Η Ρωσία στηρίζει αναφανδόν τον Νικολάς Μαδούρο και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον, σε αυτή την υποστήριξη οφείλει ο αριστερός πρόεδρος της Βενεζουέλας την παραμονή του στην εξουσία.
Προ ημερών, μάλιστα, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάικ Πομπέο κατηγόρησε το Κρεμλίνο ότι κράτησε τον Μαδούρο στο Καράκας, ενώ ετοιμαζόταν να πετάξει για την Κούβα, όταν ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Χουάν Γκουαϊδό κάλεσε το στρατό να τον ανατρέψει, πράγμα που έσπευσε να διαψεύσει η Μόσχα.
Για την Ουάσιγκτον η Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν παίζει στη Βενεζουέλα το ίδιο έργο με εκείνο στη Συρία, όπου ο Μπασάρ αλ Άσαντ θα είχε πιθανότατα προ πολλού ανατραπεί αν δεν απολάμβανε της στήριξης του Κρεμλίνου. Για τη Ρωσία από την άλλη οι ΗΠΑ αναμειγνύονται στα εσωτερικά μιας σύμμαχης χώρας και κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει μια αλλαγή του καθεστώτος στη Βενεζουέλα.
Ο Πούτιν έχει πει επανειλημμένα ότι οι χώρες πρέπει να επιλέγουν μόνες τους τους ηγέτες τους, αλλά στην Ουάσιγκτον συμμερίζονται την άποψη του Γκουαϊδό περί καλπονοθείας στην επανεκλογή του Μαδούρο τον Μάιο του 2018, αφού το δικαστήριο απαγόρεψε σε σημαίνοντα στελέχη της αντιπολίτευσης της λατινοαμερικανικής χώρας να κατέβουν υποψήφιοι και πολλοί ψηφοφόροι απείχαν από τις κάλπες. Η Βενεζουέλα διανύει την τρίτη χρονιά ύφεσης, η οικονομική κρίση, ο υπερπληθωρισμός και οι τεράστιες ελλείψεις βασικών αγαθών έχουν γονατίσει τον πληθυσμό, με τρία εκατομμύρια να έχουν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα κι η πλειοψηφία, κατά την Ουάσιγκτον, δεν μπορεί να αποφασίσει για το μέλλον της.
Αλλά γιατί η Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν στηρίζει με τόσο πάθος τον Μαδούρο;
Απάντηση επιχειρεί να δώσει το Forbes σημειώνοντας ότι από το 2005 οι ρωσικές επενδύσεις στη Βενεζουέλα αγγίζουν τα 17 δισ. δολάρια, εκ των οποίων τις περισσότερες έχει κάνει ο ρωσικός πετρελαϊκός γίγαντας Rosneft. Την τελευταία τριετία η Rosneft έχει δανείσει κάπου έξι δισ. δολάρια στην κρατικής πετρελαϊκή εταιρία PDVSA της Βενεζουέλας υπό μορφή προκαταβολών για παραδόσεις πετρελαίου. Σύμφωνα με τη Rosneft το χρέος της Βενεζουέλας έναντί της έφθανε τα 2,6 δισ. δολάρια τον περασμένο Δεκέμβριο. Η Rosneft διαθέτει ακόμη μειοψηφικό πακέτο μετοχών σε πέντε κοινά εγχειρήματα με την PDVSA καθώς και σημαντικό μερίδιο μετοχών στη Citgo, τα διυλιστήρια της PDVSA. Γι’ αυτό και η αμερικανική κυβέρνηση, λέει το Forbes, θα μπορούσε να προσφέρει διαβεβαιώσεις στη Μόσχα ότι η Rosneft δεν θα χάσει τίποτε στη Βενεζουέλα αν απομακρυνθούν ο Μαδούρο και το καθεστώς του από την εξουσία. Αν όμως η Ρωσία συνεχίσει να τον στηρίζει, τότε όλα θα είναι ανοικτά, ακόμη και το ενδεχόμενο νέων κυρώσεων κατά της Rosneft.
Όμως πέρα απ’ αυτά, η Βενεζουέλα θα δυσκολευτεί πολύ να εξοφλήσει το χρέος της προς τη Ρωσία. Σε περίπτωση αναδιάρθρωσης του χρέους της η κυβέρνηση θα κληθεί να αποφασίσει πόσο απ’ αυτό θα ξοφλήσει σε κατόχους ομολόγων και ανάλογο με τη δομή του δανείου που έχει πάρει από τη Μόσχα δεν αποκλείεται να προβεί σε κάποιο «κούρεμα», λέει το Forbes. «Μια αλλαγή καθεστώτος στη Βενεζουέλα μπορεί να σημάνει σημαντικές οικονομικές απώλειες για τη Ρωσία καθώς η νέα κυβέρνηση ενδέχεται να προβεί σε απομείωση κρατικών ή ημι-κρατικών χρεών καθώς και να μειώσει τη συμμετοχή της Rosneft σε κοινά επιχειρηματικά πρότζεκτ με την PDVSA», λέει η Άγκαθι Ντεμαρέ του Economist Intelligence Unit (EIU).
Η Ρωσία δεν θέλει να χάσει τον «σύμμαχο» Μαδούρο
Στα άκρα οι σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας για την Βενεζουέλα
Ενδεχόμενη αλλαγή καθεστώτος στη Βενεζουέλα θα σήμαινε μια απώλεια ενός από τους πιο ένθερμους συμμάχους της στη διεθνή σκηνή για τη Μόσχα. Αλλά, όπως επισημαίνει η Ντεμαρέ, οι γεωπολιτικές επιπλοκές από μια τέτοια εξέλιξη για τη Ρωσία είναι δευτερεύουσας σημασίας. «Σε αντίθεση με τη Συρία, που φιλοξενεί ρωσικές στρατιωτικές βάσεις και βρίσκεται στην περιφερειακή σφαίρα συμφερόντων της Ρωσίας η στρατηγική σημασία της Βενεζουέλας είναι περιορισμένη». Η Ουάσιγκτον προσπαθεί να πείσει τη Ρωσία να μετάσχει στη διαδικασία μετάβασης της εξουσίας στη Βενεζουέλα, δεδομένων των ποσών που έχει επενδύσει εκεί. Κι ίσως η Μόσχα το σκεφτεί κάποια στιγμή, αφού είναι μάλλον απίθανο, όπως γράφει το Forbes, να θέσει σε κίνδυνο τις σχέσεις της με τη Βραζιλία και την Κολομβία μόνον και μόνον για το Μαδούρο.
Σύμφωνα με τον Αλεχάντρο Αρεάσα, οικονομολόγο της Barclays Capital, υπάρχει μια εντεινόμενη διάσταση απόψεων εντός της ρωσικής πολιτικής και οικονομικής ελίτ και «η Κούβα είναι ο βασικός παράγοντας». Άλλωστε πολλοί θεωρούν ότι ο Ραούλ Κάστρο και όχι τόσο ο Πούτιν, είναι που κρατά τον Μαδούρο στην εξουσία στη Βενεζουέλα. «Μια αλλαγή στάσης στην Κούβα είναι απίθανη», εκτιμά, «δεδομένης της ζωτικής σημασίας σχέσης που έχει με τη Βενεζουέλα. Αλλά αν ταχθεί υπέρ της αλλαγής στην εξουσία ένα σημαντικό κομμάτι του στρατού, τότε θα περιοριστεί η ικανότητα της Κούβας να την αποτρέψει»...