Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν επιδόθηκαν ξανά σε αντεγκλήσεις χθες Δευτέρα, δυο ημέρες προτού συνεχίσουν τις συνομιλίες τους με σκοπό να συναφθεί συμφωνία ειρήνης η οποία, στη θεωρία τουλάχιστον, θα επιλύσει τη σύγκρουση ανάμεσά τους για τον θύλακα Ναγκόρνο Καραμπάχ επί δεκαετίες.
Οι δυο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες του Καυκάσου ενεπλάκησαν σε δυο πολέμους, τα χρόνια του 1990 και του 2020, για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, που διεθνώς αναγνωρίζεται ως τμήμα της αζερικής επικράτειας αλλά κατοικείται κυρίως από Αρμένιους. Στον πιο πρόσφατο πόλεμο-αστραπή έξι εβδομάδων το φθινόπωρο του 2020 το Αζερμπαϊτζάν ανακατέλαβε εδάφη ελεγχόμενα από την Αρμενία για δεκαετίες.
Οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο κυβερνήσεις έμοιαζαν να σημειώνουν πρόοδο τις τελευταίες εβδομάδες, ειδικά μετά την απόφαση που έλαβε ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν να αναγνωρίσει πως το Ναγκόρνο Καραμπάχ ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν.
Όμως το Γερεβάν κατηγόρησε το Μπακού πως απειλεί να κάνει εκ νέου χρήση βίας, σχολιάζοντας δηλώσεις του αζέρου προέδρου Ιλχάμ Αλίεφ που απαίτησε να διαλυθεί η «αυτονομιστική» τοπική κυβέρνηση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Ανακοίνωση του αρμενικού υπουργείου Εξωτερικών κατήγγειλε πως ο κ. Αλίεφ κάνει ξανά «απειλές για γενοκτονία» και «προετοιμάζει το έδαφος για ακόμη μια επιθετική επιχείρηση εναντίον του πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ», σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Armenpress.
Η ένταση παραμένει υψηλή, παρά τις ειρηνευτικές συνομιλίες με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, της ΕΕ και της Ρωσίας, ειδικά μετά την εγκατάσταση από τον αζερικό στρατό φυλακίου ελέγχου στον διάδρομο Λατσίν, τον μοναδικό που συνδέει την Αρμενία με τον θύλακα. Οι εχθροπραξίες στα σύνορα είναι συχνές.
Ο κ. Αλίεφ, μιλώντας προχθές Κυριακή στην πόλη Λατσίν, δήλωσε πως είναι καιρός, μετά τις αζερικές επιτυχίες στα πεδία των μαχών το 2020, οι Αρμένιοι να εγκαταλείψουν τις «ψευδαισθήσεις» για την ανεξαρτησία του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Που σημαίνει «να τηρούν τους νόμους του Αζερμπαϊτζάν, να γίνουν κανονικοί, πιστοί στο κράτος πολίτες, να πετάξουν τα σύμβολα του ψευδοκράτους τους στον κάλαθο των αχρήστων και να διαλύσουν το λεγόμενο κοινοβούλιό τους», είπε ο πρόεδρος στην ομιλία του, που μεταδόθηκε από την αζερική κρατική τηλεόραση.
Ο κ. Αλίεφ συναντήθηκε την περασμένη εβδομάδα με τον κ. Πασινιάν στη Μόσχα, όπου ο οικοδεσπότης τους, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, δήλωσε πως πιστεύει ότι τα μέρη σημειώνουν πρόοδο στην προσπάθεια να συναφθεί συμφωνία ειρήνης, «παρά τις δυσκολίες».
Αύριο Τετάρτη οι δυο ηγέτες είναι προγραμματισμένο να συναντηθούν στη Μολδαβία, στο πλαίσιο αναπτυξιακής συνόδου που οργανώνει η ΕΕ, με τη συμμετοχή 40 και πλέον κρατών και των ευρωπαϊκών θεσμών.
Το Ναγκόρνο Καραμπάχ παραμένει το κυριότερο ζήτημα της διένεξης των δυο κρατών, ενώ εκκρεμούν επίσης ζητήματα όπως η οροθεσία των συνόρων τους, η ανταλλαγή κρατουμένων και η διάνοιξη ή το ξεμπλοκάρισμα των εμπορικών «διαδρόμων» της καθεμιάς που διέρχονται από το έδαφος της άλλης.