Πολλά ερωτήματα γεννά η συντριβή του ρωσικού μεταγωγικού αεροσκάφους κοντά στα ουκρανικά σύνορα, με προεκτάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν ακόμα και σε νέα φάση του μακροχρόνιου πολέμου, αν αποδειχθεί ότι χρησιμοποιήθηκε αμερικανικής κατασκευής πύραυλος για πλήγμα σε ρωσικό έδαφος.
Δεν είναι ακόμη σαφές γιατί το ρωσικό στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος συνετρίβη, χθες, Τετάρτη, στην περιοχή του Μπέλγκοροντ, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, είτε επειδή καταρρίφθηκε από πύραυλο είτε επειδή υπέστη κάποια καταστροφική τεχνική βλάβη. Όμως και οι 74 επιβαίνοντες στο αεροσκάφος σκοτώθηκαν, σύμφωνα με τις ρωσικές Αρχές.
Οι πρώτες εικόνες από τα συντρίμμια στο έδαφος είναι ασαφείς -ένα βίντεο δείχνει τα τελευταία δευτερόλεπτα του αεροπλάνου καθώς πέφτει προτού καταλήξει στο έδαφος.
Οι ρωσικές Αρχές έχουν υποστηρίξει ότι υπεύθυνοι ήταν οι ουκρανικοί πύραυλοι -και ότι σκότωσαν 65 δικούς τους αιχμαλώτους πολέμου, μαζί με έξι μέλη του πληρώματος και τρεις Ρώσους υπαλλήλους, που επέβαιναν στο Ilyushin Il-76.
Οι Ρώσοι κατηγορούν το Κίεβο
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι το αεροπλάνο καταστράφηκε από ένα αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα που αναπτύχθηκε στην περιοχή Λίπτσι στο Χάρκοβο της Ουκρανίας, περίπου 80 χιλιόμετρα από το σημείο όπου κατέπεσε το αεροπλάνο. Είπε ότι τα ραντάρ είχαν εντοπίσει τις εκτοξεύσεις.
Το υπουργείο Άμυνας υποστήριξε επίσης ότι «η ουκρανική ηγεσία γνώριζε πολύ καλά ότι, σύμφωνα με την καθιερωμένη πρακτική, σήμερα το ουκρανικό στρατιωτικό προσωπικό θα μεταφερόταν με στρατιωτικά μεταγωγικά αεροσκάφη στο αεροδρόμιο του Μπέλγκοροντ για ανταλλαγή» στο σημείο ελέγχου Κολοτίλοβκα στα ρωσικά σύνορα με την ουκρανική περιοχή Σούμι.
Σε απάντηση, η στρατιωτική διοίκηση της Ουκρανίας δήλωσε ότι θεωρούσε τα ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη που προσέγγιζαν το Μπέλγκοροντ ως νόμιμους στόχους, αλλά δεν παραδέχθηκε ότι πυροβόλησε εναντίον ρωσικού μεταγωγικού αεροσκάφους.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του CNN, η απόσταση από το Λίπτσι μέχρι τον τόπο της συντριβής θα ήταν πέρα από τα περισσότερα ουκρανικά πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος. Ένας αξιωματούχος της ουκρανικής υπηρεσίας πληροφοριών άμυνας επιβεβαίωσε ότι η ανταλλαγή αιχμαλώτων επρόκειτο να γίνει την Τετάρτη, αλλά δεν αναγνώρισε ότι γνώριζε τις υλικοτεχνικές λεπτομέρειες της ρωσικής πλευράς της ανταλλαγής. Μια άλλη ουκρανική στρατιωτική πηγή ανέφερε ότι το αεροπλάνο μετέφερε ρωσικούς πυραύλους και όχι αιχμαλώτους.
Έτσι, ένα ερώτημα είναι αν οι Ουκρανοί γνώριζαν πράγματι τον χρόνο και τη διαδρομή του αεροσκάφους που, σύμφωνα με τους Ρώσους, μετέφερε κρατούμενους στον τόπο της ανταλλαγής αιχμαλώτων και, επιπλέον, αν η πληροφορία αυτή θα είχε μεταφερθεί στις μονάδες πρώτης γραμμής πέρα από τα σύνορα από το Μπέλγκοροντ.
Το κακό σενάριο ότι οι Ουκρανοί χρησιμοποίησαν αμερικανικούς ή γερμανικούς πυραύλους
Υπάρχουν όμως ήδη και άλλοι προβληματισμοί γύρω από αυτήν την συντριβή.
Ο Αντρέι Καρταπόλοφ, ο οποίος είναι πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας της Δούμας στη Μόσχα, προέβη σε έναν σημαντικό ισχυρισμό, υποστηρίζοντας ότι οι πύραυλοι που εκτοξεύθηκαν ήταν από τα αμερικανικά συστήματα Patriot ή τα γερμανικά συστήματα IRIS-T που έχουν προμηθεύσει στην Ουκρανία, χωρίς να προσφέρει καμία απόδειξη.
Η Ουκρανία έχει δεσμευτεί να μην χρησιμοποιήσει όπλα που έχουν χορηγηθεί από το εξωτερικό για να επιτεθεί σε ρωσικό έδαφος και αυτό θα ήταν μια εξαιρετικά σημαντική απόκλιση από αυτή την πολιτική. Σε κάθε περίπτωση, το IRIS-T δεν θα είχε το βεληνεκές για να πλήξει το Ilyushin από το πλησιέστερο ουκρανικό έδαφος. Ένας Patriot που να αναπτύχθηκε (με σημαντικό κίνδυνο) τόσο κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία θα ήταν εντός εμβέλειας του αεροπλάνου.
Ορισμένοι παρατηρητές επισημαίνουν επίσης ότι οι ρωσικές αντιπυραυλικές άμυνες στην περιοχή ήταν σε ύψιστο συναγερμό την Τετάρτη και ότι ένα ουκρανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος είχε καταρριφθεί λίγο πριν από τη συντριβή του αεροπλάνου. Ωστόσο, ο κυβερνήτης του Μπέλγκοροντ δήλωσε ότι αυτό συνέβη σε μια τοποθεσία δυτικά της πόλης, γεγονός που θα την τοποθετούσε τουλάχιστον 60 χιλιόμετρα από το σημείο όπου συνετρίβη το Ilyushin.
3 συνοδοί για 65 αιχμαλώτους;
Ένα άλλο στοιχείο που προκαλεί αμηχανία είναι ότι, σύμφωνα με τη ρωσική εκδοχή των γεγονότων, οι Ουκρανοί αιχμάλωτοι πολέμου φυλάσσονταν από μόλις τρεις Ρώσους που επέβαιναν στο αεροπλάνο (εκτός από το πλήρωμα.) Ένας πρώην Ουκρανός αιχμάλωτος πολέμου, ο Μακσίμ Κολέσνικοφ, δήλωσε την Τετάρτη σε μια ανάρτηση στο Χ ότι όταν είχε μεταφερθεί με αεροπλάνο από το Μπριάνσκ στο Μπέλγκοροντ, υπήρχαν περίπου 20 στρατιωτικοί αστυνομικοί για 50 κρατούμενους.
Έτσι, αυτή η καταστροφή έχει ήδη πολλαπλές πολιτικές διαστάσεις και ακόμη πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Γρήγορα έχει γίνει ένα ακόμη επεισόδιο στον πόλεμο προπαγάνδας που είναι μια σταθερά σε αυτή τη σύγκρουση.
Ο Ντμίτρο Λιούμπινετς, ο διαμεσολαβητής για τα ανθρώπινα δικαιώματα της Ουκρανίας, δήλωσε την Τετάρτη ότι «ο πόλεμος των πληροφοριών δεν είναι λιγότερο σημαντικός από τη μάχη στο μέτωπο… Ο εχθρός είναι ύπουλος. Όλοι γνωρίζουμε ποιες τρομερές μεθόδους μπορεί να χρησιμοποιήσει η Ρωσία για να αποσταθεροποιήσει την ουκρανική κοινωνία».
Μάλιστα το ρωσικό υπουργείο Άμυνας στην ανακοίνωσή του ανέφερε ότι «διαπράττοντας αυτή την τρομοκρατική επίθεση, η ουκρανική ηγεσία έδειξε το πραγματικό της πρόσωπο, παραμέλησε τις ζωές των πολιτών της».
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η Ρωσία ισχυρίστηκε ότι η Ουκρανία σκότωσε τους δικούς της αιχμαλώτους πολέμου σε ένα χτύπημα σε στρατόπεδο στο Ντονέτσκ πριν από 18 μήνες, ένας ισχυρισμός που μετά από εκτεταμένη ιατροδικαστική έρευνα φάνηκε εξαιρετικά αμφίβολος.
Τότε, όπως πιθανότατα και σε αυτή την περίπτωση, δεν ήταν δυνατή καμία ανεξάρτητη επιτόπια ανάλυση.
Αλλά ένα μεγάλο ρωσικό στρατιωτικό αεροσκάφος χωρίς αντιπυραυλική άμυνα που προσέγγιζε το Μπέλγκοροντ, το οποίο και το ίδιο αποτελεί συχνό στόχο ουκρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, θα ήταν ένας δελεαστικός και πολύτιμος στόχος για την Ουκρανία.
Επομένως, θα ήταν μια πτήση με σημαντικό κίνδυνο, εκτός εάν οι Ουκρανοί είχαν ενημερωθεί για τον σκοπό της, όπως ισχυρίζονται οι Ρώσοι. Στο σύνολό τους, τα ρωσικά αεροσκάφη Il-76 παραμένουν πολύ μακριά από το βεληνεκές των ουκρανικών πυραύλων και αυτή θα ήταν η πρώτη φορά από την μαζικής κλίμακας ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πριν από σχεδόν δύο χρόνια, που ένα από αυτά καταρρίπτεται.
Το έριξαν οι Ουκρανοί;
Αλλά οι Ουκρανοί έχουν επεκτείνει το εύρος και τη συχνότητα των επιθέσεών τους στη Ρωσία, χρησιμοποιώντας μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πυραύλους και σαμποτάζ. Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο ουκρανικός στρατός ισχυρίστηκε ότι κατέρριψε ένα από τα πιο προηγμένα αεροσκάφη έγκαιρης ανίχνευσης των Ρώσων, το Α-50, πάνω από τη Θάλασσα του Αζόφ. Δεν υπήρξαν οπτικές αποδείξεις για τα συντρίμμια και το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δεν απάντησε στον ισχυρισμό. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι οι Ουκρανοί μπορεί να έχουν επαναχρησιμοποιήσει πυραύλους Patriot για να πραγματοποιήσουν αυτή την επίθεση, αλλά δεν έχει υπάρξει επιβεβαίωση.
Για την Ουκρανία, σε μια εποχή που το πεδίο της μάχης βρίσκεται σε αδιέξοδο και υπάρχουν λίγες νίκες για να πανηγυρίσουν, η επίθεση σε ρωσικές βάσεις, πλοία, αεροσκάφη και υποδομές πολύ πέρα από τα σύνορα έχει γίνει ένας διαφορετικός τρόπος για να διαταράξουν τη στρατιωτική μηχανή του εχθρού.
Αλλά αν προκύψουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την εκδοχή των γεγονότων που προσφέρονται από το ρωσικό υπουργείο Άμυνας και άλλους στη Μόσχα, αυτό που θα ήταν ένας θρίαμβος για την ουκρανική αεράμυνα μπορεί να ήταν αντίθετα ένα φρικτό λάθος.