Σε ένα κτήμα νότια του Σαν Φρανσίσκο θα ξεκινήσει σε λίγες ώρες η προσεκτικά σχεδιασμένη και πολυαναμενόμενη κρίσιμη συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν με τον Κινέζο ομόλογό του, Σι Τζινπίνγκ στο περιθώριο της συνόδου της APEC.
Η ατζέντα της συνάντησης στο κτήμα Filoli με τους πανέμορφους κήπους είναι βαριά καθώς οι δύο ηγέτες, που έφθασαν ήδη στο Σαν Φρανσίσκο, θα επιχειρήσουν να αποκαταστήσουν όσο το δυνατόν τις σχέσεις των δύο υπερδυνάμεων που έχουν επιβαρυνθεί από τον ανταγωνισμό στην οικονομία και την αντιπαράθεση σε στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο.
Μπάιντεν και Σι Τζινπίνγκ αναμένεται να συζητήσουν το αίτημα των ΗΠΑ για επανέναρξη της επικοινωνίας μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών με την ελπίδα να αποφευχθούν αντιπαραθέσεις στον ουρανό και τις θάλασσες του Ειρηνικού, καθώς και μια συμφωνία, βάσει της οποίας η Κίνα θα λάβει μέτρα για να παταχθεί η παραγωγή και η διακίνηση φαιντανύλης.
Προσεκτικά σχεδιασμένη η συνάντηση Μπάιντεν – Σι Τζινπίνγκ
Παράλληλα σχεδιάζουν να συζητήσουν για την τεχνητή νοημοσύνη, το καθεστώς της Ταϊβάν και τις συγκρούσεις Ρωσίας – Ουκρανίας και Ισραήλ - Χαμάς. Οι Κινέζοι αξιωματούχοι είναι πιθανό να επιδιώξουν την ανάκληση των ελέγχων των εξαγωγών, των δασμών και των περιορισμών στις επενδύσεις στις ΗΠΑ.
Η συνάντηση αναμένεται να ακολουθήσει περίπου την ίδια μορφή με το προηγούμενο τετ-α-τετ τους τον Νοέμβριο του 2022 στο Μπαλί της Ινδονησίας. Μετά τις χειραψίες και τις πόζες στους φακούς των φωτορεπόρτερ, ο Μπάιντεν και ο Σι Τζινπίνγκ θα αποσυρθούν για την κατ’ ιδίαν συνάντηση με στενούς συμβούλους. Μετά από ένα διάλειμμα, μια μεγαλύτερη ομάδα θα συγκεντρωθεί για πρόσθετες συνομιλίες, με τον συνολικό χρόνο της συνάντησης να αναμένεται να διαρκέσει για ώρες.
Μετά την ολοκλήρωσή της ο Μπάιντεν αναμένεται να παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου, ενώ ο Σι Τζινπίνγκ θα επιστρέψει στο Σαν Φρανσίσκο για δείπνο εργασίας με στελέχη μεγάλων αμερικανικών επιχειρήσεων.
Αμερικανοί και Κινέζοι αξιωματούχοι συζητούσαν επί εβδομάδες για την ατζέντα και τη δομή της συνάντησης Μπάιντεν- Σι Τζινπίνγκ, δήλωσε την Τρίτη ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι. «Το τραπέζι έχει στηθεί ξανά κατά τη διάρκεια πολλών εβδομάδων για μια πολύ παραγωγική, ειλικρινή, εποικοδομητική συζήτηση εδώ», είπε ο Κίρμπι.
Το υψηλό διακύβευμα του τετ-α-τετ
Αμερικανός αξιωματούχος, που μίλησε σε δημοσιογράφους πριν από τη συνάντηση υπό τον όρο της ανωνυμίας, είπε ότι λόγω της εδραιωμένης ισχύος του Σι Τζινπίνγκ στην Κίνα, το τετ-α-τετ προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία να γίνουν αλλαγές στις σινοαμερικανικές σχέσεις, υπογραμμίζοντας ότι το διακύβευμα δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο.
Η υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γιέλεν, η οποία επισκέφτηκε τον Σι Τζινπίνγκ την Κίνα πριν από μερικούς μήνεςς, τον υποδέχτηκε στο αεροδρόμιο κατά την άφιξή του, σε μια ένδειξη του καλού κλίματος στη σχέση τους, αλλά και της φήμης της στο Πεκίνο ως ατόμου που κινεί νήματα στην κυβέρνηση Μπάιντεν.
Ο μεγαλύτερος στόχος τόσο για τον Μπάιντεν όσο και για τον Κινέζο ομόλογό του είναι να επιδιορθώσουν μια σχέση που έχει επανειλημμένα πληγεί από εντάσεις. Ο ιδρυτής του επενδυτικού hedge fund “Citadel”, Κεν Γκρίφιν, είπε ότι ένας βασικός στόχος της συνάντησης των δύο προέδρων θα πρέπει να είναι να πέσουν οι τόνοι καθώς οι ΗΠΑ επιδιώκουν την εξισορρόπηση των αντιθέσεων με τους ανταγωνιστές τους βασιζόμενες στο δόγμα τους «ανταγωνισμός σε εποχή αλληλεξάρτησης». «Δεν υπάρχει περιθώριο να συμβεί ατύχημα», είπε ο Γκρίφιν την Τρίτη σε συνέντευξή του στο Bloomberg News. «Οι οικονομίες μας είναι απίστευτα συνδεδεμένες μεταξύ τους και μια απότομη αποσύνδεση θα είχε απλώς καταστροφικό κόστος για τους ανθρώπους».
Η οικονομία της Κίνας
Ενόψει της συνάντησης ο Μπάιντεν είπε ότι οι στόχοι της Ουάσιγκτον περιελάμβαναν τη βοήθεια προς την ταλαιπωρημένη οικονομία της Κίνας, υπό τον όρο ότι η ανάπτυξή της δεν θα αποβεί σε βάρος πνευματικής ιδιοκτησίας των ΗΠΑ. «Αν ο μέσος πολίτης στην Κίνα είναι σε θέση να έχει μια αξιοπρεπώς αμειβόμενη δουλειά, αυτό ωφελεί τον ίδιο και ωφελεί όλους εμάς», επεσήμανε. «Αλλά δεν πρόκειται να συνεχίσω να υποστηρίζω θέσεις, όπου αν θέλουμε να επενδύσουμε στην Κίνα, θα πρέπει να παραδώσουμε όλα τα εμπορικά μας μυστικά».
Οι ΗΠΑ δεν σχεδίαζαν να ανακοινώσουν αλλαγές στο δασμολόγιο τους ή κυρώσεις κατά κινεζικών οντοτήτων, παρά το γεγονός ότι περίμεναν ότι ο Σι θα προωθήσει το ζήτημα, δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος.
Η οικονομική ανασφάλεια, σημειώνει το Bloomberg, μπορεί να εξηγεί εν μέρει την προθυμία του Σι να καθίσει στο τραπέζι με τον Μπάιντεν παρά τις εντάσεις αναφορικά με το κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι και την επίσκεψη της πρώην Προέδρου της Βουλής των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν.
Μια κρίση στον τομέα των ακινήτων της Κίνας έχει επιβαρύνει την ανάκαμψη της χώρας μετά την πανδημία, καθώς η οικονομία της δεν είναι πλέον σε πορεία να ξεπεράσει την αμερικανική.
Οι ξένες συμμετοχές αναφορικά με τη διακράτηση κινεζικών μετοχών και ομολόγων έχουν μειωθεί κατά περίπου 188 δισεκατομμύρια δολάρια, ή 17%, από την κορύφωση του Δεκεμβρίου του 2021 έως τα τέλη του περασμένου Ιουνίου. Ωστόσο, το διμερές εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας ανήλθε σε σχεδόν 760 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022, ενώ η αξία των επενδύσεων σε φυσικά και χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία ανήλθε σε 1,8 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Δύσκολες απαντήσεις σε κρίσιμα ζητήματα
Ειδικοί σε θέματα σινο-αμερικανικών σχέσεων σημειώνουν ότι δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις ως προς τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες, αλλά εκφράζουν την ελπίδα οι Μπάιντεν και Σι Τζινπίνγκ να ανοικοδομήσουν ένα επίπεδο αμοιβαίας κατανόησης.
«Αυτό που λείπει πρωτίστως είναι η εμπιστοσύνη. Δεν έχω ξαναδεί τόσο μεγάλο έλλειμμα εμπιστοσύνης στις σχέσεις ΗΠΑ- Κίνας όσο σήμερα», επεσήμανε ο Ντένις Γουάιλντερ, συνεργάτης της Πρωτοβουλίας για τον Σινο-Αμερικανικό Διάλογο σε Παγκόσμια Θέματα του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν.
Μια επίδειξη συνεργασίας θα μπορούσε να βοηθήσει τον Σι Τζινπίνγκ να στείλει το μήνυμα στο εσωτερικό της χώρας ότι τελειώνει ο κύκλος των ενεργειών της κυβέρνησης που πλήττουν κινεζικές επιχειρήσεις, ενισχύοντας μια οικονομία που υποφέρει από το έλλειμμα εμπιστοσύνης καταναλωτών και επενδυτών, λέει η Μαίρη Λάβλι, συνεργάτιδα του Ινστιτούτου Πίτερσον για τη Διεθνή Οιικονομία.,
Ωστόσο, οι δύο ηγέτες πρέπει να είναι προσεκτικοί στις κινήσεις τους και στα μηνύματα που θα στείλουν στα εσωτερικά τους ακροατήρια, ειδικά ο Μπάιντεν που θα δώσει τον ερχόμενο χρόνο τη μάχη της επανεκλογής του. Πρόσφατη σφυγμομέτρηση της Morning Consult για το Bloomberg έδειξε ότι το 46% των ερωτηθέντων σε πολιτείες -κλειδιά εμπιστεύονται τον Ντόναλντ Τραμπ αναφορικά με τη διαχείριση των σχέσεων με την Κίνα έναντι 34% που εμπιστεύονται τον Μπάιντεν.