% με 20% των εδαφών που είχε απωλέσει τη δεκαετία του 1990.
Ρώσοι κυανόκρανοι άρχισαν να αναπτύσσονται από την περασμένη εβδομάδα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ κι ανέλαβαν τον έλεγχο μιας σημαντικής οδικής αρτηρίας που το συνδέει με την Αρμενία, ενώ θα στηθούν συνολικά 16 παρατηρητήρια. Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγιεφ, κατηγόρησε τους Αρμένιους ότι κατέστρεψαν φεύγοντας νοσοκομεία, σπίτια και μνημεία και ζητά αποζημιώσεις από το Ερεβάν.
Βράζει η οργή στην Αρμενία για τη «συνθηκολόγηση»
Στην Αρμενία εντείνεται η οργή κατά του πρωθυπουργού Νικόλ Πασινιάν για την απόφασή του να εκχωρήσει εδάφη του Ναγκόρνο Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν. Πολιτικοί του αντίπαλοι οργάνωσαν απόπειρα δολοφονίας του και το Σάββατο συνελήφθη ο πρώην επικεφαλής των υπηρεσιών εθνικής ασφάλειας, Αρτούρ Βανετσιάν, με τους δικηγόρους του να καταγγέλουν «επονείδιστο πογκρόμ κατά αντιπάλων».
Χιλιάδες πολίτες κατέβηκαν στους δρόμους του Ερεβάν, ενώ διαδηλωτές έκαναν έφοδο στο κοινοβούλιο και κρατικά κτίρια προκαλώντας καταστροφές και απαιτώντας την αποχώρηση του Πασινιάν από την εξουσία. Το Σάββατο πλήθη συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Ελευθερίας, όπου άναψαν κεριά στη μνήμη των πεσόντων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και στη συνέχεια έκαναν σιωπηλή πορεία μέχρι το μουσείο Ματενανταράν αρχαίων χειρογράφων, όπου τελέστηκε δέηση για τα θύματα.