Απευθύνοντας προειδοποίηση στην Κίνα, ο Τζο Μπάιντεν δεσμεύτηκε χθες Πέμπτη ότι οι ΗΠΑ θα υπερασπιστούν τις Φιλιππίνες σε περίπτωση που η χώρα υποστεί «επίθεση» στη Νότια Σινική Θάλασσα, κατά τη διάρκεια άνευ προηγουμένου συνόδου κορυφής με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Φουμίο Κισίντα και τον Φιλιππινέζο πρόεδρο Φέρντιναντ Μάρκος τον νεότερο.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε πως «οποιαδήποτε επίθεση εναντίον αεροσκάφους, πλοίου ή μελών των ένοπλων δυνάμεων των Φιλιππίνων στη Νότια Σινική Θάλασσα θα πυροδοτούσε την ενεργοποίση της συνθήκης αμοιβαίας άμυνας» που έχουν συνάψει η Ουάσιγκτον και η Μανίλα.
Νωρίτερα, οι τρεις ηγέτες κατήγγειλαν την «επικίνδυνη και επιθετική συμπεριφορά» την οποία προσάπτουν στην Κίνα στη Νότια Σινική Θάλασσα, με κοινή ανακοίνωσή τους που δημοσιοποιήθηκε από τον Λευκό Οίκο, ιδίως για τη «στρατιωτικοποίηση» τομέων της και τις «παράνομες διεκδικήσεις» θαλάσσιων περιοχών σε αυτή τη ζώνη στρατηγικής σημασίας.
Ο Τζο Μπάιντεν υποδέχθηκε τους Φέρντιναντ Μάρκος και Φουμίο Κισίντα με φόντο σειρά επεισοδίων στη θαλάσσια περιοχή όπου η ένταση ανεβαίνει τα τελευταία χρόνια.
«Η δέσμευση των ΗΠΑ στην ασφάλεια της Ιαπωνίας και των Φιλιππίνων είναι ακλόνητη», είπε ο Δημοκρατικός πρόεδρος, 81 ετών.
Αναφέρθηκε στον κοινό στόχο η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού να είναι «ελεύθερη, ανοικτή, ευημερούσα και ασφαλής», κατά την τυποποιημένη ορολογία των Αμερικανών, την οποία αντιπαραβάλλουν σε σχέδια της Κίνας που χαρακτηρίζουν επικίνδυνα και επιθετικά.
Αναμένοντας την αντίδραση του Πεκίνου
Το Πεκίνο δεν έχει αντιδράσει ακόμη σε αυτές τις δηλώσεις και στην κοινή ανακοίνωση.
Ήδη η κινεζική διπλωματία είχε αντιδράσει έντονα στην ανακοίνωση της Τετάρτης για την ενίσχυση της στρατιωτικής συνεργασίας των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας.
«Οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία, περιφρονώντας τις σοβαρές ανησυχίες της Κίνας, δυσφήμησαν και επιτέθηκαν στην Κίνα για την Ταϊβάν και ζητήματα που αφορούν τη θάλασσα», είπε κατά τη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των διαπιστευμένων συντακτών η Μάο Νινγκ, εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.
Ο αμερικανός πρόεδρος επιφύλαξε στον Φουμίο Κισίντα προχθές Τετάρτη εντυπωσιακή υποδοχή, στο πρελούδιο της τριμερούς συνόδου χθες με τη συμμετοχή του Φέρντιναντ Μάρκος, του συνώνυμου γιου του άλλοτε δικτάτορα των Φιλιππίνων, ο οποίος αναδείχθηκε στην προεδρία τον Ιούνιο του 2022.
Η «μεγαλύτερη στρατηγική πρόκληση»
Στα σύντομα σχόλιά του με παρόντες δημοσιογράφους, ο αρχηγός του κράτους των Φιλιππίνων εξήρε την «ιστορική» σύνοδο, προσθέτοντας πως «μας δίνει την ευκαιρία να καθορίσουμε το μέλλον που θέλουμε και τον τρόπο για να το επιτύχουμε μαζί».
Οι στρατιωτικές ενέργειες της Κίνας αποτελούν «πρόκληση άνευ προηγουμένου», τη «μεγαλύτερη στρατηγική πρόκληση, όχι μόνο για την ειρήνη και την ασφάλεια της Ιαπωνίας, αλλά και για την ειρήνη και την ασφάλεια του συνόλου της διεθνούς κοινότητας», είπε νωρίτερα χθες ο ιάπωνας πρωθυπουργός στο αμερικανικό Κογκρέσο.
Τους τελευταίους μήνες οι εντάσεις ανάμεσα στην Κίνα και τις Φιλιππίνες, που προβάλλουν ολοένα πιο σθεναρά τις δικές τους εδαφικές διεκδικήσεις, έφθασαν σε επίπεδα χωρίς καμιά σύγκριση εδώ και δεκαετίες.
Έχει καταγραφεί σειρά επεισοδίων από τα τέλη του 2023 κοντά σε διεκδικούμενους υφάλους στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Τον περασμένο μήνα έγιναν δυο συγκρούσεις κινεζικών και φιλιππινέζικων πλοίων κοντά στην ατόλη Σέκοντ Τόμας, ή Ρεν’άι, όπως την ονομάζει η Κίνα.
Σε αυτό το πλαίσιο ο Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ, οι Φιλιππίνες και η Ιαπωνία θα «εμβαθύνουν» τους δεσμούς τους σε ό,τι αφορά «τη θαλάσσια ασφάλεια».
Υποσχέθηκε επίσης ότι θα προωθήσει πολύ πιο στενή οικονομική και τεχνολογική συνεργασία, ιδίως για την ανάπτυξη υποδομών στις Φιλιππίνες.
Ο Τζο Μπάιντεν προσπαθεί να συμπήξει στενές συμμαχίες στην περιφέρεια Ασίας-Ειρηνικού για να αντιμετωπιστούν οι κινεζικές στρατηγικές φιλοδοξίες.
Την περασμένη χρονιά είχε φιλοξενήσει, εκείνη τη φορά στην προεδρική εξοχική κατοικία Καμπ Ντέιβιντ, άνευ προηγουμένου τριμερή σύνοδο κορυφής με τον πρωθυπουργό της Ιαπωνίας Κισίντα με τον πρόεδρο της Νότιας Κορέας Γιουν Σοκ-γελ.