Σκέψεις και προβληματισμό προκαλεί η είδηση ότι η Breakthrough Energy -ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός του Μπιλ Γκέιτς για την κλιματική αλλαγή- έκλεισε οριστικά, απολύοντας δεκάδες υπαλλήλους στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Τις προηγούμενες δεκαετίες, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονταν σιγά-σιγά αναμφισβήτητες, κάποιοι προσέβλεπαν στους δισεκατομμυριούχους για λύσεις.
Οι άνθρωποι αυτοί υποστήριξαν εκστρατείες για την πράσινη ενέργεια και προγράμματα δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα, πίεσαν για την ανακύκλωση πλαστικών και την αποστολή μηνυμάτων για την κλιματική αλλαγή. Νέα προϊόντα βγήκαν στην αγορά, καθώς η «ηθική κατανάλωση» έγινε ο απόλυτος κανόνας: ηλεκτρικά οχήματα, ηλιακοί συλλέκτες, επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες, μπάλες στεγνωτηρίου με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα.
Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2020, οι δισεκατομμυριούχοι είχαν τοποθετηθεί ως οι κύριοι εκφραστές της πολιτικής για την κλιματική αλλαγή, εκμεταλλευόμενοι τις μεγάλες περιουσίες τους.
Ο Γκέιτς παρατάει τη μάχη για την κλιματική αλλαγή
Τώρα, ωστόσο, πολλοί από αυτούς τους ίδιους δισεκατομμυριούχους αποσύρουν την υποστήριξή τους με ανησυχητικό ρυθμό. Ο Μπιλ Γκέιτς -ιδρυτής της Microsoft και έκτος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο- είναι ο τελευταίος από αυτούς.
Νέα έκθεση του έγκριτου ιστότοπου Heatmap σηματοδοτεί το τέλος ενός «σημαντικού κεφαλαίου στις δωρεές για το κλίμα», καθώς η Breakthrough Energy έκλεισε οριστικά, απολύοντας δεκάδες υπαλλήλους σε όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Η άσκηση πίεσης από την Breakthrough ήταν κομβική για την προώθηση της πολιτικής για το κλίμα μέσω της νομοθεσίας που υπερασπίστηκε η κυβέρνηση Τζο Μπάιντεν, συμπεριλαμβανομένου του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού, του νόμου CHIPS και του διακομματικού νόμου για τις υποδομές.
Παρόλο που οι επενδύσεις του δισεκατομμυριούχου σε πράσινη ενέργεια, σε εταιρείες όπως η Arnergy και η Mission Zero Technologies, παραμένουν στη θέση τους, η δυσοίωνη κατάληξη της Breakthrough είναι πολύ πιθανό να τερματίσει τις προσπάθειες του μη κερδοσκοπικού οργανισμού του για την παροχή γενναίων επιχορηγήσεων στον τομέα του κλίματος.
Αυτό είναι ένα σημαντικό πλήγμα για τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που ασχολούνται με το κλίμα και μια ακόμη απόδειξη ότι πολλές φορές ακόμη και οι δισεκατομμυριούχοι ξεχνούν τις δεσμεύσεις τους...
Τι έλεγε ο ίδιος ο Γκέιτς πριν από μερικές εβδομάδες
«Το 2024 έχουμε δει την κλιματική τεχνολογία να εισέρχεται στην εποχή της ανάπτυξής της. Αυτό το οικοσύστημα επενδυτών και καινοτόμων ενεργειών έχει ήδη επιτύχει πολλά. Έχουμε αναπτύξει τεχνολογίες που είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές στη μείωση του αποτυπώματος των αερίων του θερμοκηπίου της ανθρωπότητας και εξακολουθούμε να αναπτύσσουμε κι άλλες» έγραφε ο Γκέιτς στο εβδομαδιαίο του newsletter στο επίσημο site της Breakthrough Energy, στις αρχές του περασμένου Νοεμβρίου. Και συνέχιζε:
«Η επόμενη πρόκληση είναι η ανάπτυξη, η κλιμάκωση αυτών των τεχνολογιών σε ολόκληρη την οικονομία. Αυτό είναι κάτι στο οποίο οι μεγάλες εταιρείες είναι πολύ καλές. Όμως, τις τελευταίες δεκαετίες, ήταν επιφυλακτικές στο να επενδύσουν μεγάλα ποσά σε καθαρές τεχνολογίες, επειδή τις θεωρούσαν κυρίως ως μειωτές εκπομπών που βοηθούν το περιβάλλον μας και όχι ως καινοτομίες που μπορούν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις τους.
»Αυτό άρχισε να αλλάζει το 2024. Στην Breakthrough Energy παρατηρήσαμε μια ανεπαίσθητη, αλλά σημαντική αλλαγή προοπτικής τόσο από τους επενδυτές όσο και από τις εταιρείες με τις οποίες συνεργαζόμαστε.
Οι μεγάλοι παγκόσμιοι επενδυτές -συμπεριλαμβανομένων των κληροδοτημάτων, των κρατικών επενδυτικών κεφαλαίων και των επενδυτών υποδομών- επιτέλους βγαίνουν από το περιθώριο και ασχολούνται με τις ευκαιρίες κλιματικής τεχνολογίας με ουσιαστικό τρόπο.
Εν τω μεταξύ, οι εταιρικοί ηγέτες κατανοούν όλο και περισσότερο ότι η κλιματική τεχνολογία δεν αφορά μόνο τη συρρίκνωση του αποτυπώματος άνθρακα. Αφορά, επίσης, την ενίσχυση των επιχειρήσεών τους και την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των κεφαλαίων τους».
Η αλλαγή πλεύσης οφείλεται στο καθεστώς Τραμπ;
Τα αμερικανικά ΜΜΕ -ακόμη και όσα είναι, τρόπον τινά, φίλα προσκείμενα στον Γκέιτς- έσπευσαν αμέσως να πάρουν θέση απέναντι στο γεγονός αυτό. Πολλά από αυτά αναφέρονται στο ότι, από τη στιγμή που ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε τις προεδρικές εκλογές, «βαρόνοι» της τεχνολογίας όπως ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο Τζεφ Μπέζος, ο Σούνταρ Πιτσάι και φυσικά ο Έλον Μασκ εναγκαλίζονται όλο και περισσότερο τις πολιτικές του νέου Αμερικανού προέδρου.
Και ο Γκέιτς, φυσικά. Στις αρχές Ιανουαρίου, ο ιδρυτής της Microsoft πέρασε τρεις ώρες με τον Τραμπ, λέγοντας κατόπιν στη Wall Street Journal ότι «ειλικρινά» εντυπωσιάστηκε από την κατανόηση του Τραμπ σε πολλά από τα θέματα που συζήτησαν από κοινού.
Πολλοί στις ΗΠΑ αναμφίβολα αισθάνονται... προδομένοι από αυτό που μοιάζει με μια ξαφνική στροφή του Γκέιτς προς τα δεξιά, αν και έτερα ΜΜΕ σπεύδουν να ξεκαθαρίσουν εμφατικά ότι δισεκατομμυριούχοι όπως ο Γκέιτς συμπεριφέρονταν πάντα σαν... λύκοι με προβιά προβάτου, δίνοντας προτεραιότητα στις περιουσίες τους πάνω απ' όλα.
Για παράδειγμα, αναφέρεται συχνά ότι ο Γκέιτς συμμετείχε σε μεγάλο βαθμό στην ίδρυση του Παγκόσμιου Ταμείου, ενός ιδιωτικά χρηματοδοτούμενου αντιπάλου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Ενώ το Παγκόσμιο Ταμείο βελτίωσε τα παγκόσμια ποσοστά εμβολιασμού, το κόστος των βασικών φαρμάκων εκτοξεύτηκε στα ύψη χάρη στην εισαγωγή κερδοσκοπικών φορέων στις παγκόσμιες προσπάθειες για την υγεία - άλλος ένας τομέας που στηρίζεται στη γενναιοδωρία των απανταχού δισεκατομμυριούχων.
Πάντως, η... μπάλα βρίσκεται πλέον στο γήπεδο του Γκέιτς και όλοι περιμένουν ποιο θα είναι το επόμενο βήμα του - αν θα υπάρξει κάτι τέτοιο.